2024-02-29 Artykuł

Zastosowanie hipertonicznych roztworów chlorku sodu w terapii nieżytu nosa

Objawy takie jak uczucie zatkania nosa, trudność w oddychaniu przez nos lub obecność nadmiaru wydzieliny w przewodach nosowych występują w przebiegu różnych chorób dróg oddechowych. Schorzenia te mogą mieć charakter zarówno infekcyjny, jak i nieinfekcyjny.

Do chorób infekcyjnych powodujących wspomniane objawy (określane jako ostry, prosty nieżyt nosa) należą zakażenia wirusowe oraz bakteryjne. Dla infekcji wirusowych, czyli stanów zapalnych nosogardła wywoływanych przez kontakt z jednym z >200 różnych wirusów, typowe są patogeny takie jak: rynowirusy, koronawirusy, wirusy grypy, paragrypy, adenowirusy, enterowirusy lub syncytialny wirus oddechowy (ang. respiratory syncytial virus – RSV). Infekcje bakteryjne nosogardła są wywoływane najczęściej przez drobnoustroje, do których należą: Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Haemophilus influenzae, Haemophilus parainfluenzae lub Moraxella catarrhalis.

Do schorzeń nieinfekcyjnych mogących powodować uczucie zatkania nosa i obecność nadmiaru wydzieliny w przewodach nosowych zaliczane są alergie wywołujące alergiczny nieżyt nosa (ang. allergic rhinitis), choroby nowotworowe, wady rozwojowe, urazy lub uzależnienie od substancji obkurczających naczynia błon śluzowych stosowanych miejscowo (czyli od amin sympatykomimetycznych).

W pracy opisano zasady stosowania hipertonicznych roztworów chlorku sodu (łac. Natrium Chloratum – NaCl) w terapii schorzeń przebiegających z utratą pełnej drożności przewodów nosowych. Omówiono także wyniki wybranych badań przeprowadzonych w ostatnich latach, wskazujących na korzyści z zastosowania takiej terapii.

  Czytaj pełny tekst

Autor: lek. Jan W. Pęksa

Data publikacji: 2024-02-29

Źródło: "Lek w Polsce" nr 01/2024

Słowa kluczowe: nieżyt nosa, katar, infekcje dróg oddechowych, hipertoniczne roztwory chlorku sodu, podstawowa opieka zdrowotna

1. Liva GA, Karatzanis AD, Prokopakis EP. Review of Rhinitis: Classifi-cation, Types, Pathophysiology. J Clin Med. 2021;10(14):3183.

2. Zagor M, Czarnecka P, Janoska-Jaździk M. Nieżyt nosa. Medycyna praktyczna dla pacjentów. https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-nosa-i-zatok/105992,niezyt-nosa [data dostępu: 28.12.2023].

3. Gładysz A, Sawiec P. Choroba przeziębieniowa (przeziębienie). Medycyna praktyczna. Interna Szczeklika. https://www.mp.pl/interna/ chapter/B16.II.18.1.2. [data dostępu: 28.12.2023].

4. Świerczyńska-Krępa M, Świerczyński Z, Mejza F. Zapalenie zatok przynosowych. Medycyna praktyczna. Interna Szczeklika. https:// www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.2. [data dostępu: 28.12.2023].

5. Beard S. Rhinitis. Prim Care. 2014;41(1):33-46.

6. Patel ZM, Hwang PH. Acute Bacterial Rhinosinusitis. Infections of the Ears, Nose, Throat, and Sinuses. 2018;4:133-43.

7. Franek E, Drabczyk R, Kokot F. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Medycyna praktyczna. Interna Szczeklika. https://www. mp.pl/interna/chapter/B16.II.19.1. [data dostępu: 28.12.2023].

8. Małecka-Massalska T. Podstawy fizjologii Podręcznik dla studentów inżynierii biomedycznej. Politechnika Lubelska. https://bc.pollub. pl/Content/991/PDF/fizjologia.pdf [data dostępu: 28.12.2023].

9. Lopez MJ, Hall CA. Physiology, Osmosis. [Updated 2023 Mar 13]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557609/ [data dostępu: 28.12.2023].

10. Lopez MJ, Hall CA. Physiology, Osmosis. [Updated 2023 Mar 13]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557609/ [data dostępu: 28.12.2023].

11. Talbot AR, Herr TM, Parsons DS. Mucociliary clearance and buffered hypertonic saline solution. Laryngoscope. 1997;107(4):500-3.

