Nowe dane wskazują, że pogorszenie czynności nerek postępuje wolniej u pacjentów z zaburzeniami rytmu serca (niezastawkowym migotaniem przedsionków – ang. non-valvular atrial fibrillation, NVAF), leczonych eteksylanem dabigatranu niż u pacjentów otrzymujących warfarynę. Naturalne pogarszanie się czynności nerek stanowi oczekiwane następstwo starzenia się lub innych chorób podstawowych. Nowe dane potwierdzają, że długotrwałe leczenie dabigatranem jest korzystniejsze niż leczenie warfaryną w odniesieniu do pogarszania się czynności nerek z czasem. Wyniki nowej analizy częściowej danych z badania RE-LY® zostały przedstawione podczas sesji poświęconej najnowszym doniesieniom z badań klinicznych (Clinical Trial Update Hot Line session) w ramach zjazdu ESC 2014 zorganizowanego w Barcelonie przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne.

„Dane te potwierdzają, że dabigatran to dobra opcja terapeutyczna do długotrwałego stosowania u pacjentów z niezastawkowym migotaniem przedsionków” – stwierdził profesor Michael Böhm, kierownik Oddziału Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Szpitala Uniwersyteckiego Saary (Homburg/Saar, Niemcy). „Przedstawione wyniki badania RE-LY® mogą mieć szczególne znaczenie dla pacjentów z NVAF i chorobami współistniejącymi, które negatywnie wpływają na ich czynność nerek, takimi jak cukrzyca oraz dla pacjentów ze źle kontrolowanym leczeniem antagonistą witaminy K. Przy długotrwałym stosowaniu dabigatranu tacy pacjenci mogą odnosić dodatkowe korzyści”. Dane przedstawione podczas sesji zjazdu ESC 2014, poświęconej najnowszym doniesieniom, uzyskano z analizy wstępnej post hoc wyników badania RE-LY® z udziałem ponad 18 000 pacjentów. Dotyczą one porównania zmian czynności nerek u pacjentów leczonych warfaryną lub dabigatranem (w dawce 110 mg lub 150 mg dwa razy na dobę).

Wyniki wskazują, że czynność nerek pogarszała się szybciej u pacjentów otrzymujących warfarynę niż dabigatran (w którejkolwiek dawce). Dla obu dawek dabigatranu po 30 miesiącach różnica w porównaniu z warfaryną była istotna, a wzorzec zmian podobny w różnych podgrupach pacjentów otrzymujących dabigatran. U pacjentów, u których leczenie warfaryną było źle kontrolowane, a wartość wskaźnika INR (International Normalized Ratio) pozostawała przez dłuższy czas powyżej zakresu wartości zalecanych (INR 2-3), czynność nerek pogarszała się wyraźnie szybciej niż u pacjentów otrzymujących dabigatran. Pacjenci z cukrzycą, u których ryzyko rozwoju chorób nerek jest ogólnie wysokie, byli szczególnie wrażliwi na działanie warfaryny, a pogorszenie czynności nerek następowało u nich szybciej niż u pacjentów z NVAF, którzy nie chorowali na cukrzycę. To samo spostrzeżenie odnosiło się do pacjentów wcześniej leczonych warfaryną. Również u tych pacjentów stosowanie dabigatranu było korzystniejsze niż stosowanie warfaryny.

Chociaż dokładny mechanizm wywołujący tę różnicę nie został dotąd określony, jego patofizjologiczne uwarunkowania są dobrze znane. Wiadomo, że witamina K chroni przed powstawaniem zawierających wapń złogów w ścianach naczyń krwionośnych (wapnieniem naczyń). Stosowanie doustnych leków przeciwkrzepliwych będących antagonistami witaminy K, takich jak warfaryna, wiąże się z ogólnym hamowaniem działania witaminy K, a przez to nasileniem wapnienia naczyń i rozwoju uszkodzeń naczyniowych. Dabigatran to doustny bezpośredni inhibitor trombiny, który nie wpływa na działanie witaminy K, ale poprzez inny mechanizm hamuje krzepnięcie krwi w celu zapobiegania udarowi mózgu u pacjentów z niezastawkowym migotaniem przedsionków.