2024-04-08 Artykuł

Szafran, pochodzący z kwiatów szafranu uprawnego (Crocus sativus), cieszy się ostatnio dużym zainteresowaniem ze względu na swoje potencjalne zastosowania terapeutyczne. Niniejszy przegląd skupia się na wstępnych wynikach badań nad możliwością zastosowania szafranu w leczeniu depresji, zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), astmy i chorób oczu. Metaanalizy licznych podwójnie zaślepionych badań z grupą kontrolną stosującą placebo wykazały, że szafran w leczeniu depresji jest bardziej skuteczny niż placebo i porównywalny do leków przeciwdepresyjnych. Szafran może łagodzić objawy PMS, takie jak wahania nastroju, zmiany zachowania i dolegliwości somatyczne. Stosowany jako terapia wspomagająca może pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego, prowadząc do rzadszych i łagodniejszych ataków astmy. Wczesne badania sugerują również jego potencjalną rolę w spowalnianiu postępu jaskry, retinopatii cukrzycowej i zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem. Dane dotyczące bezpieczeństwa w terapii długoterminowej i optymalnego dawkowania szafranu są nadal ograniczone. Konieczne są dalsze badania prowadzone na szerszym obszarze geograficznym, z udziałem większej liczby pacjentów i dłuższym czasem obserwacji.

Szafran uprawny, znany również jako krokus uprawny lub szafran siewny (łac. Crocus sativus L.), to roślina należąca do rodziny kosaćcowatych (łac. Iridaceae). Kwitnie jesienią, a na jednej bulwie może wyrosnąć od 4 do 12 kwiatów. Każdy kwiat posiada 3 żółte pręciki i 3 czerwonopomarańczowe znamiona (stygmaty) o intensywnym zapachu. To właśnie te wysuszone znamiona stanowią szafran, najdroższą przyprawę świata.  Oprócz zastosowania kulinarnego od dawna wykorzystywany jest jako roślina lecznicza w medycynie azjatyckiej, szczególnie w tradycyjnej medycynie arabskiej. Uprawiany jest w wielu regionach, ale Iran odpowiada za ok. 90% światowej produkcji tej przyprawy i prowadzi większość badań nad jej potencjalnymi zastosowaniami medycznymi.

Właściwości szafranu i jego najważniejszych składników: krocyny, safranalu, krocetyny i pikrokrocyny badano na modelach zwierzęcych. Wykazano, że posiada on m.in. działanie przeciwzapalne, immunomodulujące, przeciwnowotworowe, przeciwpłytkowe i przeciwbólowe.

Copyright © Medyk sp. z o.o