Wakacje to czas zwiększonej aktywności na świeżym powietrzu, ale okres, w którym kczęściej dochodzi do urazów i zranień. W takich sytuacjach farmaceuta jest osobą, do której w pierwszej kolejności kierowane są prośby o niezwłoczną poradę. Fachowa pomoc ma istotne znaczenie w procesie leczenia, gdyż nowoczesne metody opatrunkowe i skuteczne środki antyseptyczne mogą znacząco wpłynąć na proces gojenia się ran i zapobiegania infekcjom. Według danych GUS w 2023 r. liczba udzielanych porad ambulatoryjnych wzrosła o blisko 6% w porównaniu z 2022 r. W izbach przyjęć lub SOR udzielono pomocy medycznej blisko 4 mln Polaków, z czego dzieci stanowiły około 20% ogólnej liczby pacjentów. Niektóre przypadki nie wymagają zgłoszenia się na SOR i to właśnie farmaceuci mogą rekomendować nowoczesne i skuteczne sposoby dezynfekcji oraz leczenia skaleczeń i ran.

Hemoroidy to powszechna dolegliwość. Dotyka często także kobiety w ciąży. Główne objawy to ból i świąd w okolicach odbytu. Terapia hemoroidów obejmuje postępowanie niefarmakologiczne oraz leczenie preparatami miejscowymi i doustnymi. Najczęściej stosuje się diosminę i escynę. Ostatnio obserwuje się utrzymujący się wzrost częstości występowania problemów z hemoroidami. Wynika to w dużej mierze z nieodpowiedniego stylu życia, który stanowi ważny  i coraz częściej obserwowany czynnik ryzyka hemoroidów. Do najbardziej istotnych czynników, których występowanie znacząco zwiększa ryzyko choroby hemoroidalnej, należą przede wszystkim:

Prawidłowe funkcjonowanie jelit ma istotne znaczenie dla dobrej kondycji całego organizmu. Wiele ziół, m.in. rozmaryn, imbir, kminek, kurkuma czy mięta pieprzowa, wspomagają pracę układu trawiennego. Umożliwiają one przyspieszenie procesów trawiennych, działają wiatropędnie. Dzięki zawartości błonnika pokarmowego (babka płesznik, siemię lniane) pomagają usunąć zalegające w jelitach złogi. Zioła zawierające związki śluzowe ułatwiają transport resztek pokarmowych przez jelito, dzięki temu regulują proces wypróżnienia.

Postępujący proces starzenia społeczeństw doprowadził do zwiększonego zainteresowania medycyną przeciwstarzeniową. Jej celem jest spowolnienie, zatrzymanie lub odwrócenie procesu starzenia i związanych z nim następstw. Jedną z proponowanych metod postępowania, mającą udokumentowany naukowo wpływ na wydłużenie życia, jest system odżywiania obejmujący restrykcje kaloryczne (CR), warunkujący dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Uwzględniając jednak fakt, że takie długoterminowe postępowanie wymaga nie tylko dużej wiedzy na temat prawidłowego doboru składników diety, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym, ale także determinacji i samokontroli w uzyskaniu oczekiwanych efektów, wykorzystano pewne substancje chemiczne, które imitują skutki CR bez rzeczywistego ograniczenia spożycia. Nazwano je mimetykami ograniczenia kalorii (CRMs).

