W Environmental Research opublikowano wyniki badania ELAPS, oceniającego narażenie na środowiskowe zanieczyszczenia powietrza w Danii, Wielkiej Brytanii, Norwegii oraz Rzymie. Aby ocenić wpływ ekspozycji na ryzyko zachorowań na nowotwory przeanalizowano odsetki hospitalizacji w tych regionach oraz narodowe rejestry nowotworów. Podczas 9,3 mln osobo-lat obserwacji raka płuca rozpoznano u blisko 112 tys. osób. Metaanaliza wykazała wzrost zachorowalności na ten nowotwór o 14% na każde 5 µg/m3 wzrostu pyłu PM_2,5, 10% na każde 10 µg/m3 wzrostu dwutlenku azotu i 8% na każde 0,5 x 10-5/m wzrostu stężenia sadzy.

Autorzy badania podkreślają, że wykazany związek pomiędzy zanieczyszczeniem powietrza a ryzykiem raka płuca istnieje również dla stężeń szkodliwych substancji dopuszczalnych wg norm Unii Europejskiej. Wprowadzenie zaleceń WHO dotyczących jakości powietrza z 2021 roku pozwoliłoby uniknąć 31,7% zachorowań na ten nowotwór.

Zacznijmy od łacińskiego wyrazu canis, to znaczy „pies”. Od tego rzeczownika pochodzi przymiotnik caninus, czyli „psi, należący do psa, dotyczący psa”. Po łacinie kieł to dens caninus, a dzika róża to Rosa canina. I już wiemy, co łączy te nazwy.

W obu łacińskich terminach występuje przymiotnik caninus. Dens caninus to dosłownie „psi ząb”, a Rosa canina to dosłownie „psia róża”. Różnice w końcówkach caninus (-us), canina (-a) wynikają z innego rodzaju gramatycznego rzeczowników. Dens jest rodzaju męskiego, rosa żeńskiego.

W dzisiejszych czasach ludzie spędzają wiele godzin dziennie, wpatrując się w mały ekran swojego smartfona. Niesie to za sobą poważne skutki zdrowotne. Dr Dean L. Fishman po raz pierwszy wprowadził pojęcie syndromu szyi smartfonowej  (ang. text neck, texting neck, tech neck), stanowiące synonim protrakcji głowy i definiujące problem prowadzących do urazu i bólu napięć powstałych w okolicy szyi i barku na skutek nadmiernego i długotrwałego wpatrywania się w trzymane w ręce urządzenie. Wystąpienie syndromu szyi smartfonowej może być konsekwencją uzależnienia od smartfona. Z kolei z uzależnieniem od smartfona ściśle wiąże się uzależnienie od internetu, a także od korzystania z portali społecznościowych oraz syndrom FOMO. W zapobieganiu wystąpieniu syndromu szyi smartfonowej zasadniczą rolę odgrywają lekarze rodzinni.

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które podane w odpowiednich ilościach przynoszą korzyści zdrowotne gospodarzowi. Dziedzina probiotyków znacznie się rozwinęła w ostatnich latach dzięki ogromnemu postępowi w zrozumieniu roli ludzkiej mikrobioty. Jako probiotyki stosowane są m.in. szczepy bakterii z rodzaju Lactobacillus, naturalnie występujące w jelitach. Wspomagają one procesy trawienia, produkują kwas mlekowy, uczestniczą w metabolizmie witamin B, pobudzają motorykę przewodu pokarmowego, wspierają działanie układu immunologicznego i zapobiegają kolonizacji jelit przez bakterie patogenne. Probiotyki przynoszą korzyści w przypadku takich schorzeń jak biegunki poantybiotykowe, zakażenie Helicobacter pylori czy zespół jelita drażliwego. W artykule przedstawiono możliwości stosowania w prewencji biegunek popularnego gatunku z rodzaju Lactobacillus – L.rhamnosus i mniej znanego, ale także o dużych możliwościach – L. helveticus.

