Zgodnie z Kodeksem Przejrzystości innowacyjne firmy farmaceutyczne opublikowały pod koniec czerwca raporty dotyczące zakresu i wartości współpracy ze środowiskiem medycznym. Z przygotowanego przez INFARMĘ podsumowania wynika, że głównym obszarem współpracy są badania kliniczne. Na ten cel innowacyjna branża farmaceutyczna przeznaczyła 395 mln zł, reinwestując tym samym znaczną część swoich przychodów. Wszystkie zaprezentowane dane obejmują rok 2015.

Kodeks Przejrzystości to część europejskiego projektu, którego celem jest zwiększenie transparentności współpracy innowacyjnych firm farmaceutycznych ze środowiskiem medycznym. Został przygotowany przez Europejską Federację Przemysłu i Stowarzyszeń Farmaceutycznych (EFPIA), którą w Polsce reprezentuje INFARMA. Zapisy Kodeksu respektują 33 stowarzyszenia należące do EFPIA i ich firmy członkowskie.

1 lipca INFARMA podsumowała pierwszy rok obowiązywania Kodeksu Przejrzystości w Polsce. Ta pionierska inicjatywa umożliwia zaprezentowanie opinii publicznej informacji dotyczących wartości i zakresu współpracy innowacyjnej branży farmaceutycznej ze środowiskiem medycznym. Podnosząc poziom wiedzy na temat tej współpracy, Kodeks przyczynia się do poprawy wzajemnego zaufania pomiędzy wszystkimi uczestnikami systemu ochrony zdrowia.

"Ciężar postępu w medycynie spoczywa dziś w ogromnym stopniu na barkach innowacyjnych firm farmaceutycznych. Bez współpracy z lekarzami byłby on jednak niemożliwy. Dlatego społeczeństwo musi wiedzieć, jaki jest zakres i wartość tej współpracy, zarówno w wymiarze finansowym, jak i niefinansowym. Dzięki Kodeksowi Przejrzystości od 2016 r. informacje na temat współpracy innowacyjnych firm farmaceutycznych ze środowiskiem medycznym będą przejrzyste i publicznie dostępne. Wierzę, że przyczyni się to do budowy wzajemnego zaufania" – powiedziała Dorota Hryniewiecka-Firlej, prezes zarządu INFARMY.

Z przygotowanej przez INFARMĘ analizy raportów opublikowanych przez 32 sygnatariuszy Kodeksu Przejrzystości wynika, że w roku 2015 firmy te przeznaczyły w sumie 623 mln zł na realizację badań klinicznych oraz inne formy współpracy ze środowiskiem medycznym. Kwota ta przedstawiona jest w podziale na trzy kategorie: świadczenia na rzecz przedstawicieli zawodów medycznych, organizacji ochrony zdrowia oraz na działalność badawczo-rozwojową. 63% wszystkich środków, tj. 395 mln zł, związanych jest ze współpracą w ramach ostatniej kategorii, obejmującej wynagrodzenia zarówno dla badaczy, jak i ośrodków, w których realizowane są badania kliniczne. Dane te wskazują na skalę inwestycji branży w innowacyjną gospodarkę, ale przede wszystkim obrazują kluczową rolę lekarzy w procesie tworzenia nowoczesnych i skutecznych terapii.

Wkład innowacyjnych firm farmaceutycznych w podnoszenie wiedzy lekarzy wyraźnie widać, analizując zakres współpracy branży z organizacjami ochrony zdrowia i przedstawicielami zawodów medycznych. Jak wynika z raportów, obejmuje ona przede wszystkim organizację lub udział w wydarzeniach naukowych i edukacyjnych. Te aktywności stanowią 20% wszystkich świadczeń na rzecz środowiska medycznego. Pozostałe obszary kooperacji, służące wzajemnej, bezpośredniej wymianie wiedzy i doświadczeń – takie jak prowadzenie wykładów, przygotowanie analiz medycznych, udział w radach naukowych i doradczych – obejmują łączne świadczenia o wartości 59 mln zł. Stanowi to 9% wszystkich środków przekazanych na rzecz środowiska medycznego. Darowizny na rzecz organizacji ochrony zdrowia przekazane przez firmy farmaceutyczne to ponad 52 mln zł. W zdecydowanej większości mają one postać leków lub finansowania badań diagnostycznych.

Istotnym elementem Kodeksu Przejrzystości jest umożliwienie opinii publicznej poznania wartości i zakresu współpracy, ale także zaprezentowanie jej w sposób możliwie transparentny. Służy temu możliwość przypisania świadczeń do indywidualnych lekarzy, pielęgniarek czy farmaceutów. Zgodnie z Kodekse, oraz obowiązującymi w Polsce normami dotyczącymi ochrony danych osobowych, taka publikacja wymaga zgody lekarza. W pierwszym roku obowiązywania Kodeksu udzieliło jej aż 22% przedstawicieli zawodów medycznych, przy średniej wartości świadczeń w wysokości 2772 zł. W przypadku organizacji ochrony zdrowia – a zatem towarzystw naukowych czy szpitali – wartości te wynoszą odpowiednio 70% i 32 514 zł.

Potrzebę wprowadzenia inicjatywy zwiększającej przejrzystość współpracy potwierdza badanie opinii publicznej przeprowadzone przez Millward Brown. Wynika z niego, że choć 88% Polaków ma świadomość współpracy lekarzy z firmami farmaceutycznymi, to wiedza na temat jej zakresu nie jest pełna. Co piąty Polak nie jest w stanie powiedzieć, na czym ona dokładnie polega. Odpowiednio 71% i 79% badanych zgadza się z opinią, że współpraca lekarzy i firm farmaceutycznych umożliwia tworzenie nowych terapii oraz udział w konferencjach naukowych, które poszerzają ich wiedzę. Jednocześnie 4 na 5 respondentów uważa, że lekarze częściej przepisują leki tych firm, z którymi współpracują. W efekcie 44% ankietowanych deklaruje brak zaufania do tych relacji, natomiast 49% twierdzi, że są one dla pacjentów korzystne. Nie może zatem dziwić, że ponad połowa Polaków wyraża zainteresowanie danymi opublikowanymi na podstawie Kodeksu Przejrzystości, 66% pozytywnie ocenia tę inicjatywę, a co trzeci badany jest przekonany, że zwiększy ona zaufanie zarówno do lekarzy, jak i firm farmaceutycznych.

Informacje o Kodeksie Przejrzystości i lista firm, które go przyjęły znajdują się na stronie internetowej www.kodesksprzejrzystosci.pl <http://media.mslgroup.netpr.pl/ctru/xso5rLubZoQ98GjNap1a7A>.