2015-11-12 Artykuł

Leczenie zaburzeń lipidowych u pacjentów powyżej 65. r.ż.

w prewencji pierwotnej choroby niedokrwiennej serca

Szczególną grupę pacjentów stanowią osoby powyżej 65. r.ż. Obecnie brakuje jednoznacznego stanowiska autorów międzynarodowych wytycznych dotyczących zasad wprowadzania farmakoterapii dyslipidemii u osób w wieku podeszłym i starczym. Z jednej strony istnieją doniesienia o braku wpływu stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji LDL na ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej, zawału serca oraz na śmiertelność ogólną u osób powyżej 70. r.ż. Wiek podeszły i starczy jest dodatkowym czynnikiem ryzyka toksyczności statyn.

Z drugiej strony wysokie stężenie cholesterolu frakcji LDL wiąże się ze wzrostem ryzyka zgonu z powodu chorób układu krążenia, także u pacjentów po 65. r.ż. Uważa się, że u pacjentów, u których leczenie hipolipemizujące rozpoczęto do 75. r.ż., zasadne wydaje się jego kontynuowanie. Nie powinno się natomiast wprowadzać terapii skojarzonej. Szczególne znaczenie ma zmiana nawyków żywieniowych i prowadzenie zdrowego stylu życia, w tym redukcja masy ciała. Jednak w tej grupie wiekowej nie należy dążyć na siłę do należnej masy ciała, a redukcję masy ciała trzeba rozłożyć na dłuższy czas niż u osób młodszych.

  Czytaj pełny tekst

Autor: lek. med. Anna Martyniuk

Data publikacji: 2015-11-12

Źródło: Lek w Polsce

Słowa kluczowe: hiperlipidemia, wiek podeszły, leczenie zaburzeń lipidowych

1. Cybulska B, Kłosiewicz-Latoszek L. Czy warto leczyć hiperlipidemię u ludzi starszych. W: Cybulska B. Kłosiewicz-Latoszek L (red): Zaburzenia lipidowe. Wyd. 1. Termedia Wydawnictwa Medyczne. Poznań 2010; ss.171-184.

2. Błędowski P. Starzenie się jako problem społeczny. Perspektywy demograficznego starzenia się ludności Polski do roku 2035. W: Mossakowska M, Więcek A, Błędowski P (red): Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Wyd.1. Termedia Wydawnictwa Medyczne. Poznań 2012; ss 11-23.

3. Milewicz A, Arkowska A, Bor- Andziak E. Wybrane zaburzenia hormonalne i metaboliczne Polaków po 65 roku życia – PolSenior. Przew Lek 2012; 1:19-20.

4. Pająk A, Wiercińska E, Polakowska M i wsp. Rozpowszechnienie dyslipidemii u mężczyzn i kobiet w wieku 20-74 lat w Polsce. Wyniki programu WOBASZ. Kardiol Pol 2005; 63(6); supl.4:S620-S625.

5. Szadkowska I, Szadkowski K, Kowalski J i wsp. Stosowanie statyn u osób w podeszłym wieku. W: Banach M, Filipiak J, Opolski G (red): Aktualny stan wiedzy na temat statyn. Wyd.1. Termedia Wydawnictwa Medyczne. Poznań 2008; ss 233-245.

6. Wełnicki M, Mamcarz A: Jak leczyć zaburzenia lipidowe u pacjentów w wieku podeszłym i starczym. Med Dypl 2011; 20(5):51-55.

7. Tikhonof V, Casiglia E, Mazza A, Scarpa R, Thijs L, Pessina AC, et al: Low-density lipoprotein cholesterol and mortality in older people.J Am GeriatrSoc 2005; 53:2159-2164.

8. Wełnicki M, Mamcarz A. Jak leczyć zaburzenia lipidowe u pacjentów w wieku podeszłym i starczym. Med Dypl 2011; 20(5): 51-55.

9. Clarke R, Emberson JR, Parish S, Palmer A, Shipley M, Linksted P, et al. Cholesterol fractions and apolipoproteins as risk factors for heart mortality in older men. Arch Intern Med 2007;167(13):1373-1378.

10. Krumholz HM, Seeman TE, Merrill SS, Mendes de Leon CF, Vaccarino V, Silverman DI, et al. Lack of association between cholesterol and coronary heart disease mortality and morbidity and all – cause mortality in persons older than 70 years. JAMA 1994;272(17):1335-1340.

11. Itakura H, Nakaya N, Kusunoki T, Shimizu N, Hirai S, Mochizuki S, Ishikawa T. Long-term event monitoring study of fluvastatin in Japanese patients with hypercholesterolemia: efficacy and incidence of cardiac and other events in elderly patients ( 65 years). J Cardiol 2011;57:77-88.

12.12. Felix-Redondo F, Grau M, Fernandez-Berges D. Cholesterol and cardiovascular disease in the elderly. Facts and gaps. Aging and Disease 2013;4(3):154-169.

13. Rajska- Neumann A, Wieczorkowska- Tobis K, Mossakowska M i wsp. Farmakoterapia u osób starszych w Polsce. W: Mossakowska M, Więcek A, Błędowski P (red): Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Wyd. 1. Termedia Wydawnictwa Medyczne. Poznań 2012; ss 379-390.

14. Arnold SV, Rich MW. Hyperlipidemia in older adults. Clinical Geriatrics 2009: 17(12)18-24.

15. Boguradzka A. Farmakokinetyka i farmakodynamika leków w geriatrii. W: Materiały dydaktyczne do kursu współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego. Opieka geriatryczna Warszawa 2013: 95-104.

