Zakażenia wywoływane przez pneumokoki są główną przyczyną zachorowalności i śmiertelności na świecie. Według Światowej Organizacji Zdrowia szacunkowe dane dla Polski z 2010 r. pokazują, iż rocznie w naszym kraju zapada na inwazyjną chorobę pneumokokową 25 razy więcej dzieci w porównaniu z danymi z badania przeprowadzonego w latach 2003-2004. Odnotowano również przypadki śmiertelne.

Narastającym problemem, ze względu na ograniczone możliwości terapeutyczne, jest również oporność pneumokoków na antybiotyki. Do niedawna była to głównie oporność na penicylinę, jednak obecnie coraz częściej za zakażenia odpowiadają szczepy wielooporne. Na poważne choroby wywołane przez pneumokoki chorują najczęściej dzieci do 5. roku życia, ale najwięcej powikłań i ciężkich zakażeń inwazyjnych występuje w pierwszych 2 latach życia. Do chorób inwazyjnych wywoływanych przez pneumokoki należą m.in.: zapalenie płuc z bakteriemią, posocznica i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, określane mianem inwazyjnej choroby pneumokokowej (IChP). Drobnoustroje te mogą odpowiadać również za łagodniejsze postacie zakażeń, które występują nieporównywalnie częściej niż IChP, takie jak: zapalenie ucha środkowego, zatok, oskrzeli czy zapalenie płuc przebiegające bez bakteriemii.

Skuteczną i jedyną formą zapobiegania zakażeniom wywołanym przez pneumokoki są szczepienia, które nadal nie zostały ujęte w Programie Szczepień Ochronnych na 2014 rok jako powszechne dla całej populacji dzieci nowourodzonych, a ze względu na brak refundacji dla wielu rodziców są nieosiągalne. Zgodnie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia z 2012 r. wybór szczepionki do Programu Szczepień Ochronnych w danym kraju powinien być oparty na: aktualnej sytuacji epidemiologicznej, dystrybucji serotypów powodujących zakażenia inwazyjne w poszczególnych grupach wiekowych, zapadalności na inwazyjną chorobę pneumokokową w poszczególnych grupach wiekowych oraz danych farmakoekonomicznych. Nadrzędnym celem szczepień jest osiągnięcie jak najlepszego efektu populacyjnego.

Aktualnie w Polsce dostępne są dwie szczepionki skoniugowane, 10-walentna i 13-walentna, a główna różnica między nimi dotyczy pokrycia serotypów wywołujących inwazyjną chorobę pneumokokową. Szczepionka 13-walentna gwarantuje szersze pokrycie oraz jako jedyna zawiera serotypy 19A, 6A i 3, które według danych epidemiologicznych z 2011 roku prowadzonych przez Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego (KOROUN)  są przyczyną wyraźnego wzrostu liczby przypadków chorób wywołanych przez pneumokoki. Statystyki KOROUN przedstawiają również, iż szczepionka 13-walentna w 100% pokrywa szczepy oporne na penicylinę i jako jedyna posiada wskazanie – czynne uodpornienie przeciwko nieinwazyjnemu (bez bakteriemii) zapaleniu płuc wywołanemu przez pneumokoki.

Podczas konferencji prasowej pt. „Skuteczność szczepień przeciwko pneumokokom w Polsce”, zorganizowanej przez  Stowarzyszenie „Parasol dla Życia” w Warszawie,  przedstawiono aktualne dane epidemiologiczne, które wskazują jednoznacznie na wzrost zachorowań na choroby inwazyjne wywoływane przez pneumokoki. Podkreślono, iż jedyną i skuteczną formą zapobiegania zakażeniom wywołanym przez pneumokoki są szczepienia, które powinny być powszechne dla całej populacji dzieci nowourodzonych. Poinformowano również, że Grupa Ekspertów jest w trakcie przygotowania opinii na temat  skuteczności szczepień ochronnych przeciwko pneumokokom (Streptococcus pneumoniae).