2025-11-05 Artykuły

Zastosowanie preparatów roślinnych w leczeniu chorych na dnę moczanową

Dna moczanowa to przewlekła choroba metaboliczna spowodowana odkładaniem się kryształów kwasu moczowego w tkankach, szczególnie w stawach, nerkach i układzie sercowo-naczyniowym. Częstość występowania dny zwiększa się z wiekiem, częściej chorują mężczyźni. Głównym czynnikiem ryzyka jest hiperurykemia, czyli zwiększone stężenie kwasu moczowego we krwi. Leczenie obejmuje modyfikację diety, terapię farmakologiczną obniżającą stężenie kwasu moczowego oraz leczenie przeciwzapalne. Wśród leków roślinnych stosowanych w terapii dny moczanowej wyróżniono: preparaty z wiśni pospolitej (Prunus cerasus) bogate w antocyjany, które wykazują silne właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające oraz zmniejszają stężenie kwasu moczowego we krwi; wyciągi z selera zwyczajnego (Apium graveolens) – o działaniu przeciwzapalnym, moczopędnym i przeciwutleniającym, wspierają one usuwanie kwasu moczowego z organizmu przez zwiększenie diurezy, a także hamują aktywność enzymów pozapalnych; preparaty ostryża długiego (kurkumy, Curcuma longa) zawierające kurkuminę – silny antyoksydant i substancja przeciwzapalna; wyciągi z pistacji właściwej (Pistacia vera) lub innych gatunków pistacji zawierające substancje hamując oksydazę ksantynową, antyoksydanty i substancje działające przeciwzapalnie. Badania potwierdzają skuteczność substancji pochodzenia roślinnego w hamowaniu różnych etapów rozwoju dny moczanowej. Dzięki tym właściwościom preparaty roślinne mogą wspomagać konwencjonalne leczenie dny moczanowej, zwłaszcza w długotrwałej terapii.

W procesie tworzenia kryształów kwasu moczowego zarówno in vivo, jak i in vitro kluczowym zjawiskiem jest stężenie kwasu moczowego. Tym samych dna moczanowa wpisuje się w grupę chorób mających charakter kontinuum, określanych jako spektrum dny moczanowej, a obejmujących bezobjawowe zwiększenie stężenia kwasu moczowego i zaawansowaną dnę moczanową z licznymi uszkodzeniami narządowymi.

  Czytaj pełny tekst

Autor: prof. dr hab. med. Eugeniusz Kucharz

Udostępnij:

Data publikacji: 2025-11-05

Źródło: "Lek w Polsce" nr 10/2025

Słowa kluczowe: fitoterapia dny moczanowej, preparaty wiśni pospolitej, selera zwyczajnego, ostryża długiego i pistacji