Diklofenak należy obecnie do jednych z najczęściej stosowanych niesteroidowych leków przeciwzapalnych, co wynika z jego wysokiej skuteczności i precyzyjnie dobranej formuły. Dostępność diklofenaku w formie roztworu do wstrzykiwań, kapsułek, w tym o zmodyfikowanym uwalnianiu, czopków, żelów czy roztworu do płukania jamy ustnej poszerzyła jego zastosowanie w leczeniu wielu jednostek chorobowych, zwłaszcza w terapii miejscowej, co pozwala ograniczyć ryzyko działań niepożądanych, typowych dla leków z tej grupy. Diklofenak zasługuje na szczególną uwagę ze względu na unikatowy mechanizm działania oraz stosunkowo niskie ryzyko toksyczności narządowej w porównaniu do pozostałych NLPZ. Dodatkową zaletą diklofenaku jest możliwość kojarzenia z preparatami witaminowymi oraz brak interakcji z lekami przeciwbólowymi z pozostałych pięter drabiny analgetycznej. Ostatnie przeglądy systematyczne z metaanalizą wielu badań porównujących diklofenak z innymi lekami z grupy NLPZ skupiają się w pierwszej kolejności na bezpieczeństwie stosowanej farmakoterapii, która uzależniona jest przede wszystkim od dawki dobowej leku. Okazuje się, że przewlekłe stosowanie diklofenaku w dawkach submaksymalnych wiąże się z podobnym ryzykiem zawału serca czy udaru mózgu, ale mniejszym ryzykiem poważnych zdarzeń ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego w porównaniu z inhibitorami COX-2 i klasycznymi NLPZ.

Według szacunków co najmniej 30% populacji globalnej doświadcza różnorodnych alergii, charakteryzujących się odmiennymi objawami i stopniem nasilenia. Nadwrażliwość na alergeny środowiskowe obejmuje różnorodne schorzenia, takie jak alergiczny nieżyt nosa, astma alergiczna, atopowe zapalenie skóry, alergie kontaktowe i pokarmowe oraz pokrzywkę alergiczną. W leczeniu alergii najczęściej stosuje się leki z grupy pierwszej i drugiej generacji inhibitorów receptora histaminowego H₁. Na rynku krajowym dostępne są liczne leki przeciwhistaminowe, dzięki czemu możliwe jest dobranie optymalnego dla pacjentów leku, z uwzględnieniem wieku chorych oraz rodzaju, okresu trwania i intensywności schorzenia alergicznego. Artykuł zawiera ogólną charakterystykę bilastyny, lewocetyryzyny i desloratadyny, a także przegląd literatury na temat ich bezpieczeństwa i skuteczności w terapii chorób alergicznych.

Istnieją takie łacińskie zwroty i powiedzenia, które funkcjonują w polszczyźnie od lat. Nie znaczy to jednak, że nie sprawiają nam trudności. Zaprezentowany alfabetyczny spis wybranych zwrotów i sentencji łacińskich wraz z ich polskim tłumaczeniem może posłużyć zarówno osobom, które miały możliwość uczenia się języka łacińskiego, jak i tym, które stykają się z łaciną po raz pierwszy.

Przez wieki łacina była językiem elit, a współcześnie jej podstawy i leksyka stały się elementem wykształcenia głównie humanistycznego, medycznego, prawniczego czy teologicznego. Wielką zaletą łaciny jest, obok uniwersalności, jasny i logiczny sposób formułowania zdań i wypowiedzi. Umiejętnie zastosowany zwrot łaciński w zwięzły, a zarazem celny sposób potrafi podkreślić i podsumować wypowiedź.

Termin „gerontologia” został wprowadzony do piśmiennictwa w 1903 r. przez Ilję Miecznikowa (1845–1916), rosyjskiego zoologa i mikrobiologa, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny (w 1908 r.). Jest to nauka interdyscyplinarna, wiążąca wiedzę z dziedziny biologii, medycyny, kulturoznawstwa, psychologii, a także antropologii kulturowej, której przedmiotem zainteresowania są kwestie związane z procesami starzenia. Starzenie jest to złożony, nieunikniony proces biologiczny, zachodzący na poziomie molekularnym w tkankach, narządach i układach organizmu człowieka, którego tempo można jednak próbować spowolnić. Służyć temu może zarówno aktywność fizyczna, umysłowa i społeczna, jak i odpowiednia dieta, dobrana pod kątem potrzeb starzejącego się ustroju. Istnieje wiele teorii wyjaśniających biologiczne przyczyny starzenia się organizmu, ale żadna z nich nie wydaje się być w pełni satysfakcjonująca.

Borelioza jest chorobą odkleszczową, wywoływaną przez bakterie Borellia burgdorferi. Ze względu na nieswoistość objawów jest trudna do diagnozowania. Bylica roczna może znaleźć zastosowanie jako element terapii boreliozy dzięki właściwościom przeciwzapalnym i immunostymulującym.

