2014-05-19 Aktualności

Interakcje wybranych, nieopioidowych leków przeciwbólowych, dostępnych bez recepty (OTC)

Bardzo wiele leków dostępnych jest w aptekach bez recepty. Jednymi z najczęściej stosowanych przez pacjentów są nieopioidowe leki przeciwbólowe (m.in. niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz paracetamol). Popularnymi środkami leczniczymi zaliczanymi do wymienionej wyżej grupy są: kwas acetylosalicylowy, ibuprofen, diklofenak, naproksen oraz wspomniany paracetamol i metamizol sodowy. Omawiane farmaceutyki, pomimo dostępności OTC, mogą powodować wystąpienie istotnych interakcji z innymi lekami.

Interakcje te w przeważającym stopniu wynikają z mechanizmu działania oraz farmakokinetyki substancji leczniczych. W przypadku niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) kluczowe jest hamowanie aktywności cyklooksygenaz (COX-1, COX-2), enzymów uczestniczących w szlaku przemian kwasu arachidonowego. Przy udziale wspomnianych enzymów, z kwasu arachidonowego powstają prostaglandyny, tromboksan oraz prostacyklina. Zahamowanie syntezy wymienionych eikozanoidów będzie podłożem wystąpienia ważnych interakcji lekowych z wieloma grupami leków. W przypadku paracetamolu źródłem niekorzystnych oddziaływań z innymi substancjami będzie głównie jego metabolizm, który w określonych sytuacjach, np. przy zażyciu paracetamolu z alkoholem, może prowadzić do toksycznego uszkodzenia wątroby. Wiele przykładów interakcji niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), dostępnych bez recepty, pokazuje jak duże ryzyko dla zdrowia pacjenta niesie ze sobą nieświadome kojarzenie leków z różnych grup. Rolą lekarza oraz farmaceuty jest rzetelne analizowanie prowadzonej przez pacjenta politerapii i informowanie o istniejącym ryzyku wystąpienia interakcji.

  Czytaj pełny tekst

Autor: mgr Szymon Drygała

Data publikacji: 2014-05-19

Źródło: Lek w Polsce 4/2014

Słowa kluczowe: interakcje lekowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne, NLPZ, paracetamol, lit, warfaryna, alkohol, leki przeciwcukrzycowe, leki hipotensyjne, SSRI.

1. Pappas DE, Hendley JO. The Common Cold and Decongestant Therapy. Pediatr. Rev. 2011; 32:47-55.

2. Shehab N, Schaefer MK, Kegler SR, Budnitz DS. Adverse events from cough and cold medications after a market withdrawal of products labeled for infants. Pediatrics. Rev. 2010;126:1100–1107.

3. Korbut R, Olszanecki R, Wołkow P, i wsp. Farmakologia, Wyd. I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2012.

4. Gaziano JM. Non-narcotic analgesics and hypertension. AmJ Cardiol. 2006;97:10-16.

5. Wilcox CM, Cryer B, Triadafilopoulos G. Patterns of use and public perception of over-the-counter pain relievers: Focus on nonsteroidal antiinflammatory drugs. J Rheumatol. 2005;32:2218-2224.

6. Brunton L, Chabner B, Knollman B. Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis

7. Morgan T, Anderson A. The effect of nonsteroidal antiinflammatory drugs on blood pressure in patients treated with different antihypertensive drugs. J Clin Hypertens. 2003; 5(1):53–57.

8. Awtry EH, Loscalzo J. Aspirin. Circulation. 2000;101:1206- 1218.

9. Botting R, Ayoub S. COX-3 and the mechanism of action of paracetamol/acetaminophen. Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids, 2005;72, 85-87.

10. Dundee J, Halliday N, McMurray T. Aspirin and probenicid pretreatment influences the potency of thiopentone and the onset ofaction of midazolam. Eur J Anaesthesiol 1986; 3(3):247–251.

11. Higgins R, Connolly J, Hendry B. Alkalinization and hemodialysisin severe salicylate poisoning: comparison of elimination techniques in the same patient. Clin Nephrol. 1998; 50(3):178-83.

12. Proudfoot A, Krenzelok E, Brent J, i wsp. Does urine alkalinization increase salicylate elimination? If so, why? Toxicol Rev 2003; 22(3): 129–136.

13. Hersh EV, Moore PA, Ross GL. Over-the-counter analgesics and antipyretics: A critical assessment. Clin Ther. 2000;22:500-548.

14. Rumack BH. Acetaminophen hepatotoxicity: The first 35 years. J Toxico Clin Toxicol. 2002;40:3-20.

15. Forrest JA, Clements JA, Prescott LF. Clinical pharmacokinetics of paracetamol. Clin Pharmacokinet. 1982;7:93-107.

16. Gimbel JS, Brugger A, Zhao W, et al. Efficacy and tolerability of celecoxib versus hydrocodone/acetaminophen in the treatment of pain after ambulatory orthopedic surgery in adults. Clin Ther. 2001 ;23:228-24.

