Komisja Europejska zatwierdziła terapię skojarzoną lekami dabrafenib i trametynib firmy Novartis w leczeniu dorosłych pacjentów z nieoperacyjnym lub rozsianym (zaawansowanym) czerniakiem skóry z mutacją BRAF (V600). Jest to pierwsza ukierunkowana molekularnie terapia skojarzona zatwierdzona w Unii Europejskiej (UE). W dwóch badaniach fazy III skutkowała ona uzyskaniem znaczących korzyści w zakresie całkowitego przeżycia w porównaniu ze standardem leczenia jednym inhibitorem BRAF (tzw. monoterapia). Dabrafenib i trametynib w skojarzeniu to nowa opcja terapeutyczna do stosowania w pierwszej linii leczenia pacjentów z czerniakiem z mutacją BRAF V600.

Zaawansowany czerniak to najbardziej złośliwy i zagrażający życiu typ raka skóry. W przypadku zaawansowanego czerniaka jedynie ok. 20% pacjentów (czyli 1 na 5 chorych od momentu rozpoznania czerniaka w późnym stadium) przeżywa 5 lat. W przypadku każdego pacjenta z zaawansowaną formą tego nowotworu kluczowe dla dalszych prognoz i decyzji terapeutycznych jest przeprowadzenie badań molekularnych prowadzących do oznaczenia mutacji BRAF. Każdego roku na całym świecie notuje się ok. 200 tys. nowych przypadków czerniaka, przy czym u około połowy z nich obserwuje się występowanie właśnie tej mutacji.

„Rejestracja leczenia skojarzonego za pomocą inhibitora BRAF i MEK jest ważnym krokiem w opcjach leczenia zaawansowanego czerniaka. Najnowsze wyniki badań wykazały, że u chorych na przerzutowe czerniaki z obecnością mutacji BRAF zastosowanie kombinacji dabrafenibem z trametynibem przynosi lepsze efekty niż monoterapia inhibitorem BRAF bez zwiększenia toksyczności. Mediana przeżyć przy zastosowaniu kombinacji tych leków wydłużyła się do ok. 25 miesięcy (czyli ok. 2 lat), a jeszcze trzy lata temu wynosiła 6 miesięcy. Efektywność nowych terapii dramatycznie zmienia perspektywy leczenia zaawansowanego czerniaka. Konieczne jest więc oznaczenie statusu mutacji BRAF w każdym przypadku przerzutowego czerniaka (stopnie IIIC-IV) i zapewnienie polskim chorym dostępności kombinacji inhibitora BRAF i MEK w sytuacji stwierdzenia przerzutowego czerniaka z obecnością mutacji BRAF - podkreśla prof. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Centrum Onkologii-Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

Badanie III fazy COMBI-d to porównanie terapii dabrafenibem z terapią skojarzoną, dabrafenibu z trametynibem. Wyniki dowiodły uzyskania statystycznie istotnego wydłużenia całkowitego czasu przeżycia (OS) - odpowiednio mediana wynosi 18,7 miesiąca w przypadku monoterapii, w porównaniu do 25,1 miesiąca w przypadku terapii skojarzonej. Dodatkowo odnotowano odsetek całkowitego czasu przeżycia (OS) na poziomie 74% w 1. roku oraz 51%w 2. roku. W przypadku monoterapii dabrafenibem był to odsetek 68% w 1. roku i 42% w 2. roku. Wyniki dotyczące bezpieczeństwa były zbieżne z dotychczas obserwowanym profilem bezpieczeństwa terapii skojarzonej; nie zgłaszano żadnych nowych zdarzeń niepożądanych. Wśród najczęściej zgłaszanych działań niepożądanych w grupie pacjentów leczonych terapią skojarzoną (≥ 20%) znalazły się: gorączka, zmęczenie, nudności, ból głowy, dreszcze, biegunka, wysypka, ból stawów, nadciśnienie, wymioty, kaszel oraz obrzęk obwodowy.

Decyzją Komisji Europejskiej terapia skojarzona dabrafenibem i trametynibem została zatwierdzona we wszystkich 28 krajach UE oraz na Islandii, w Norwegii, w Liechtensteinie, a także w USA, Australii, Chile i Kanadzie.