Owoce cytryny zwyczajnej (Citrus limon) stanowią znany surowiec, z którego na skalę przemysłową pozyskiwany jest m.in. sok i olejek eteryczny. Na uwagę zasługuje bogaty skład chemiczny owoców, w którym dominują polifenole, takie jak: flawonoidy i kwasy fenolowe, ponadto: związki kumarynowe, aminokwasy, węglowodany, witaminy oraz biopierwiastki, a w olejku eterycznym związki terpenowe. Skład ten determinuje wybitny, antyoksydacyjny profil działania surowca. Ponadto olejek eteryczny wykazuje cenne działanie, m.in. aromaterapeutyczne, bakteriobójcze i przeciwnowotworowe. W artykule zaprezentowano informacje dotyczące pochodzenia cytryny zwyczajnej, jej składu chemicznego, właściwości leczniczych i znaczenia w diecie. Szczególną uwagę zwrócono na aplikacje kosmetyczne.

Cytryna zwyczajna (łac. Citrus limon – (L.) Burm.f.) jest jednym z najbardziej znanych gatunków rodzaju Citrus, należącym do rodziny Rutaceae (Rutowate). Jest karłowatym drzewem osiągającym od 2,5 do 3 m wysokości. Charakterystyczne dla tej rośliny są wiecznie zielone, lancetowate, wydłużone liście oraz kwiaty barwy białej z  purpurowym odcieniem na brzegach. Owocem jest powszechnie znana owalna, podłużna, zaostrzona jagoda (typu pomarańczak) koloru zielonego, która w trakcie dojrzewania zmienia kolor na żółty. W budowie owocni wyróżniany jest: egzokarp, mezokarp i endokarp. Egzokarp to zewnętrzna część owocni pokryta woskiem. Pod nią znajduje się mezokarp. Zewnętrzna część mezokarpu to tzw. flavedo – w tej części znajdują się zbiorniki olejkowe i barwniki karotenoidowe. Z kolei wewnętrzna część mezokarpu, tzw. albedo, zbudowana jest z gąbczastej, białej tkanki miękiszowej. Jadalne wnętrze owocni stanowi tzw. endokarp.

Cytryna zwyczajna jest gatunkiem głównie uprawnym. Miejsca jej naturalnych stanowisk występowania nie zostały do końca poznane. Przypuszcza się, że pochodzi ona z północno-zachodnich lub północno-wschodnich Indii. Pierwsze uprawy cytryny datuje się na III w. n.e. na obszarze południowych Włoch. Od 700 r. n.e. uprawy prowadzono także w Iraku i Egipcie. Współcześnie największym producentem cytryny są Stany Zjednoczone. Inne kraje, które mają istotne znaczenie w jej produkcji, to: Włochy, Brazylia, Argentyna i Hiszpania.

Ze względu na wprowadzanie nowych odmian hodowlanych i tworzenie hybryd klasyfikacja botaniczna cytryny sprawia dużo trudności.