Stosowanie zasad prawidłowego odżywiania i zdrowego stylu życia sprzyja odpowiedniemu rozwojowi dziecka. Wszystkie składniki diety powinny być zbilansowane, jednakże niektóre składniki odżywcze mają szczególne znaczenie w rozwoju dziecka i dlatego ich optymalne spożycie jest istotne. Niedobory pokarmowe u dzieci mogą być całkowicie wyeliminowane poprzez dietę prawidłowo skomponowaną i dobraną odpowiednio do wieku, płci i stanu zdrowia. W stanach niedoborów żywieniowych trudnych do wyrównania dietą powinno się stosować suplementy diety. Suplementy diety stosowane u dzieci mogą odgrywać dużą rolę w zmniejszaniu zaburzeń stanu zdrowia nie tylko wynikających z nieprawidłowego żywienia (deficytowa dieta), lecz także z gorszego wchłaniania lub wykorzystania składników odżywczych przez organizm, co może mieć podłoże patofizjologiczne, na przykład w chorobach układu pokarmowego, takich jak alergia pokarmowa. Poza tym niedobory żywieniowe, w szczególności witaminy D, mogą powodować rozwój chorób atopowych u dzieci, jak i zaostrzać ich przebieg.

Biegunka podróżnych to problem wielu osób udających się za granicę. Jest schorzeniem mogącym skutecznie pokrzyżować plany wakacyjne. Najczęściej powodowana jest przez bakterie, głównie Eschericha coli. Leczenie w zależności od intensywności przebiegu polega na stosowaniu antybiotyków i/lub loperamidu. W przypadku łagodnej biegunki pomocne mogą być produkty zawierające roślinne garbniki i kompleksy polifenolowe, które mogą łagodzić objawy choroby i skracać czas jej przebiegu. Artykuł podsumowuje zasady profilaktyki i leczenia biegunki podróżnych.

Artykuł omawia skuteczność ketoprofenu, niesteroidowego leku przeciwzapalnego, stosowanego miejscowo w łagodzeniu bólu związanego z różnymi schorzeniami, takimi jak urazy sportowe, zapalenie stawów czy ból kręgosłupa. Badania kliniczne potwierdzają jego efektywność w redukcji dolegliwości bólowych u dorosłych i dzieci w porównaniu do placebo oraz innych substancji terapeutycznych. Mechanizm działania ketoprofenu opiera się na hamowaniu enzymów COX-1 i COX-2 oraz redukcji produkcji prostaglandyn, co zmniejsza objawy zapalenia. Miejscowe stosowanie ketoprofenu pozwala na osiągnięcie wysokich stężeń leku w obszarze bólu przy minimalnym narażeniu ogólnoustrojowym, a to sprzyja skutecznemu łagodzeniu bólu. Dodatkowo artykuł podkreśla korzyści z zastosowania ketoprofenu miejscowo w leczeniu bólu związanego z zabiegami stomatologicznymi i ortodontycznymi.

Podsumowanie projektu obwieszczenia refundacyjnego nr 75 nie stanowi jego ostatecznej wersji, bowiem nadal trwają prace administracyjne nad finalnym wykazem refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych obowiązującym od 1 lipca 2024 r.

Uwzględniając niniejszy projekt, w trzecim wykazie w roku 2024, finansowaniem ze środków publicznych zostanie objętych 31 nowych cząsteczko-wskazań, w tym:

• 8 cząsteczko-wskazań onkologicznych,
• 23 cząsteczko-wskazania nieonkologiczne,
• 6 cząsteczko-wskazań dedykowanych chorobom rzadkim.

Najwięcej nowych cząsteczko-wskazań onkologicznych w 2024 r. obserwujemy w hematoonkologii (9), w nowotworach układu urologicznego (5) oraz nowotworach układu pokarmowego (2), nowotworach skóry (2) i nowotworach ginekologicznych (2).

Najwięcej nowych cząsteczko-wskazań nieonkologicznych w 2024 r. obserwujemy w ginekologii (11), neurologii (9) oraz diabetologii (8).