Podawanie amoksycyliny chorym z objawami zakażenia dolnych dróg oddechowych (ZDDO), u których nie podejrzewa się zapalenia płuc, w porównaniu do placebo odznacza się nieznaczną skutecznością. Tak wynika z randomizowanego badania przeprowadzonego przez naukowców z uniwersytetu w Southampton (Wielka Brytania), opublikowanego online 19 grudnia w Lancet Infectious Diseases.

Do badania zakwalifikowano na przestrzeni 3 lat ponad 2000 dorosłych pacjentów z 12 krajów, będących pod opieką lekarza rodzinnego. Przydzielono ich losowo do grupy otrzymującej 1 g amoksycyliny 3 razy dziennie przez 7 dni (n=1038) bądź placebo (n=1023). Badający prosili chorych o zapisywanie przez 28 dni stopnia nasilenia poszczególnych objawów w korelującej rosnąco 6-stopniowej skali.

            Pod względem długości trwania objawów oraz ich nasilenia nie zaobserwowano statystycznie istotnej różnicy pomiędzy dwiema grupami. Średnie lub duże nasilenie symptomów trwało przeciętnie 6 dni ( 3-11) w grupie amoksycyliny oraz 7 dni (4-14 dn) w grupie placebo (HR 1.06; 95% CI, 0.96-1.18, p =.229)  Także średnie pod względem ciężkości objawów, ocenianych w zaproponowanej wcześniej skali pomiędzy 2. a 4. dniem trwania ZDDO, podawanie amoksycyliny nie wykazało przewagi nad placebo (1.62  vs 1.69, różnica -0.07, 95% CI, -0.15 - 0.007, p =.74). Subanaliza na grupie pacjentów powyżej 70. r.ż.  lub starszych, także nie wykazała istotnej różnicy w intensyfikacji  (-0.04, CI 95%, -0.21 - 0.12, p=.614) i czasie trwania objawów (HR, 0.96; CI 95%, 0.94 - 1.16; p = .432), aczkolwiek autorzy zwracają uwagę na ostrożną interpretację wyników i nieekstrapolowanie ich na całą populację starszych chorych, gdyż badanie to nie obejmowało pacjentów w podeszłym wieku z towarzyszącymi ciężkimi chorobami współistniejącymi.

            Podawanie amoksycyliny wiązało się także z częstszym występowaniem działań niepożądanych w postaci nudności, wysypki oraz biegunki (NNH (number needed to harm; 21;95% CI 11-174; p = .025); wykazało natomiast przewagę nad placebo w ograniczeniu pojawiania się nowych objawów bądź zaostrzenia już istniejących (162 [15.9%] z 1021  w grupie amoksycyliny vs 194 [19.3%] z 1006 w grupie placebo p =.043).

            Little i współautorzy dostarczyli przekonujących danych, które powinny zachęcić lekarzy pierwszego kontaktu do powstrzymywania się od zlecania antybiotyku pacjentom niskiego ryzyka, bez podejrzenia zapalenia płuc - napisał w komentarzu dr Phillipp Schuetz z Kantonspital Arau w Szwajcarii. Autorzy badania podkreślają, iż przyjmowanie amoksycyliny przez chorych z niepowikłanym ZDDO daje niewielkie korzyści i powinno być rozważone w świetle ryzyka wystąpienia częstych działań niepożądanych oraz postępu procesu nabywania antybiotykooporności przez bakterie.