Bisoprolol jest jednym z powszechnie stosowanych w codziennej praktyce klinicznej beta-adrenolityków. Charakteryzuje się wysoką selektywnością wobec receptorów beta1. Tylko w niewielkim stopniu oddziałuje na receptory beta2. Bisoprolol często wykorzystuje się w leczeniu pacjentów ze stwierdzonymi znaczącymi schorzeniami sercowo-naczyniowymi, takimi jak przewlekłe zespoły wieńcowe, niewydolność serca oraz w terapii tachyarytmii. Używany jest także do terapii nadciśnienia tętniczego. Dzięki wysokiej selektywności wobec receptorów beta1 bisoprolol wykazuje działania: inotropowe ujemne, chronotropowe ujemne i dromotropowe ujemne. Zmniejsza częstość akcji serca, obniża kurczliwość miokardium oraz zmniejsza przewodnictwo przez węzeł przedsionkowo-komorowy. W konsekwencji obniża się zużycie tlenu przez komórki mięśnia sercowego i dochodzi do redukcji ciśnienia tętniczego.

W wyniku przerwania ciągłości skóry może dojść do powstania rany o różnym stopniu głębokości i powierzchni. Proces gojenia rany jest niezbędny dla przywrócenia fizjologicznego stanu skóry i tkanek podskórnych. Czynniki spowalniające ten proces mogą prowadzić do rozwoju powikłań powstałej rany. Liczne składniki obecne w preparatach dostępnych w aptece mają za zadanie wspomagać proces gojenia. Kluczowa jest odpowiednia dezynfekcja oraz zabezpieczenie rany przed dostępem drobnoustrojów. W tym celu stosuje się różne związki, w tym nowoczesne formy srebra zawarte w preparatach wspomagających gojenie się ran.

Kaszel może mieć różne przyczyny. Biorąc pod uwagę rodzaj kaszlu, wyróżniamy kaszel suchy i kaszel mokry. Do tej pory wybór terapii uzależniony był od rodzaju kaszlu. Obecnie dostępne są innowacyjne metody dotyczące obu rodzajów kaszlu. Przykładem jest kompleks roślinny poliresin w połączeniu z miodem.

Kaszel jest jednym z najczęstszych objawów, z którymi pacjenci zgłaszają się do lekarzy pierwszego kontaktu. Stanowi naturalny mechanizm obronny organizmu, którego głównym zadaniem jest oczyszczanie dróg oddechowych z wszelkich substancji drażniących, wydzieliny oraz ciał obcych. Mimo że często jest postrzegany jako uciążliwy objaw, pełni istotną funkcję ochronną i obronną w układzie oddechowym. Według badań epidemiologicznych kaszel stanowi przyczynę ok. 30% wszystkich wizyt w gabinetach lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, przy czym nie ma jednej i tej samej przyczyny kaszlu.

Składniki diety, które wykazują zdolność wspomagania i stymulowania systemu odpornościowego, określa się mianem immunostymulatorów, a za ich działanie odpowiadają liczne naturalne związki czynne, takie jak witaminy, mikroelementy i flawonoidy. Produkty te oraz wyizolowane z nich związki czynne oprócz właściwości immunostymulujących działają również przeciwzapalnie, antyoksydacyjnie i antyseptycznie.

Układ immunologiczny (nazywany potocznie układem odpornościowym) jest złożonym systemem reakcji organizmu odpowiadającym zarówno za rozpoznawanie, jak i skuteczne zwalczanie substancji szkodliwych, takich jak toksyny, grzyby, bakterie, wirusy, pasożyty, jady, obce białka oraz uszkodzone własne komórki. Ważna jest więc nie tylko sama reakcja odpornościowa, ale również jej zasadność i natężenie. Z tego też powodu podstawą działania układu immunologicznego jest jego zdolność do rozpoznawania skali zagrożenia oraz identyfikacji związków i cząsteczek obcych oraz własnych (zarówno uszkodzonych, jak i zdrowych).

