Co miesiąc w Polsce wykrywa się ponad 3000 przypadków zachorowań na COVID-19 pomimo ustania zagrożenia epidemicznego. Według ekspertów szczepić powinniśmy się raz do roku szczepionką odpowiadającą wariantowi wirusa ogłaszanemu przez WHO.

Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) oraz Europejska Agencja Leków (EMA) wydały wspólne stanowisko w sprawie składu szczepionek przeciw COVID-19 zalecanego w nadchodzącym sezonie 2023/2024. Podobne zalecenia dotyczące składu nowych, zaktualizowanych szczepionek przeciwko COVID-19 wydały również amerykański Urząd ds. Żywności i Leków (FDA) oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Obie instytucje zgodnie zalecają monowalentny skład szczepionki i uwzględnienie w niej szczepu należącego do rodziny podwariantów XBB Omikron, co zapewni reakcję krzyżową wobec wariantu aktualnie dominującego i nowych pojawiających się szczepów. Jednocześnie cały czas dostępne są szczepionki wariantowe do podawania jako dawki przypominające dla osób, które nie przeszły jeszcze całego cyklu szczepień.

Realizacja szczepień przeciw COVID-19 powinna odbywać się zgodnie z krajowymi zaleceniami. EMA i ECDC zaproponowały uproszczone stosowanie nowych, zaktualizowanych szczepionek w następujący sposób:

• u dorosłych i dzieci w wieku ≥ 5 lat zaleca się 1 dawkę,
• u dzieci w wieku < 5 lat, nieszczepionych lub bez wcześniejszego zakażenia SARS-CoV-2, zaleca się 2 lub 3 dawki szczepienia podstawowego (w zależności od wybranego preparatu).

Na początku września do konsultacji trafił  nowy projekt rozporządzenia w sprawie wykazu zalecanych szczepień ochronnych oraz Międzynarodowej Książeczki Szczepień. W projektowanym rozporządzeniu przedstawiono wykaz 26. zalecanych szczepień ochronnych, które obejmuje wszystkie rodzaje szczepionek dopuszczonych obecnie do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W porównaniu do poprzednio obowiązującego rozporządzenia, wykaz ten został uzupełniony m.in. o szczepienie przeciw: COVID-19, zakażeniom wirusem syncytialnym układu oddechowego (RSV). Ministerstwo zakłada, że przepisy rozporządzenia wejdą w życie z dniem 1 października 2023 r.

Obecnie uwzględnienie szczepień przeciw COVID-19 w ramach obowiązującego kalendarza szczepień zalecanych w PSO ma uzasadnienie w innym niż dotychczas zapotrzebowaniu na tego typu szczepienia w ramach stałej immunoprofilaktyki, a nie tak jak dotychczas w razie wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, który może wymagać stosowania szczególnych rozwiązań.

 – Już wiemy, że szczepionka przeciw COVID nie jest szczepionką na całe życie. Szczepienia przeciw COVID-19 na stałe wchodzą do naszego kalendarza szczepień, gdyż podobnie jak to ma miejsce w przypadku grypy, co roku będą ogłaszane przez WHO najgroźniejsze w danym sezonie szczepy wirusa, którym będą odpowiadały szczepionki opracowane wyłącznie pod dany sezon. W związku ze zmianą rekomendacji międzynarodowych agencji bardzo ważne staje się wpisanie szczepień przeciw COVID na listę szczepień zalecanych  w ramach  obowiązującego w Polsce Programu Szczepień Ochronnych – podkreśla prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, przewodniczący Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych.