Aż 1/3 Polaków po 65. r.ż. przyjmuje co najmniej 5 leków dziennie. Zażywanie wielu medykamentów jednocześnie, polipragmazja, zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych powikłań i wzajemnych interakcji. Narodowy Fundusz Zdrowia wspólnie z Naczelną Izbą Aptekarską i Naczelną Izbą Lekarską rozpoczynają akcję edukacyjną, która zwróci uwagę seniorów na liczbę przyjmowanych leków oraz zminimalizuje ryzyko nadmiernego i niekontrolowanego oddziaływania farmakologii na ich zdrowie i życie. Polipragmazja, nazywana też wielolekowością, jest groźna dla każdego, szczególnie dla osób starszych, które są obciążone chorobami przewlekłymi, np. cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością krążenia. Eksperci podkreślają – starzenie się społeczeństwa i równoczesne wydłużanie życia sprawiają, że polipragmazja pozostająca poza nadzorem jest zjawiskiem aktualnym i niebezpiecznym.

Konsumpcja leków w Europie i na świecie rośnie. Dlatego przygotowaliśmy raport o polipragmazji. Nasze dane mówią, że pół miliona osób po 65. r.ż. w Polsce zażywa przynajmniej 5 leków dziennie w ciągu pół roku! Chodzi tylko o leki refundowane – mówił Adam Niedzielski, prezes Narodowego Funduszu Zdrowia, podczas spotkania, które odbyło się 27 lutego w siedzibie Centrali Funduszu w Warszawie.

Raport "NFZ o zdrowiu – Polipragmazja" szczegółowo opisuje zjawisko wielolekowości z polskiej perspektywy. Fundusz przywołuje dane z 2018 r. o liczbie wykupionych substancji czynnych. Im jest ona większa w krótkim czasie, tym wyższe jest ryzyko istnienia nieprawidłowej polipragmazji. Najbardziej zagrożone niepożądanymi reakcjami są osoby, które w ciągu miesiąca od zrealizowania pierwszej recepty w 2018 r. wykupiły ponad 20 substancji czynnych. Takich pacjentów było 321.

Z danych przedstawionych w raporcie wynika, że w 2018 r. najliczniejszą grupą wśród badanych, narażonych na interakcje, były osoby, które wykupiły w tym samym czasie leki hipotensyjne (ponad 7,3 mln osób) i niesteroidowe leki przeciwzapalne (prawie 5,9 mln osób).

W ograniczeniu polipragmazji rola farmaceutów jest kluczowa. Dzięki naszej wiedzy jesteśmy w stanie wychwycić niebezpieczne reakcje leków między sobą, ale też między lekami i suplementami diety oraz między lekami a żywnością – zwracała uwagę Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej.

Nieracjonalne przyjmowanie kilku leków równocześnie może prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych, groźnych dla zdrowia, a nawet życia. Chodzi m.in. o krwawienia z przewodu pokarmowego lub depresji oddechowej.

Polipragmazja jest wyzwaniem zarówno dla pracowników ochrony zdrowia, jak i samych pacjentów. Działania w tym obszarze są konieczne. Nie jest bowiem prawdą, że im więcej leków stosowanych jest przez jednego pacjenta, tym lepiej – przekonuje prof. Przemysław Kardas, kierownik Zakładu Medycyny Rodzinnej na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi, jeden z recenzentów nowego raportu NFZ.

„Świadomy pacjent – skuteczna terapia”

Aby ograniczyć zjawisko polipragmazji Fundusz wspólnie z Naczelną Izbą Aptekarską i Naczelną Izbą Lekarską rozpoczynają akcję edukacyjną „Świadomy pacjent – skuteczna terapia”.

Dzięki intensywnym działaniom edukacyjnym będziemy informować o zasadach odpowiedzialnego przyjmowania leków, o możliwych interakcjach i zapobieganiu negatywnym skutkom polipragmazji. Chodzi o optymalizację bezpieczeństwa pacjentów, głównie starszych – precyzuje prezes Adam Niedzielski.

W ramach akcji, w każdy czwartek marca br., w Oddziałach Wojewódzkich NFZ będą dyżurować farmaceuci, którzy bezpłatnie doradzą pacjentom, jak właściwie przyjmować medykamenty. Pacjenci otrzymają też 8-stronicowy magazyn, z którego dowiedzą się m.in. jak bezpiecznie zażywać leki, jak je przechowywać i jakie interakcje może wywołać stosowanie wielu leków.