2018-12-05
Artykuł
Arginina (Arg) jest naturalnym, względnie endogennym, α-aminokwasem wykorzystywanym przez organizm do budowy białek. Arg odgrywa ważną rolę w usuwaniu z organizmu amoniaku, gojeniu się ran, funkcjonowaniu układu odpornościowego oraz uwalnianiu hormonów. Ponadto jest także prekursorem w syntezie tlenku azotu, co nadaje jej szczególną rolę w utrzymywaniu fizjologicznego ciśnienia krwi. Aminokwas ten ze względu na swoją obecność w wielu szlakach metabolicznych znalazł zastosowanie w leczeniu, m.in. choroby wieńcowej, cukrzycy, niewydolności serca, jaskry, czy hipercholesterolemii. W niniejszym artykule opisano rolę biologiczną Arg, jej metabolizm oraz zastosowanie w leczeniu różnych jednostek chorobowych.
Arginina (Arg, kwas 2-amino-5-guanidynopentanowy) należy do względnie egzogennych aminokwasów białkowych. Stwierdzono, że jej podaż z dietą jest niezbędna u osób młodych; organizmy osób dorosłych zazwyczaj są w stanie syntetyzować wystarczającą ilość Arg endogennie. Wraz z wiekiem zdolność organizmu człowieka do syntezy Arg zaczyna spadać, co może prowadzić do wielu stanów chorobowych. Ponadto zapotrzebowanie na Arg wzrasta w wielu stanach związanych ze znacznym obciążeniem fizjologicznym organizmu, prowadzącym do zwiększenia poziomu przemian katabolicznych.
Badania nad Arg rozpoczęły się w 1886 r., kiedy to wspomniany aminokwas został wyizolowany po raz pierwszy z kiełków łubinu. W 1895 r. aminokwas ten został zidentyfikowany jako składnik białek zwierzęcych, a dwa lata później poznano jego strukturę chemiczną.
W 1904 r. w wątrobie zidentyfikowano arginazę, enzym hydrolizujący Arg do ornityny i mocznika. Wtedy też rozpoczęto badania, których celem było poznanie fizjologicznych funkcji Arg w organizmie.
Aminokwas ten jest od dawna stosowany jako lek w takich przypadkach klinicznych, jak zaburzenia czynności wątroby związane z nieprawidłowym przebiegiem cyklu mocznikowego czy zatrucie ustroju amoniakiem.