12. Keojampa BK, Nguyen MH, Ryan MW. Effects of buffered saline solution on nasal mucociliary clearance and nasal airway patency. Otolaryngol Head Neck Surg. 2004;131(5):679-82.

13. Emeryk A, Emeryk-Maksymiuk J, Janeczek K, et al. Hipertoniczne roztwory soli w terapii chorób dróg oddechowych. Alergoprofil 2020;16(3):10-17.

14. Charakterystyki wyrobów medycznych zawierających chlorek sodu do podawania donosowego dostępne w Polsce [data dostępu:

28.12.2023].

15. Sód (chlorek sodu). Medycyna praktyczna. Indeks leków. https://indeks.mp.pl/leki/subst.php?id=173 [data dostępu: 28.12.2023].

16. Świerczyńska-Krępa M, Rogala B, Brożek J, et al. Alergiczny nieżyt nosa. Medycyna praktyczna. Interna Szczeklika. https://www.mp.pl/ interna/chapter/B16.II.17.3. [data dostępu: 28.12.2023].

17. Buczyłko K. Niealergiczny nieżyt nosa. Post Dermatol Alergol 2009;26(5):369-71.

18. Ural A, Oktemer TK, Kizil Y, et al. Impact of isotonic and hypertonic saline solutions on mucociliary activity in various nasal pathologies: clinical study. J Laryngol Otol. 2009;123(5):517-21.

19. Li CL, Lin HC, Lin CY, et al. Effectiveness of Hypertonic Saline Nasal Irrigation for Alleviating Allergic Rhinitis in Children: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Clin Med. 2019;8(1):64.

20. Slapak I, Skoupá J, Strnad P, et al. Efficacy of isotonic nasal wash (seawater) in the treatment and prevention of rhinitis in children. Arch Otolaryngol Head Neck Surg. 2008;134(1):67-74.

21. Köksal T, Çizmeci MN, Bozkaya D, et al. Comparison between the the use of saline and seawater for nasal obstruction in children under 2 years of age with acute upper respiratory infection. Turk J Med Sci. 2016;46(4):1004-13.

22. Ramalingam S, Graham C, Dove J, et al. A pilot, open labelled, randomised controlled trial of hypertonic saline nasal irrigation and gargling for the common cold. Sci Rep. 2019;9(1):1015.

23. Block MS, Rowan BG. Hypochlorous Acid: A Review. J Oral Maxillofac Surg. 2020;78(9):1461-6.

24. Ramalingam S, Cai B, Wong J, et al. Antiviral innate immune response in non-myeloid cells is augmented by chloride ions via an increase in intracellular hypochlorous acid levels. Sci Rep. 2018;8(1):13630.

25. Hatanaka N, Yasugi M, Sato T, et al. Hypochlorous acid solution is a potent antiviral agent against SARS-CoV-2. J Appl Microbiol. 2022;132(2):1496-502.

26. Liu L, Pan M, Li Y, et al. Efficacy of nasal irrigation with hypertonic saline on chronic rhinosinusitis: systematic review and meta-analysis. Braz J Otorhinolaryngol. 2020;86(5):639-46.

27. Kanjanawasee D, Seresirikachorn K, Chitsuthipakorn W, et al. Hypertonic Saline Versus Isotonic Saline Nasal Irrigation: Systematic Review and Meta-analysis. Am J Rhinol Allergy. 2018;32(4):269-79.

28. Garavello W, Somigliana E, Acaia B, et al. Nasal lavage in pregnant women with seasonal allergic rhinitis: a randomized study. Int Arch Allergy Immunol. 2010;151(2):137-41.

29. Powers EA, Tewell R, Bayard M. Over-the-Counter Medications in Pregnancy. Am Fam Physician. 2023;108(4):360-9.

30. Graf P, Juto JE. Sustained use of xylometazoline nasal spray shortens the decongestive response and induces rebound swelling. Rhinology. 1995;33(1):14-7.

31. Varghese M, Glaum MC, Lockey RF. Drug-induced rhinitis. Clin Exp Allergy. 2010;40(3):381-4.

POWRÓT
reklama Baner_prawy_ZALOGU-SIE
...
kup najnowszy numer »
Info
Najczęściej czytane
Redaktor poleca
GP

Na skróty

Informacje

Copyright © Medyk sp. z o.o