Zmiany mające na celu wzmocnienie roli farmaceutów w systemie ochrony zdrowia zostały wprowadzone na mocy Ustawy z 10 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty, która weszła w życie 16 kwietnia 2021 r. Przepisy te uprawniają farmaceutów m. in. do dokonywania przeglądów lekowych wraz z oceną farmakoterapii, wykonywania określonych badań diagnostycznych i szczepień oraz wystawiania recept w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego.Farmaceuci chcą odgrywać większą rolę w systemie opieki zdrowotnej. Jak wynika z raportu pt. „Rola farmaceutów w walce z chorobami cywilizacyjnymi”, opracowanego przez IQVIA na zlecenie firmy Kenvue, rozwoju opieki farmaceutycznej oczekują nie tylko pracownicy aptek, ale przede wszystkim pacjenci. Z usług takich jak przeglądy lekowe, szybkie badania diagnostyczne, edukacja zdrowotna skorzystałoby aż 2/3 ankietowanych.

Farmaceuci pozytywnie oceniają dodatkowe uprawnienia i chcą z nich korzystać, ponieważ czują ogromną odpowiedzialność za zdrowie pacjentów (84 proc. badanych). Pracownicy aptek są gotowi angażować się działania profilaktyczne dotyczące chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia, alergia, otyłość, nowotwory czy zaburzenia psychiczne. Deklarują przy tym chęć specjalizowania się w wybranych dziedzinach. Ponad połowa respondentów chciałaby poszerzyć swoją wiedzę o cukrzycy, a niewiele mniej – na temat otyłości. Kolejne preferowane przez farmaceutów obszary specjalizacji obejmują też alergie czy przeciwdziałanie uzależnieniu od papierosów.

Opieka farmaceutyczna

Choć farmaceuci nie zastąpią lekarzy, mogą ich znacząco odciążyć. Z raportu „Rola farmaceutów w walce z chorobami cywilizacyjnymi” wynika, że przy typowych, znanych dolegliwościach aż 60% ankietowanych pacjentów decyduje się na wizytę w aptece, a nie w gabinecie lekarskim. Na rekomendacji farmaceuty polega aż 43% pacjentów, a kolejne 22%, pomimo deklarowanej wiedzy na temat produktów, oczekuje od farmaceuty dodatkowych informacji i wsparcia w wyborze odpowiedniego leku bez recepty. Ponadto 2/3 ankietowanych chętnie wysłucha porady, na co powinni zwrócić uwagę podczas przyjmowania leków.

– Polscy pacjenci częściej mają kontakt z farmaceutą niż z lekarzem pierwszego kontaktu czy specjalistą. Dzieje się tak z oczywistych powodów. Konieczność zapisania się na wizytę, kolejki – czasami po prostu wygodniej i szybciej jest poprosić o poradę panią magister. Pacjenci mają coraz wyższe oczekiwania wobec farmaceutów i techników farmacji. Chcą profesjonalnych konsultacji, np. w sprawie pozbycia się objawów przeziębienia, alergicznego nieżytu nosa czy rzucenia palenia. Wprowadzenie takiej opieki w aptekach byłoby z korzyścią dla nas wszystkich. To szansa na zmniejszenie obciążeń systemu opieki zdrowotnej – powiedziała Katarzyna Branny.Katarzyna Branny, General Manager CEE Kenvue.

Pacjenci wykazują duże zainteresowanie opieką farmaceutyczną. Co drugi badany chętnie skorzystałby z dodatkowych usług w aptece i zgodziłby się na udostępnienie farmaceucie wglądu w historię przyjmowanych leków. Pacjentów interesują sugestie dotyczące profilaktyki, a także wybrane badania diagnostyczne w aptekach – przykładowo pomiar stężenia glukozy we krwi czy poziomu cholesterolu LDL. Większość respondentów jest zdania, że opieka farmaceutyczna może usprawnić system ochrony zdrowia. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pacjentów oraz samych farmaceutów, coraz więcej aptek angażuje się w programy pilotażowe z zakresu opieki farmaceutycznej.

– Obecnie obserwujemy przełom w rozwoju opieki farmaceutycznej w aptekach, zwłaszcza w temacie usług farmaceutycznych. Farmaceuci wykonują szczepienia, prowadzą konsultacje, biorą udział w pilotażach usług farmaceutycznych, jak testy diagnostyczne, czy usługi w zakresie rzucania palenia. Są specjalistami w dziedzinie farmakologii i terapii, a także posiadają niezbędną wiedzę i umiejętności, aby skutecznie wspierać pacjentów w walce z chorobami cywilizacyjnymi i na szczęście system opieki zdrowotnej w Polsce zaczyna coraz bardziej to dostrzegać – powiedziała Paulina Serwata, kierowniczka Działu Usług Farmaceutycznych w Dr. Max Polska.

Aby misja farmaceutów zakończyła się sukcesem, konieczne są dalsze zmiany systemowe, które jasno określą rolę pracowników aptek w ochronie zdrowia, a także zapewnienie pacjentom odpowiednich warunków do korzystania z wybranych usług w ramach opieki farmaceutycznej. Obecnie w wielu placówkach brakuje przestrzeni na swobodną rozmowę na temat niektórych dolegliwości. Problemy z erekcją, choroby i zaburzenia psychicznie, nietrzymanie moczu czy hemoroidy wciąż pozostają dla Polaków tematami tabu. Zapewnienie pacjentom skutecznego wsparcia w profilaktyce i leczeniu chorób cywilizacyjnych wymaga także dalszej edukacji farmaceutów.

Raport: https://academyplus.pl/page/raport-rola-farmace