2013-02-12 Artykuł

Werbena pospolita (Verbena officinalis L.) jest rośliną występującą powszechnie w Ameryce i Afryce Północnej, Azji, a także w krajach południowej i środkowej Europy (również w Polsce). Napary i nalewki z ziela werbeny stosowane są do leczenia zaburzeń przewodu pokarmowego, układu nerwowego oraz oddechowego, a także stanów zapalnych i infekcji. Za działanie farmakologiczne tej rośliny odpowiedzialne są związki z grupy irydoidów, flawonoidów i triterpenów. W poniższej pracy przedstawiono przegląd piśmiennictwa na temat niezwykłych właściwości farmakologicznych werbeny pospolitej.

Werbena pospolita (Verbena officinalis L.) należy do rodziny werbenowatych (Verbenaceae). Gatunek ten występuje bardzo powszechnie na południu Europy, w Ameryce i Afryce Północnej, a także w Azji. W Polsce rośnie na kamienistych suchych zboczach, przydrożach i nieużytkach. Znana już w starożytności, werbena do dziś stosowana jest jako roślina lecznicza, m.in. w Chinach, Iranie, Egipcie i Grecji. Jest rośliną jednoroczną lub dwuletnią. Charakteryzuje się wzniesioną, gałęzistą, czterokątną łodygą (wys. do 70 cm). Liście są naprzeciwległe, szorstkie, a kwiaty drobne, koloru jasnoróżowego, z pięcioma zaokrąglonymi płatkami. Owoc stanowi rozłupka z charakterystycznymi podłużnymi żeberkami [1]. Surowcem leczniczym jest suszone lub świeże ziele werbeny (Verbenae herba). Przetwory z niego otrzymywane (napary lub nalewki) mają ostry i gorzki smak. Wspomniane preparaty działają ogólnie wzmacniająco, przeciwzapalnie, wykrztuśnie, rozkurczowo, moczopędnie, napotnie, a także uspokajająco, mlekopędnie i żółciopędnie. Z tego względu mogą być stosowane do leczenia: (1) infekcji górnych dróg oddechowych (m.in. oskrzeli i zatok), (2) schorzeń układu moczowego (nawracające zapalenia pęcherza), (3) dysfunkcji przewodu pokarmowego (brak apetytu, zatrucie pokarmowe, biegunka, niestrawność, zaburzenia wydzielania żółci), (4) stanów nadpobudliwości nerwowej i bezsenności, a także (5) chorób zakaźnych (np. infekcje bakteryjne, grypa, malaria). Zewnętrznie nalewkę można stosować na ukąszenia, potłuczenia, zranienia, zwichnięcia, przy egzemie i do płukania jamy ustnej. Ta obecnie mało popularna w naszym kraju roślina lecznicza swój renesans przeżywa za granicą, m.in. w Szwajcarii, Niemczech, Belgii, Francji, gdzie wchodzi w skład licznych herbatek leczniczych i smakowych oraz jest stosowana do produkcji leków homeopatycznych.

Copyright © Medyk sp. z o.o