16. Grupa Robocza do spraw postępowania w dyslipidemiach Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) i Europejskie Towarzystwo Miażdżycowe (EAS). Wytyczne ESC/ EAS dotyczące postępowania w dyslipidemiach. Kardiol Pol 2011; supl.69:143-200.

17. Strandberg TE, Kolehmainen L, Vuorio A. Evaluation and treatment of older patients with hypercholesterolemia. JAMA 2014;312 (11):1136-1144.

18. Shah K, Rogers J, Britigan D. Should we identify and treat hyperlipidemia in the advanced eld.

19. Schatz I.J, Masaki K, Yano K et al. Cholesterol and all-cause mortality in elderly people from the Honolulu Heart Program: a cohort study. Lancet 2001;358(9279):351-355.

20. Petersen LK, Christensen K, Kraqstup J. Lipid-lowering treatment to the end? A review of observational studies and RCTS on cholesterol and mortality in 80+-years olds. Age Ageing 2010;39 (6): 674-680; erly J Fam Pract 2006; 55(4):356-357.

21. Takata Y, Ansai T, Soh I, Awano S, Nakamichi I, Akifusa S, et al. Serum total cholesterol concentration and 10-year mortality in an 85-year- old population. Clin Interv Aging 2014;9: 293-300.

22. Weiss A, Beloosesky Y, Schmilovitz- Weiss H, Grossman E, Boaz M. Serum-total cholesterol: a mortality predictor in elderly hospitalized patients. Clin Nutr 2013;32(4):533-537.

23. Anum EA, Adera T. Hypercholesterolemia and coronary risk disease in the elderly: a meta-analysis. Ann Epidemiol 2004: 14(9):705-721.

24. Jacobs JM, Cohen A, Ein- Mor E, Stessman J. Cholesterol, statins and longevity from age 70 to 90 years. J Am Med Dir Assoc 2013;14(12):883-888.

25. Folga A, Chmielewski M, Mamacarz A. Działanie plejotropowe statyn. W: Folga A, Folga A, Chmielewski M, Mamacarz A. Statyny. Wyd. 1. Medical Education Oficyna Wydawnicza. Warszawa 2010; ss 37-42.

26. Aronow WS: Tretament of older persons with hipercholesterolemia with and without cardiovascular disease. J Gerontol 2001;56A:3:M138-M145.

27. Sitkiewicz D. Kontrowersje wokół statyn W: Filipiak KJ, Sitkiewicz D. Hipercholesterolemie i dyslipidemie. Wyd. 1. Medyk Warszawa 2015; ss. 177-181.

28. Kozłowska-Wojciechowska M, Tykarski A. Rola żywności funkcjonalnej wzbogaconej o stanole roślinne w profilaktyce i leczeniu chorób układu sercowo-naczyniowego na tle miażdżycy. Chor Serca Naczyń 2011;8(1):25-30.

29. Pawlak M, Kasprzak J. Najnowsze wytyczne dotyczące postępowania w dyslipidemiach. Stanowisko ESC/EAS. Lek Rodz 2011;12:1130-1138.

30. Peckenpaugh N.J. Choroby układu sercowo-naczyniowego. W: Gajewska D (red. pol.): Podstawy żywienia i dietoterapia. Wyd. 1. Elsevier Urban & Partner. Wrocław 2010; 253-2911; 8 (1): ss 25-30.

31. Ziarno M. Mechanizmy obniżania poziomu cholesterolu przez bakterie z rodzaju. Żywienie Człow 2004;31(2):172-180.

32. Olszanecka- Glinianowicz M, Chudek J, Kołłajtis-Dołowy A i wsp. Stan odżywienia i uzębienia osób w podeszłym wieku w Polsce. W: Mossakowska M, Więcek A, Błędowski P (red): Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Wyd. 1. Termedia Wydawnictwa Medyczne. Poznań 2012; ss 335-356.

33. Rowiński R, Dąbrowski A. Aktywność fizyczna Polaków w wieku podeszłym. W: Mossakowska M, Więcek A, Błędowski P (red): Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Wyd. 1. Termedia Wydawnictwa Medyczne. Poznań 2012; ss 531-548.

34. Kusz-Rynkun A. Leczenie zaburzeń lipidowych w podeszłym wieku. W: Mamcarz A, Folga A, Śliż D, Wełnicki M (red.): Leczenie zaburzeń lipidowych w codziennej praktyce.Wyd. 1. Medical Tribune Polska. Warszawa 2012: ss 212-222.

35. Ki M, Pouliou T, Li L et al. Physical (in)activity over 20 years in adulthood: associations with adult lipid levels in the 1958 British birth cohort. Atherosclerosis 2011;219(1):361-367.

36. Wiliams PT. Incident hypercholesterolemia in relation to changes in vigorous physical activity. Med Sci Sport Exerc 2009; 41(1):74-80.

37. Landi F, Russo A, Pahor M, Capoluongo E, Liperoti R, Cesari M, et al. Serum high-density lipoprotein cholesterol levels and mortality in frail, community-living elderly. Gerontology 2008; 54(2):71-78.

38. Chyou PH, Eaker ED. Serum cholesterol concentrations and allcause mortality in older people. Age Ageing 2000; 29(1):69-74.

POWRÓT
reklama Baner_prawy_ZALOGU-SIE
...
kup najnowszy numer »
Info
Najczęściej czytane
Redaktor poleca
GP

Na skróty

Informacje

Copyright © Medyk sp. z o.o