1. Majdan M. Zapalenie stawów wywołane przez kryształy. [w:] Wielka Interna. Reumatologia, Puszczewicz M. (red.) tom 8, wyd. 2, Medical Tribune, Warszawa 2016, s. 357-370.
2. Richette P, Bardin T. Gout. Lancet. 2010;375(9711):318-328.
3. Li L, Zhang Y, Zeng C. Update on the epidemiology, genetics, and therapeutic options of hyperuricemia. Am J Transl Res. 2020;12:3167-3181.
4. Lin Z, Gupta JK, Maqbool M, Kumar K, Sharma A, Wahi N. The therapeutic management of chemical and herbal medications on uric acid levels and gout: modern and traditional wisdom. Pharmaceuticals (Basel). 2024;17:1507.
5. Du L, Zong Y, Li H, Wang Q, Xie L, Yang B, et al. Hyperuricemia and its related diseases: mechanisms and advances in therapy. Signal Transduct Target Ther. 2024;9:212.
6. Chi X, Cen Y, Yang B, Zhang H, Pu Z, Feng J, et al. Effects of dietary factors on hyperuricaemia and gout: a systematic review and meta-analysis of observational studies. Int J Food Sci Nutr. 2024;75:753-773.
7. Ma W, Ye G, Liu Y, Sun W, Huang X, Hu L, et al. Impact of alcohol consumption on hyperuricemia and gout: a systematic review and meta-analysis. Front Nutr. 2025;12:1588980.
8. Agarwal V, Das S, Kapoor N, Prusty B, Das B. Dietary fructose: A literature review of current evidence and implications on metabolic health. Cureus. 2024;16:e74143.
9. Kelley DS, Adkins Y, Laugero KD. A review of the health benefits of cherries. Nutrients 2018;10:368.
10. McCune LM, Kubota C, Stendell-Hollis NR, et al. Cherries and health: a review. Crit Rev Food Sci Nutr. 2011;51:1-12.
11. Collins MW, Saag KG, Singh JA. Is there a role for cherries in the management of gout? Ther Adv Musculoskelet Dis. 2019;11:1759720X19847018.
12. Ghosh D. Anthocyanins and anthocyanin-rich extracts in biology and medicine: Biochemical, cellular, and medicinal properties. Curr Top Nutraceut Res. 2005;3:113-124.
13. Min HK, Kim SM, Baek SY, Woo JW, Park JS, Cho ML, et al. Anthocyanin extracted from black soybean seed coats prevents autoimmune arthritis by suppressing the development of Th17 cells and synthesis of proinflammatory cytokines by such cells, via inhibition of NFκB. PLoS One. 2015;10:e0138201.
14. Amin HP, Czank C, Raheem S, Zhang Q, Botting NP, Cassidy A, et al. Anthocyanins and their physiologically relevant metabolites alter the expression of IL-6 and VCAM-1 in CD40L and oxidized LDL challenged vascular endothelial cells. Mol Nutr Food Res. 2015;59:1095-1106.
15. Schlesinger N, Rabinowitz R and Schlesinger M. Pilot studies of cherry juice concentrate for gout flare prophylaxis. J Arthritis. 2012;1:5.
16. Howatson G, McHugh MP, Hill JA, et al. Influence of tart cherry juice on indices of recovery following marathon running. Scand J Med Sci Sports. 2010;20:843-852.
17. Zhu Y, Ling W, Guo H, et al. Anti-inflammatory effect of purified dietary anthocyanin in adults with hypercholesterolemia: a randomized controlled trial. Nutr Metab Cardiovasc Dis .2013;23:843-849.
18. Blau LW. Cherry diet control for gout and arthritis. Tex Rep Biol Med. 1950;8:309-311.
19. Jacob RA, Spinozzi GM, Simon VA, et al. Consumption of cherries lowers plasma urate in healthy women. J Nutr. 2003;133:1826-1829.
20. Martin KR, Coles KM. Consumption of 100% Tart Cherry Juice Reduces Serum Urate in Overweight and Obese Adults. Curr Dev Nutr. 2019;3(5):nzz011.
21. Bell PG, Gaze DC, Davison GW, et al. Montmorency tart cherry (Prunus cerasus L.) concentrate lowers uric acid, independent of plasma cyanidin-3-O-glucosiderutinoside. J Funct Foods. 2014;11:82-90.
22. Gonzalez DE, Kendra JA, Dickerson BL, Yoo C, Ko J, McAngus K, et al. Effects of Acute and One-Week Supplementation with Montmorency Tart Cherry Powder on Food-Induced Uremic Response and Markers of Health: A Proof-of-Concept Study. Nutrients. 2024;16:3391.
23. Wang C, Sun W, Dalbeth N, Wang Z, Wang X, Ji X, et al. Efficacy and safety of tart cherry supplementary citrate mixture on gout patients: a prospective, randomized, controlled study. Arthritis Res Ther. 2023;25:164.
24. Chen PE, Liu CY, Chien WH, Chien CW, Tung TH. Effectiveness of Cherries in Reducing Uric Acid and Gout: A Systematic Review. Evid Based Complement Alternat Med. 2019;2019:9896757.
25. Gan X, Peng B, Chen L, Jiang Y, Li T, Li B, et al. Identification of Xanthine Oxidase Inhibitors from Celery Seeds Using Affinity Ultrafiltration-Liquid Chromatography-Mass Spectrometry. Molecules. 2023;28(16):6048.