VIVUS BV, spółka zależna VIVUS LLC, ogłosiła dziś dostępność w Polsce produktu leczniczego QSIVA® (fentermina i topiramat o zmodyfikowanym uwalnianiu, kapsułki twarde), przeznaczoneg jest dla pacjentów z nadwagą i chorujących na otyłość, którzy mogliby odnieść korzyści ze zmniejszenia masy ciała. Podstawą rejestracji w Polsce i krajach skandynawskich były dane uzyskane w badaniach klinicznych III fazy EQUIP (#NCT 00554216) i CONQUER (#NCT00553787), w których wzięło udział ponad 3700 pacjentów. Badania te wykazały, że osoby przydzielone do grupy otrzymującej produkt leczniczy QSIVA uzyskały po 56 tygodniach leczenia zmniejszenie masy ciała o 7,8–10,9% (analiza w populacji zgodnej z zaplanowanym leczeniem – ang. intention-to-treat, ITT) i zmniejszenie obwodu talii o 7,6-10,9 cm.

Skojarzenie fenterminy (aminy sympatykomimetycznej o działaniu anorektycznym) i topiramatu o zmodyfikowanym uwalnianiu (doustny preparat stosowany w leczeniu pacjentów z szeregiem chorób neurologicznych) jest już od ponad dekady stosowane w Stanach Zjednoczonych (nazwa handlowa QSYMIA^®) przez osoby starające się osiągnąć i utrzymać odpowiednią masę ciała. W 2020 r. ten produkt leczniczy wprowadzono również na rynek Korei Południowej.

Rak prostaty jest najczęstszym nowotworem rozpoznawanym u mężczyzn w Polsce i drugą przyczyną śmiertelności z powodu nowotworów w tej grupie. Im wcześniej zostanie on wykryty, tym większe są szanse na całkowite wyleczenie – przy zastosowaniu leczenia chirurgicznego i radioterapii, niekiedy uzupełnianych hormonoterapią. Hormonoterapia stosowana jest także u pacjentów, u których nowotwór został rozpoznany w fazie przerzutowej. Niestety, u części z nich leczenie to przestaje po pewnym czasie działać i konieczne jest zastosowanie leczenia kolejnej linii, np. chemioterapii. Jednak pomimo postępów medycyny, rokowania na tym etapie raka prostaty pozostają niekorzystne. Potrzebne są więc nowe terapie celowane, które poprawiłyby wyniki leczenia i jakość życia pacjentów. Nową opcją leczenia dla tych chorych jest wykorzystanie osiągnięć medycyny nuklearnej, czyli terapii radioligandowej.

Adamed Pharma został uhonorowany prestiżową nagrodą w tegorocznym międzynarodowym konkursie Prix Galien w kategorii „Najlepszy lek drugiej generacji”: kombinacja sitagliptyna + metformina XR – stosowana przy leczeniu cukrzycy typu 2. Działanie leku polega na synergicznym połączeniu dwóch mechanizmów terapeutycznych, dając tym samym skuteczniejszą kontrolę poziomu glukozy we krwi u pacjentów. Sitagliptyna jest inhibitorem dipeptydylopeptydazy-4 (DPP-4), co oznacza, że zwiększa poziom inkretyn, hormonów odpowiedzialnych za stymulowanie wydzielania insuliny po posiłku oraz hamowanie wydzielania glukagonu. Dzięki temu wspomaga działanie trzustki w regulowaniu poziomu cukru we krwi. Metformina XR (o przedłużonym uwalnianiu) działa na innej płaszczyźnie, poprawiając wrażliwość tkanek na insulinę oraz hamując produkcję glukozy w wątrobie.

