Z leków recepturowych w Polsce korzysta rocznie ok. 3 mln pacjentów. Lek recepturowy, czyli wykonywany w aptece, stanowi jedną ze ścieżek leczenia chorób dermatologicznych. Metoda ta jest doceniana przez lekarzy dermatologów, ponieważ mogą skomponować recepturę wyjątkowo dopasowaną do choroby ich pacjenta, szczególnie gdy gotowe preparaty do tej pory zawodziły. Na przykład u chorych z trądzikiem lub atopowym zapaleniem skóry takie spersonalizowane podejście zwiększa szansę wyleczenia lub osiągnięcia kontroli nad chorobą. 

Według ekspertów Zakładu Farmaceutycznego AMARA procedowane zmiany w ustawie refundacyjnej mogą dotknąć pacjentów korzystających z leków recepturowych, szczególnie osób z chorobami dermatologicznymi.

Wraz z wygaśnięciem stanu zagrożenia epidemicznego farmaceuci stracili uprawnienia do wykonywania szczepień przeciw COVID-19. Trwają prace nad nowelizacją ustawy refundacyjnej, w której znalazły się zapisy dotyczące szczepień w aptekach m.in. w zakresie wykonywania szczepień przeciw COVID-19, jak i ewentualnej możliwości wprowadzenia innych szczepionek do aptek. W ostatnim tygodniu lipca pracami nad ustawą zajmie się Senat. Przed sezonem wzmożonych infekcji eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych apelują o jak najszybsze wprowadzenie nowych przepisów w życie.

– Realizacja szczepień przeciw COVID-19 w trakcie pandemii była bardzo dobrze zorganizowana. Farmaceuci mogli kwalifikować i wykonywać szczepienia. Pacjenci mieli krótką ścieżkę do szczepienia, wszyscy uprawnieni otrzymali e-skierowania, a szczepionki i usługa szczepienia były sfinansowane przez płatnika. Minusem z pewnością było wprowadzenie tego na pewien czas, w efekcie będziemy mieć 3-miesięczną lukę, oczywiście przy założeniu, że nowelizacja ustawy refundacyjnej wejdzie w życie jeszcze w okresie wakacyjnym. Natomiast na pewno trzeba patrzeć pozytywnie na nadchodzące zmiany, ponieważ umożliwią one realizację szczepień w aptekach już na stałe – podkreśla dr n. farm. Mikołaj Konstanty, Prezes Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej.

Lista leków refundowanych jest w Polsce aktualizowana co dwa miesiące. Niestety fakt pojawienia się w wykazie konkretnej cząsteczki nie oznacza, że już następnego dnia pacjent ma do niej realny dostęp w ramach programu lekowego. Trwa to średnio od 3 do 9 miesięcy.

Powodem tak dużych opóźnień są odległe terminy ogłaszania postępowań konkursowych na programy lekowe w wojewódzkich oddziałach NFZ oraz przedłużające się przygotowania techniczne, kontraktowania świadczeń i procesy zakupu leku przez świadczeniodawców.

 – Sytuacja na dziś jest taka, że mamy znaczne opóźnienia w dostępie do terapii w ramach programów lekowych, w szczególności w przypadku tworzenia nowego programu. Jest to dowodem na nierówne traktowanie pacjentów w porównaniu do opieki w lecznictwie otwartym, gdzie refundacja dostępna jest już w kolejnym dniu po publikacji listy refundacyjnej – zwraca uwagę Jacek Graliński, przewodniczący Koalicji Izb Handlowych dla Zdrowia (KIH) oraz Komitetu Farmaceutycznego AmCham.

Wrocławski Biotts jako pierwszy na świecie skutecznie podał peptydy: semaglutyd oraz liraglutyd przez skórę, w formie transdermalnej. Biotts to spółka biofarmaceutyczna, specjalizująca się w autorskich nośnikach, zwiększających biodostępność substancji czynnych, oraz recepturach farmaceutyków. Przełomowa technologia firmy umożliwia aplikację leków przez skórę metodą transdermalną, pozwalającą zredukować negatywne skutki uboczne leków doustnych i dożylnych, zmniejszyć ich dawki i zwiększyć skuteczność substancji aktywnych. System transdermalny może być wykorzystany do aplikacji leków przeciwcukrzycowych, onkologicznych, przeciwzapalnych czy przeciwbólowych. 

W przypadku podania przez Biotts semaglutydu przez skórę w formie transdermalnej otrzymano znacznie wyższe wyniki biodostępności substancji czynnych leku w porównaniu do formy doustnej. To ważne o tyle, że wchłanialność tej ostatniej jest na bardzo niskim poziomie oraz wiąże się z wieloma ograniczeniami. Dla koncernów farmaceutycznych forma transdermalna semaglutydu oznaczać więc ma ogromne oszczędności ze względu na redukcję ilości używanej substancji leczniczej. Wrocławska spółka planuje przeprowadzić pierwsze badania kliniczne na pacjentach z podaniem semaglutydu już w 2024 r.