26. Hang NT, Han DK, My TTK, Phuong NV. Investigation of the mechanism of action of chemical constituents of celery seed against gout disease using network pharmacology, molecular docking, and molecular dynamics simulations. J Biomol Struct Dyn. 2024;42:2834-2845.
27. Tan TYC, Lim XY, Norahmad NA, Chanthira Kumar H, Teh BP, Lai NM, et al. Neurological applications of celery (Apium graveolens): a scoping review. Molecules. 2023;28:5824.
28. Halmin H, Rahman S. Effect of celery extract (Apium gravolens Linn) on uric acid reduction in elderly. Jurnal Pendidikan Tambusai. 2022;6:12026-12031.
29. Li S, Li L, Yan H, Jiang X, Hu W, Han N, et al. Anti-gouty arthritis and anti-hyperuricemia properties of celery seed extracts in rodent models. Mol Med Rep. 20:4623-4633.
30. Akuri M.C., Barbalho S.M., Val R.M., Guiguer E.L. Reflections about osteoarthritis and curcuma longa. Pharmcogn. Rev. 2017;11:8-12.
31. Srimal RC, Dhawan BN. Pharmacology of diferuloyl methane (curcumin), a non-steroidal anti-inflammatory agent. J Pharm Pharmacol. 1973;25:447-452.
32. Hong J, Bose M, Ju J, Ryu JH, Chen X, Sang S, et al. Modulation of arachidonic acid metabolism by curcumin and related beta-diketone derivatives: effects on cytosolic phospholipase A(2), cyclooxygenases and
5-lipoxygenase. Carcinogenesis. 2004;25:1671-1679.
33. Henrotin Y, Clutterbuck AL, Allaway D, Lodwig EM, Harris P, Mathy-Hartert M, et al. Biological actions of curcumin on articular chondrocytes. Osteoarthritis Cartilage. 2010;18:141-149.
34. Schulze-Tanzil G, Mobasheri AQ, Sendzik J, et al. Effects of curcumin (diferuloymethane) on nuclear factor κ B signalling in interleukin-1β-stimulated chondrocytes. Ann N Y Acad Sci. 2004;1030:578-586.
35. Kucharz EJ. Zastosowanie Flexofytolu w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. Ortoped Traumatol Rehabil. 2017;19:579-582.
36. Priyadharshini A, Sudhir M, Manikandan A, Ahalya S.P. Dietary and Nutritional Strategy for the Prevention and Management of Hyperuricemia. Indian Journal of Forensic Medicine & Toxicology. 2021;15:11-14.
37. Rauf A., Patel S., Uddin G., Siddiqui B.S., Ahmad B., Muhammad N., et al. Phytochemical, ethnomedicinal uses and pharmacological profile of genus Pistacia. Biomed. Pharmacother. 2017;86:393-404.
38. Bozorgi M, Memariani Z, Mobli M, Salehi Surmaghi MH, Shams-Ardekani MR, Rahimi R. Five Pistacia species (P. vera, P. atlantica, P. terebinthus, P. khinjuk, and P. lentiscus): a review of their traditional uses, phytochemistry, and pharmacology. Scientific World Journal. 2013;2013:219815.
39. Ben Ahmed Z, Yousfi M, Viaene J, Dejaegher B, Demeyer K, Heyden YV. Four Pistacia atlantica subspecies (atlantica, cabulica, kurdica and mutica): A review of their botany, ethnobotany, phytochemistry and pharmacology. J Ethnopharmacol. 2021;265:113329.
40. Huang CY, Chang YY, Chang ST, Chang HT. Xanthine oxidase inhibitory activity and chemical composition of Pistacia chinensis leaf essential oil. Pharmaceutics. 2022;14:1982.
41. Ahmad N.S., Waheed A., Farman M., Qayyum A. Analgesic and anti-inflammatory effects of Pistacia integerrima extracts in mice. J. Ethnopharmacol. 2010;129:250-253.
42. Di Pierro F., Sagheddu V., Galletti S., Forti M., Elli M., Bertuccioli A., et al. Antibacterial activity of a fractionated Pistacia lentiscus oil against pharyngeal and ear pathogens, alone or in combination with antibiotics. Front. Microbiol. 2021;12:686942.
43. Ghalem B.R., Mohamed B. Bactericidal activity of Pistacia atlantica Desf. mastic gum against certain pathogens. Afr. J. Plant Sci. 2009;3:13-15.
44. Miguel MG. Anthocyanins: Antioxidant and/or anti-inflammatory activities. J Appl Pharm Sci. 2011;1:7-15.
45. Abu Bakar FI, Abu Bakar MF, Rahmat A, Abdullah N, Sabran SF, Endrini S. Anti-gout potential of Malaysian medicinal plants. Front Pharmacol. 2018;9:261.
46. Abu Bakar FI, Abu Bakar MF, Abdullah N, Endrini S, Rahmat A.A Review of Malaysian Medicinal Plants with Potential Anti-Inflammatory Activity. Adv Pharmacol Sci. 2018:8603602.
47. Morales-Gonzales DS, Paredes-Valdiviezo AA, Gallo Ruelas M, Romero-Robles MA. Recommendations issued by clinical practice guidelines for the implementation of healthy lifestyles in adult patients diagnosed with gout: a scoping review. Semin Arthritis Rheum. 2025;74:152766.
POWRÓT
reklama Baner_prawy_ZALOGU-SIE
...
Info
Najczęściej czytane
Redaktor poleca
GP

Na skróty

Informacje

Copyright © Medyk sp. z o.o