W dokumencie opublikowanym przez Grupę Farmaceutyczną Unii Europejskiej (PGEU) podkreślono kluczową rolę farmaceutów w przeciwdziałaniu antybiotykooporności. Antybiotykooporność jest jednym z największych wyzwań zdrowotnych XXI w. 

Najważniejsze zagadnienia to:

• Wzmacnianie programów zarządzania antybiotykami w aptekach: PGEU podkreśla potrzebę wprowadzenia skutecznych metod zarządzania antybiotykami, aby zapewnić ich odpowiednie i racjonalne stosowanie.
• Promowanie szczepień jako skutecznego narzędzia w walce z antybiotykoopornością: szczepienia mogą znacząco zmniejszyć potrzebę stosowania antybiotyków, redukując tym samym ryzyko rozwoju antybiotykooporności.
• Rola farmaceutów w edukacji pacjentów: farmaceuci jako najłatwiej dostępni specjaliści dla pacjentów mają unikalną pozycję w ich edukowaniu na temat właściwego stosowania antybiotyków.
• Innowacyjne rozwiązania, takie jak testy diagnostyczne w aptekach: wprowadzenie szybkich testów diagnostycznych może pomóc w dokładniejszym określeniu potrzeb terapeutycznych pacjenta.
• Współpraca międzynarodowa w ramach unijnej strategii zdrowotnej: dokument podkreśla znaczenie współpracy między państwami członkowskimi UE w celu skutecznego przeciwdziałania antybiotykooporności.

Podczas Zgromadzenia Ogólnego PGEU Polskę reprezentowali wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, dr Mikołaj Konstanty, oraz prezes Dolnośląskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, mgr farm. Marcin Repelewicz. 

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) jest trzecią, po chorobach układu krążenia i nowotworach, przyczyną zgonów na świecie. Pacjenci z POChP zapadają na nowotwory płuc 10 razy częściej niż reszta populacji, a nierozpoznana lub późno rozpoznana choroba skraca życie o 10-15 lat. Jednak wiedza o tym schorzeniu i świadomość tego, że duszności podczas wysiłku i codzienny kaszel mogą świadczyć o POChP, jest bardzo niska.

Dr n. med. Piotr Dąbrowiecki z Kliniki Chorób Wewnętrznych, Infekcyjnych i Alergologii w Wojskowym Instytucie Medycznym i przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP mówi: Co roku w listopadzie kierujemy uwagę opinii publicznej, przedstawicieli służby zdrowia, decydentów i edukatorów na temat choroby, która – tu wiele osób będzie zaskoczonych – jest jedną z najbardziej zabójczych. Tegoroczne hasło przewodnie Światowego Dnia POChP „Poznaj funkcję swoich płuc” ma zachęcić każdego do sprawdzenia, czy jego układ oddechowy działa prawidłowo. Wiemy bowiem, że na POChP chorują około 2 miliony Polaków, ale tylko połowa z nich jest zdiagnozowana. A wystarczy przejść proste badanie czynności płuc – spirometrię.

Przewlekła obturacyjna choroba płuc to najczęstsza choroba układu oddechowego, która charakteryzuje się postępującym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe i w konsekwencji prowadzi do trudności w oddychaniu. Jej objawy to duszność (szczególnie podczas aktywności fizycznej), kaszel, odkrztuszanie nadmiernie wydzielanej plwociny, permanentne zmęczenie. W Polsce głównym czynnikiem ryzyka rozwoju POChP jest palenie papierosów (80% pacjentów z POChP paliło lub było długotrwale narażonych na bezpośrednie sąsiedztwo palącego). Inne czynniki to: zanieczyszczenie powietrza zarówno pyłami i substancjami chemicznymi w miejscu pracy, jak i zanieczyszczenie powietrza dymami kominowymi i spalinami. Wielu chorych miało w dzieciństwie nawracające zapalenia oskrzeli i płuc, a za 1% zachorowań odpowiadają czynniki genetyczne (niedobór alfa-1-anty trypsyny).