Światowy Dzień Chorych na Osteoporozę obchodzimy 24 czerwca. Osteoporoza jest chorobą cywilizacyjną, w skali globalnej dotyka ona ponad 20% kobiet oraz blisko 6% mężczyzn powyżej 50. r.ż.  W Polsce cierpi na nią ponad 2 mln chorych, natomiast leczy się około 1/10. Według Światowej Organizacji Zdrowia w ostatnich dziesięcioleciach osteoporoza stała się jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych. Z jednej strony jest to związane ze zmianami demograficznymi i starzeniem się społeczeństwa, z drugiej – z siedzącego trybu życia.

Trwa 4. edycja ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”. Jej celem jest budowanie społecznej świadomości, że otyłość to choroba, a osoby, których dotyka, zasługują na takie samo traktowanie i empatię, jak wszyscy inni chorzy. Brak rozumienia otyłości jako choroby przekłada się na przekonanie, że jest ona świadomym wyborem chorego i efektem jego słabej woli czy niewłaściwego stylu życia, co jest krzywdzące dla tej grupy chorych. Tegoroczna edycja kampanii odbywa się pod hasłem „Otyłość – zmień spojrzenie”. Podstawą zmiany jest rozmowa – otwarta i szczera, w której posługujemy się językiem włączającym. To komunikacja, która w podmiotowy sposób traktuje o pacjentach mierzących się z tą chorobą.

Ponad połowa Polaków (54%) uważa, że osoby z otyłością są dyskryminowane z powodu swojej choroby. Spotykają się z nieustanną presją, mierzą się ze społecznymi oczekiwaniami, którym trudno sprostać, a co więcej, ciągle są poddawane ocenie, co nie pozostaje bez wpływu na stopień ich aktywności społecznej czy zawodowej. Niestety chorzy często rezygnują z prób odzyskiwania zdrowia, bo brakuje im sił i wiary, że ktoś będzie chciał im pomóc, podczas gdy tak jak wszyscy inni pacjenci zasługują na profesjonalną pomoc i opiekę medyczną.

Europejskie Stowarzyszenie Farmacji Szpitalnej (EAHP) zorganizowało coroczne Walne Zgromadzenie (GA – General Assembly) . Tegoroczne spotkanie odbyło się w Krakowie (9-10 czerwca), na zaproszenie Naczelnej Izby Aptekarskiej, reprezentującej Polskę w EAHP. W Zgromadzeniu wzięli udział mgr farm. Ewa Steckiewicz Bartnicka, przewodnicząca Komisji ds. Farmacji Szpitalnej i Klinicznej oraz mgr farm. Marcin Bochniarz, prezes Podkarpackiej Okręgowej Izby Aptekarskiej. Podczas dwudniowego spotkania zatwierdzono sprawozdania roczne, uchwalono budżet oraz dyskutowano nad przyszłymi działaniami EAHP. Przyjęto też cztery stanowiska (Position Papers) dotyczące zasobów kadrowych zawodu farmaceuty, roli farmaceutów w prewencji antybiotykoodporności, udziału farmaceutów w nowoczesnych rozwiązaniach e-zdrowia oraz stosowania leków biopodobnych. Delegaci omówili też zmiany zachodzące w zawodzie farmaceuty szpitalnego oraz planowane zmiany w regulacjach europejskich. Na uwagę zasługują prace nad zmianą regulacji w zakresie produktów leczniczych, tj. Dyrektywy w sprawie unijnego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi oraz uchylająca dyrektywę 2001/83/WE i dyrektywę 2009/35/WE.

W budynku o powierzchni 12 tys. m² powstaną dwie linie produkcyjne: jedna będzie dozować substancje płynne i proszki, druga będzie dozować proszki i napełniać ampułkostrzykawki. Możliwości obu linii to ponad 20 mln fiolek i 6 mln ampułkostrzykawek rocznie. W obiekcie znajdą się też laboratoria przeznaczone do kontroli jakości i prowadzenia badań rozwojowych. Szczególne znaczenie będzie miała produkcja leków przeciwnowotworowych stosowanych w leczeniu m.in. raka piersi, ostrej białaczki czy szpiczaka mnogiego. Będą tu także powstawały wysokoaktywne leki wykorzystywane w leczeniu chorób grzybiczych, w reumatologii i w anestezjologii oraz antybiotyki iniekcyjne.

Zmiany klimatu sprzyjają rozwojowi chorób przenoszonych przez kleszcze. Ubiegły rok był rekordowy pod względem zachorowań na kleszczowe zakażenie mózgu (KZM). To niepokojące w świetle najnowszych doniesień: wirus może także przenosić się na niemowlę z mlekiem matki. W literaturze medycznej udokumentowany przypadek zakażenia drogą pokarmową niemowlęcia w czasie karmienia piersią przez matkę w okresie wiremii pojawił się po raz pierwszy w ubiegłym roku. Wynika z niego, że w 2020 r. matka ze Słowacji, która ciężko przechorowała KZM, przekazała wirusa dziecku, które też zachorowało.

– Dotychczas wiedzieliśmy o tym, że dzieje się tak wśród zwierząt – znamy epidemie mleczne, głównie wśród kóz. Domyślaliśmy się, że prawdopodobnie możliwe jest takie przeniesienie również u ludzi, ale nie mieliśmy na to dowodów. Po raz pierwszy taki przypadek opisano w ubiegłym roku: natomiast to potwierdza, że ta droga przekazania wirusa w okresie wiremii jest możliwa także u człowieka – wyjaśnia prof. Joanna Zajkowska, specjalistka chorób zakaźnych z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.