Alergiczny nieżyt nosa jest stanem zapalnym błony śluzowej nosa, spowodowanym kontaktem z alergenem, takim jak pyłek, kurz, pleśń lub sierść niektórych zwierząt. Do charakterystycznych objawów alergicznego kataru zalicza się kichanie, świąd i zablokowanie nosa. Objawy te zwykle rozpoczynają się wkrótce po ekspozycji na alergen. W przypadku łagodnej alergii pacjenci mogą zmniejszyć objawy, sięgając po preparaty dostępne bez recepty (OTC), takie jak leki przeciwhistaminowe II generacji. Łagodzą one objawy alergicznego nieżytu nosa, blokując działanie histaminy, która uwalnia się z organizmu po kontakcie z alergenem. Dostępne na receptę kortykosteroidy pomagają zmniejszyć stan zapalny i obrzęk. Regularne irygacje przewodów nosowych roztworami wody morskiej łagodzą podrażnienia nosa.

To powszechne schorzenie, które dotyka ok. 10-30% całej populacji. Choroba ta zaczyna się już w dzieciństwie, objawy nasilają się w czasie dojrzewania, a w starszym wieku słabną. Alergiczny nieżyt nosa 2-3-krotnie zwiększa ryzyko rozwoju astmy.

W Polsce do najczęstszych alergenów należą pyłki traw, chwastów oraz drzew. Ten typ alergicznego nieżytu nosa określany jest jako sezonowy, ponieważ jego objawy występują w określonych miesiącach roku, w czasie kwitnienia roślin, na które chory jest uczulony. Mogą go wywoływać również zarodniki pleśni, głównie Cladosporium i Alternarii. Charakterystycznymi objawami są: łzawienie i zaczerwienienie oczu, obrzęki powiek, a także świąd uszu i gardła. Z kolei roztocza kurzu domowego, z którymi chory styka się stale, wywołują całoroczny alergiczny nieżyt nosa. Jego objawy są mniej gwałtowne, należą do nich: zatkany nos, osłabienie węchu czy kaszel wywołany spływającą po tylnej ścianie gardła wydzieliną.