2023-11-15 Artykuł

Koncepcja wykorzystania probiotyków w lecznictwie po raz pierwszy została wzmiankowana ponad 500 lat temu w Chinach. Jednak dopiero od kilku dekad jesteśmy świadkami rozkwitu wiedzy na ten temat. Przełomowym wydarzeniem w świecie nauki, który otworzył probiotykom drogę do zastosowań medycznych, był trwający w latach 2008-2013 Human Microbiome Project. Badania te zmieniły paradygmat postrzegania ludzkiego organizmu w kierunku superorganizmu złożonego z ciała ssaka i zamieszkującej je mikrobioty. Rynek probiotyków rozwinął się gwałtownie zarówno w obszarze żywności i suplementów diety przeznaczonych dla poprawy dobrostanu ludzi zdrowych, jaki i w obszarze preparatów do postępowania dietetycznego w chorobie. Rozwojowi rynku towarzyszą próby jego uregulowania, których podstawą stała się definicja probiotyków przyjęta w 2001 r. przez WHO. Definicja ta stworzyła „efekt klasy” i spowodowała, iż probiotyki zaczęto traktować jako jednorodną grupę, ignorując wpływ specyfiki poszczególnych produktów, dawek, czasu przyjmowania, składu szczepowego, metod wytwarzania i formulacji na osiągane korzyści podawania.

Liczni autorzy podejmujący tematykę ludzkiego mikrobiomu cytują informację o niebywałej liczbie komórek bakterii tworzących mikrobiotę człowieka, która o rząd lub dwa przewyższa liczbę komórek ludzkich. Grupa badaczy z Izraela postanowiła zweryfikować metodologię z lat 70., która doprowadziła do upowszechnienia tego poglądu i dowiodła jego nieścisłości. Wykorzystując najnowszą wiedzę oraz narzędzia diagnostyczne podważono zarówno domniemaną różnicę w liczbie komórek, jak i masę bakterii zasiedlających ludzkie jelita. Fakt ten doskonale ilustruje sytuację panującą wokół probiotyków i mikrobioty. Mamy bowiem do czynienia z niezwykle dynamicznym rozwojem wiedzy, który ustawicznie weryfikuje powstające tezy oraz z równie dynamicznym rozwojem rynku, który szuka perswazyjnych narracji. Mikrobiom, szczególnie ten jelitowy, traktowany jest jak organ bakteryjny o znaczącej aktywności metabolicznej, której zaburzenie wydaje się stanowić istotny czynnik etiologiczny wielu chorób o podłożu zapalnym lub immunologicznym.

Copyright © Medyk sp. z o.o