Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba zapalna skóry, charakteryzująca się okresami zaostrzeń i remisji. Do jej głównych objawów należą: suchość skóry, uporczywy świąd oraz zmiany wypryskowe o typowej lokalizacji. AZS dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, znacząco obniżając jakość życia. Terapia obejmuje unikanie czynników wyzwalających, codzienną pielęgnację skóry oraz leczenie farmakologiczne, głównie miejscowe. Podstawowymi lekami są glikokortykosteroidy (GKS) i inhibitory kalcyneuryny. Wybór terapii jest indywidualny, uwzględnia nasilenie i czas trwania objawów, lokalizację zmian, wiek pacjenta, jego preferencje, a także koszt i dostępność leku. Podniesienie kwalifikacji farmaceutów w zakresie AZS jest kluczowe, ponieważ wiedza o profilaktyce i prawidłowym stosowaniu leków warunkuje skuteczność i bezpieczeństwo terapii.

W historii, którą chcę przedstawić, cofniemy się najpierw do XV w., a potem jeszcze dalej do bliżej nieokreślonego czasu w dziejach ludzkości. Ta straszna choroba, która przez wieki towarzyszyła ludziom i przenosiła się w szybkim tempie, przeistaczając się w końcu w epidemię, znana była pod różnymi nazwami, wskazującymi m.in. na kraj, z którego dotarła. Obecnie w różnych pozycjach naukowych przedstawiane są rozmaite hipotezy dotyczące jej początków.

Refluks jest powszechnym zaburzeniem, które w momencie, gdy staje się częste i uciążliwe, należy określać mianem choroby. W takim przypadku często wymaga długotrwałego leczenia, które może wiązać się z działaniami niepożądanymi i  nadzorem lekarza. Obecnie istnieją skuteczne i bezpieczne opcje leczenia oparte na sprawdzonych klinicznie naturalnych substancjach, które nie wpływają negatywnie na mikroflorę jelitową.

Wapń, magnez i cynk to pierwiastki szczególnie zaangażowane w rozwój wzrastającego organizmu: w budowę kości, zębów, funkcjonowanie układu nerwowego i szeregu enzymów. Witamina D jest związkiem o wielokierunkowym działaniu, a liczne badanie wskazują, że jej niedobory w okresie dziecięcym mogą mieć negatywne skutki zdrowotne w przyszłości. Artykuł pokazuje przegląd wybranych zagadnień związanych z wpływem tych substancji na organizm podczas wzrostu.

Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus L.) jest cenną rośliną leczniczą stosowaną od starożytności. Niniejszy artykuł przedstawia jej wielokierunkowe działanie wynikające z bogatego składu chemicznego. Do najważniejszych związków glistnika należą: alkaloidy, związki polifenolowe (kwasy fenolowe i flawonoidy), kwasy organiczne, karotenoidy i białka. Ziele glistnika działa spazmolitycznie na mięśnie gładkie dróg żółciowych, przeciwwirusowo, przeciwnowotworowo, przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Pomimo właściwości leczniczych ziele glistnika przy długotrwałym stosowaniu wykazuje również działanie hepatotoksyczne. Dlatego niezmiernie ważna jest wiedza pacjentów na temat ograniczeń w stosowaniu tej cennej rośliny.

Kleszczowym zapaleniem mózgu (KZM) można się zarazić praktycznie wszędzie, a liczba zachorowań znacząco rośnie: od 265 przypadków w 2019 r. do 793 w 2024 r. Tylko w styczniu i lutym tego roku było już 31 odnotowanych przypadków zachorowań. Tymczasem z badania „Kleszczowe zapalnie mózgu. Wiedza, praktyka i profilaktyka wśród Polek i Polaków” wynika, że chociaż zdecydowana większość respondentów, bo aż 95,3%, wie o tym, że kleszcze przenoszą boreliozę, to tylko 70,5% słyszało o KZM.

Przebieg KZM to dwufazowy proces, który zaczyna się od objawów przypominających grypę. Drugi etap choroby niesie największe zagrożenie – jeśli wirus dostanie się do układu nerwowego, pojawia się chwilowa poprawa (trwa nie dłużej niż trzy dni), po tym czasie następuje nawrót dolegliwości z większą intensywnością: oprócz bólów głowy i gorączki występują objawy neurologiczne. W efekcie dochodzi do zapalenia opon mózgowych, a w cięższych przypadkach do zapalenia pnia mózgu, korzeni nerwowych. Powikłania to niedowład kończyn górnych albo porażenie czterokończynowe.

– Wczesne wyjęcie kleszcza zabezpiecza nas przed zakażeniem boreliozą, ale nie przed KZM, ponieważ wirus wnika do organizmu już w momencie, kiedy kleszcz wprowadza ślinę do skóry – mówiła podczas konferencji prezentującej raport „Kleszczowe zapalnie mózgu. Wiedza, praktyka i profilaktyka wśród Polek i Polaków” prof. Joanna Zajkowska, specjalista chorób zakaźnych z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. – Przy zakażeniu wirusem KZM im słabszy jest nasz układ immunologiczny i mniej przygotowany do kontaktu z wirusem, tym poważniejszy może być przebieg choroby. Jeżeli jesteśmy zaszczepieni, to mamy bardzo dobrą immunologię i w zasadzie nie dzieje się nic, dlatego że wirus jest eliminowany na etapie wprowadzania do skóry i nie ma możliwości dalszego przeobrażania się  – podkreślała prof. Zajkowska.