17. Verhagen AP, Damen L, Berger MY, i wsp. Is any one analgesic superior for episodic tension-type headache? J Faro Pract. 2006;55:1064-1072.

18. Slattery JT, Nelson SD, Thummel KE. The complex interaction between ethanol and acetaminophen. Clin Pharmacl. Ther. 1996;60:241-246.

19. Critchley JA, Dyson EH, Scott AW, et al. Is there a place for cimetidine or ethanol in the treatment of paracetamol poisoning? Lancet. 1983;1:1375-1376.

20. Rumack BH, Peterson RC, Koch GG, Amara IA. Acetaminophen overdose. 662 Cases with evaluation of oral acetylcysteine

treatment. Arch Intern Med. 1981 ;141:380-385.

21. Thummel KE, Slattery JT, Ro H, i wsp. Ethanol and production of the hepatotoxic metabolite of acetaminophen in healthy adults. Clin Pharmacol Ther. 2000;67:591-599.

22. Lauterburg BH, Velez ME. Glutathione deficiency in alcoholics: Risk factor for paracetamol hepatotoxicity. Gut. 1988;29:1153-1157.

23. Bawurt N, Abasiyanik MF, Sander E, Salih BA. Canonical correlation analysis of factors involved in the occurrence of peptic ulcers. Dig Dis Sci. 2007;52:140-146.

24. Jenkins JK, Seligman PJ. Analysis and recommendations for agency action regarding non steroidal anti-inflammatory drugs and cardiovascular risk [FDA Web site],http://www.fda.gov/ cder/drug/infopage/COX2/NSAIDdecisionMemo.pdf Accessed August 7, 2007.

25. Goulston K, Cooke AR. Alcohol, aspirin, and gastrointestinal bleeding. BMJ. 1968;4:644-645.

26. DeSchepper PJ, Tjandramaga TB, De Roo M, i wsp. Gastrointestinal blood loss after diflunisal and after aspirin: Effect of ethanol. Clin Pharrnacol. Ther. 1978;23:669-676.

27. Needham CD, Kyle J, Jones PF, et al. Aspirin and alcohol in gastrointestinal haemorrhage. Gut. 1971 ;12:819-821.

28. Kaufman DW, KellyJP, Wiholm BE, i wsp. The risk of acute major upper gastrointestinal bleeding among users of aspirin and ibuprofen at various levels of alcohol consumption. Am J Gastroenterol. 1999;94: 3189-3196.

29. Neutel CI, Appel WC. The effect of alcohol abuse on the risk of NSAID related gastrointestinal events. Ann Epidernio. 2000;10:246-250.

30. Hersh EV, Lally ET, Moore PA. Update ofcyclooxygenase inhibitors: Has a third COX isoform entered the fray? Curr Med Res Opin. 2005;21: 1217-1226.

31. Brater DC, Harris C, Redfern JS, Gertz BJ. Renal effects of COX-2-selective inhibitors. Am J Nephrol. 2001;21:1-15.

32. Curtis SP, NgJ, Yu Q, et al. Renal effects of etoricoxib and comparator nonsteroidal anti-inflammatory drugs in controlled clinical trials. Clin Ther. 2004;26:70-83.

33. Houston MC. Nonsteroidal antiinflammatory drugs and antihypertensives. ArnJMed. 1991;90:42S-47S.in the same patient. Clin Nephrol 1998; 50(3): 178–183.

34. Radack KL, Deck CC, Bloomfield SS. Ibuprofen interferes with the efficacy of antihypertensive drugs. A randomized, double-blind, placebocontrolled trial of ibuprofen compared with acetaminophen. Ann Intern Med. 1987;107:628-635.

35. Abate MA, Layne RD, Neely JL, D'Alessandri R. Effect of naproxen and sulindac on blood pressure response to atenolol. DICP. 1990;24: 810-813.

36. Pope JE, Anderson JJ, Felson DT. A meta-analysis of the effects of nonsteroidal anti-inflammatory drugs on blood pressure. Arch Intern Med. 1993;1.53:477-484.

37. MacFarlane LL, Orak DJ, Simpson WM. NSAIDs, antihypertensive agents and loss of blood pressure control. Am Fam Physician. 1995;51: 849-856.

38. Izhar M, Alausa T, Folker A, i wsp. Effects of COX inhibition on blood pressure and kidney function in ACE inhibitor-treated blacks and Hispanics. Hypertension. 2004;43:573-577.

39. Nietert PJ, Ornstein SM, Dickerson LM, Rothenberg RJ. Comparison of changes in blood pressure measurements and antihypertensive therapy in older, hypertensive, ambulatory care patients prescribed celecoxib or rofecoxib. Pharrnacotherapy. 2003;23: 1416-1423.

 

Całość piśmiennictwa dostępna w redakcji

POWRÓT
reklama Baner_prawy_ZALOGU-SIE
...
Info
Najczęściej czytane
Redaktor poleca
GP

Na skróty

Informacje

Copyright © Medyk sp. z o.o