Polki najlepiej znają i najchętniej wybierają „rutynowe” metody antykoncepcyjne, takie jak prezerwatywa i tabletka antykoncepcyjna. 96% respondentek najlepiej zna prezerwatywę, a 82% tabletkę hormonalną. 65% kobiet wybrało prezerwatywę jako pierwszą metodę używaną w życiu, a 36% stosuje ją obecnie. Pigułka była pierwszą zastosowaną antykoncepcją u 18% ankietowanych, a obecnie używa jej 21% uczestniczek badania. Jednocześnie blisko połowa respondentek, które korzystały z metod antykoncepcyjnych, takich jak tabletki, plastry czy pierścienie, przyznaje, że zdarzyło im się popełnić błąd w ich stosowaniu.

„Przy założeniu, że kobieta stosuje pigułki przez okres 3 lat, to w przeliczeniu na liczbę tabletek istnieje ryzyko popełnienia ponad 1000 błędów. Brak systematyczności w dawkowaniu lub nieumiejętne stosowanie obniżają skuteczność antykoncepcji i mogą doprowadzić do nieplanowanej ciąży. Dlatego pacjentkom, którym kłopot sprawia systematyczne pamiętanie o codziennej czy cotygodniowej antykoncepcji, rekomenduję nowoczesne długoterminowe metody.  Hormonalna antykoncepcja długoterminowa to taka, którą zakłada się raz, a działa przez wiele lat. Kobiety w Polsce mogą już stosować nowoczesne rozwiązania, takie jak implant podskórny (aplikowany raz na 3 lata) czy system wewnątrzmaciczny w kształcie litery T (zakładany raz na 3 lub 5 lat). Antykoncepcja długoterminowa uwalnia od pamiętania o stosowaniu antykoncepcji przez długi czas, ale nie zwalnia z regularnych badań i wizyt w gabinecie lekarskim“ – wyjaśnia prof. Violetta Skrzypulec-Plinta, ginekolog, położnik, endokrynolog, seksuolog.

Respondentki sondażu „Świadomość i potrzeby kobiet w zakresie antykoncepcji“ poprawnie kojarzyły antykoncepcję długoterminową z bezpieczeństwem, komfortem, wygodą, skutecznością, długim okresem stosowania. Niewiele ankietowanych wiedziało natomiast, że hormonalne metody długoterminowe charakteryzują się także niską dawką hormonów, miejscowym działaniem i szybkim powrotem do płodności.

„Najniższą dawką hormonów spośród nowoczesnych metod długoterminowych charakteryzuje się wewnątrzmaciczny system hormonalny, który niewielkie dawki hormonu uwalnia powoli bezpośrednio do macicy. Dzięki takiemu rozwiązaniu utrzymuje się stałe działanie antykoncepcyjne, a ogólnoustrojowy wpływ hormonu jest minimalny. To istotne dla większości kobiet, ale szczególnie dla tych, które obawiają się problemów z zakrzepicą. Co ważne, takie metody mogą stosować także matki karmiące piersią. Należy pamiętać, że nie wszystkie kobiety mogą stosować antykoncepcję hormonalną i dobór metody powinien nastąpić w porozumieniu z lekarzem” – podkreśla prof. Violetta Skrzypulec-Plinta.  

Zalety nowoczesnych rozwiązań długoterminowych potwierdzają organizacje zajmujące się zdrowiem reprodukcyjnym, np. aktualne kryteria organizacji międzynarodowych takich jak Brytyjskie Towarzystwo Ginekologów i Położników wskazują, że nowoczesne rozwiązania długoterminowe mogą stanowić równoważną opcję przy doborze przez lekarza odpowiedniej metody antykoncepcyjnej, także dla młodych kobiet, które jeszcze nie rodziły.

Wyboru i ewentualnej zmiany metody antykoncepcji (w tym długoterminowej) zawsze dokonuje lekarz na podstawie regularnych (przynajmniej raz w roku) badań: wywiadu personalnego i rodzinnego (w tym w kierunku zakrzepicy), badania ginekologicznego i USG oraz wyników cytologii. Lekarz wskaże pacjentce korzyści ze stosowania danej metody. Kluczowe jest także poznanie przeciwwskazań wybranego rozwiązania oraz ocena stosunku korzyści do ryzyka, które są indywidualne dla każdej kobiety.

Metody antykoncepcji długoterminowej

Wewnątrzmaciczna wkładka miedziana:

• najstarsza z metod długoterminowych
• 99,4% skuteczności
• 3 -10 lat działania
• miejscowe niehormonalne działanie antykoncepcyjne
• działa poprzez współdziałanie plemnikobójczych jonów miedzi
• niewielki wpływ ogólnoustrojowy
• rekomendowana kobietom obawiającym się np. zakrzepicy
• ryzyko nasilenia krwawienia miesiączkowego.

Wewnątrzmaciczny system hormonalny:

• 99,8% skuteczności
• 3 - 5 lat działania (najnowsze systemy 3 lata)
• miejscowe hormonalne działanie antykoncepcyjne, odpowiednia dla kobiet obawiających się ryzyka związanego z przyjmowaniem estrogenów, m.in. zakrzepicy
• w tej grupie jest najmniejszy system na świecie (ok. 2,5 cm, kształt litery „T”)
• możliwość stosowania przez kobiety karmiące piersią, palące papierosy
  oraz nieródki
• po usunięciu płodność wraca po ok. 1 cyklu
• zabezpiecza przed ciążą bez względu na wagę kobiety i skłonność do problemów jelitowo-

-żołądkowych

• możliwość zmniejszenia krwawień miesiączkowych.

Implant podskórny:

• 99,95% skuteczności
• 3 lata działania
• ogólnoustrojowe hormonalne działanie antykoncepcyjne
• ma kształt 3-centymetrowego pręcika
• wszczepiany pod powierzchnię skóry ramienia
• możliwość stosowania przez kobiety karmiące piersią oraz nieródki
• po usunięciu płodność wraca po ok. 1 cyklu
• usuwany chirurgicznie.