200 000 Europejczyków umiera każdego roku z powodu nieprzestrzegania zaleceń lekarskich (non-adherence). Eksperci koszt nieprzestrzegania zaleceń lekarskich szacują na ok. 125 mld euro, a w Polsce na 6 mld zł. Tego problemu dotyczyła konferencja pt. „Adherencja terapeutyczna w przewlekłych chorobach cywilizacyjnych. Poprawa rokowania pacjentów i optymalizacja kosztów ochrony zdrowia dzięki odblokowaniu potencjału profilaktyki”, która została zorganizowana z okazji pierwszego na świecie Dnia Adherence (27 marca) przez Uniwersytet Medyczny w Lublinie oraz Instytut Zdrowia ThinkTank, zgromadziło kluczowych interesariuszy systemu ochrony zdrowia, przedstawicieli środowiska akademickiego oraz organizacji pacjenckich.

– To wyzwanie, które wykracza poza kwestie zdrowotne czy społeczne, stając się również istotną kwestią systemową. W obliczu rosnącej liczby pacjentów z przewlekłymi chorobami cywilizacyjnymi, skuteczne zarządzanie adherencją staje się kluczowym elementem w poprawie jakości życia chorych oraz w optymalizacji kosztów opieki zdrowotnej. Wsłuchujemy się w głosy ekspertów i dlatego chcemy powołać w Ministerstwie zespół zajmujący się tematem adherence. Trzeba podejść do tego zagadnienia systemowo, opracowując kompleksowe rozwiązania, które pozwolą odblokować pełny potencjał profilaktyki i terapii, a także umożliwią skuteczne wspieranie pacjentów w przestrzeganiu zaleceń lekarzy"– podkreślił minister Marek Kos, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia.

Ponad połowa Polaków usłyszała od kogoś, że chrapie, a 67% z nas ma osobę chrapiącą w swoim otoczeniu. Choć 65% naszych rodaków uważa, że chrapanie może mieć negatywne skutki dla zdrowia, to jednak wiemy o nich stosunkowo mało. Taki wniosek można wysnuć z tegorocznej edycji raportu Centrum Medycznego MML „Czy Polacy chrapią?”. Wyniki raportu przedstawił dr hab. n. med. Michał Michalik, założyciel pierwszego w Polsce centrum leczenia chrapania oraz zaproszeni specjaliści. Niemal 40% Polaków przyznaje, że po przebudzeniu nie czuje się wypoczęta. Ponadto aż 76% z nas odczuwa senność podczas prowadzenia samochodu, a prawie 30% doświadcza – wynikającego z senności – zmniejszenia wydajności w pracy.

– Obturacyjny bezdech senny, objawiający się m.in. uporczywym chrapaniem, jest istotnym problemem społecznym i zdrowotnym. Zaburzenie ma negatywny wpływ na zdrowie układu krążenia, kondycję psychiczną, jakość życia i bezpieczeństwo prowadzenia pojazdów. Pacjenci z tym schorzeniem wymagają odpowiedniej diagnostyki i spersonalizowanej terapii. Jedną z metod leczenia chrapania i obturacyjnego bezdechu sennego są małoinwazyjne zabiegi wykonywane w trybie ambulatoryjnym lub chirurgii jednodniowej – powiedział dr hab. n. med. Michał Michalik, założyciel Centrum Medycznego MML, specjalista otorynolaryngologii, chirurgii głowy i szyi oraz medycyny lotniczej.

24 marca obchodzimy Dzień Wiedzy o Lipoproteinie (a), który ma na celu zwiększenie świadomości na temat jej roli w układzie sercowo-naczyniowym. Lipoproteiny to cząsteczki zbudowane z białek i tłuszczów (lipidów), które odpowiadają za transport cholesterolu w krwiobiegu. Lp(a) jest szczególną frakcją cholesterolu, która odkłada się w ścianach naczyń krwionośnych, prowadząc do ich zwężenia, co przyczynia się do rozwoju groźnych chorób układu krążenia, takich jak miażdżyca, choroba tętnic obwodowych, a w konsekwencji do zawału mięśnia sercowego. 

– Powszechnie wykonuje się badanie cholesterolu całkowitego i jego frakcji, takich jak triglicerydy, LDL czy HDL. Jednak coraz częściej do oceny ryzyka sercowo-naczyniowego dodajemy oznaczenie Lp(a), które pozwala lepiej diagnozować pacjentów i opracowywać skuteczniejsze strategie terapeutyczne – mówi Artur Gabrysiak, specjalista diagnostyki laboratoryjnej, American Heart of Poland, certyfikowany lipidolog PTL.

Terapia limfocytami T, czyli CAR-T, to przełom w leczeniu nowotworów. CAR-T wykorzystuje potencjał układu odpornościowego pacjenta do walki z nowotworem. Inaczej niż w tradycyjnych metodach terapeutycznych, gdzie podaje się pacjentom gotowy lek i obserwuje reakcję organizmu, tutaj „lek” tworzy się indywidualnie dla każdego z nich. W pierwszej kolejności z krwi chorego pobierane są komórki odpornościowe, zwane limfocytami T, a następnie w laboratorium „przeprogramowuje” się je tak, aby potrafiły rozpoznać i niszczyć konkretne, zmienione nowotworowo komórki pacjenta. Zmodyfikowane genetycznie limfocyty T przeszczepia się ponownie do krwiobiegu, gdzie zwalczają nowotwór.

Fundacja OnkoCafe – Razem Lepiej rozpoczęla nową kampanią edukacyjną: Świadome decyzje – skuteczne leczenie. Bez Ciebie się nie uda!, w ramach której będzie można dowiedzieć się, czym jest CAR-T, jaki jest jej mechanizm działania, kto może być nią leczony, a także poruszy wiele innych kwestii ważnych z punktu widzenia pacjenta.