Menopauzalna terapia hormonalna (MTH) polegająca na suplementacji estrogenów z progestagenem jest skuteczną metodą łagodzenia objawów przekwitania, prowadzącą do poprawy jakości życia kobiet. Jednakże w ostatnich latach obserwuje się istotne zmniejszenie zainteresowania tym rodzajem terapii. Rolą lekarzy jest przedstawienie pacjentkom rzetelnych informacji na temat MTH i prowadzenie właściwego leczenia. Pozwala to na osiągnięcie zamierzonych korzyści oraz uniknięcie potencjalnego ryzyka takiego postępowania. W przedstawionym artykule zaprezentowano niezbędne informacje dla lekarzy praktyków oraz farmaceutów, dotyczące korzyści płynących z MTH.

Menopausal hormone therapy (MTH) involving estrogen-progestagen supplementation is an effective method for relief of menopausal symptoms, leading to a better quality of women’s lives. However in the recent years, there is a less interest in this therapy. The role of physicians is to provide reliable information to patients and to prescribe MTH properly. This approach allows to achieve best results and to avoid potential side effects. The article presents information for clinicians and pharmacists about the benefits of MTH.

W okresie menopauzy u kobiety dochodzi do stałego zmniejszania produkcji steroidów płciowych, w szczególności estradiolu, co wywołuje wiele uciążliwych objawów. Mogą one być natychmiastową odpowiedzią organizmu na brak hormonów (uderzenia gorąca, pocenie się, bezsenność, zawroty i bóle głowy, napady lęku, wybuchy płaczu, uczucie zmęczenia) lub skutkiem ich długotrwałego niedoboru (choroby układu sercowo-naczyniowego, osteoporoza, zmiany zanikowe nabłonka pochwy i cewki moczowej) [1-3]. Menopauzalna terapia hormonalna (MTH) została wprowadzona w latach 50. XX w. w celu poprawy jakości życia kobiet oraz zmniejszenia niekorzystnych następstw metabolicznych, spowodowanych obniżeniem się produkcji hormonów płciowych. Leczenie to polega na uzupełnianiu niedoborów estrogenów, a mając na celu ochronę śluzówki jamy macicy – również i progesteronu [4]. Nieoczekiwanie wyniki badań poczynionych w latach 90. ubiegłego wieku wzbudziły kontrowersje dotyczące bilansu korzyści i skutków ubocznych MTH. Wyniki jednego z nich – HERS (Heart and Estrogen/Progestin Replacement Study) poddały w wątpliwość sensowność stosowania MTH jako prewencji choroby wieńcowej oraz jej korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy [5]. Jeszcze bardziej niepokojące wnioski uzyskano z przerwanego po 5 latach badania WHI (Women's Health Initiative). Wskazywały one na zwiększone ryzyko choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, zatorowości płucnej i raka piersi u kobiet stosujących MTH [6]. Mimo że badania ostatnich lat nie wydają się potwierdzać powyższych obserwacji i w większości podkreślają niewątpliwe korzyści MTH, obserwuje się odwrót od stosowania tego rodzaju terapii. W związku z powyższymi kontrowersjami temat ten pozostaje nadal otwarty do dyskusji dla określenia rzeczywistych korzyści i potencjalnych skutków ubocznych takiego postępowania.