Zastosowanie form liposomalnych substancji

2024-05-07 Artykuł

Zastosowanie form liposomalnych substancji

Liposomy jako nośniki aktywnych związków znalazły zastosowanie w kilku gałęziach przemysłu, m.in. farmaceutycznym, kosmetycznym czy spożywczym. Liposomowe systemy dostarczania substancji aktywnych pełnią znaczącą rolę w projektowaniu preparatów leczniczych w celu ich ulepszenia. Zmniejszenie toksyczności i zwiększenie akumulacji w miejscu docelowym to główne cele zastosowania preparatów w formie liposomalnej. Taka forma podawania substancji czynnej zapewnia większe bezpieczeństwo i skuteczność podawania leków, m.in. o działaniu przeciwwirusowym, przeciwgrzybiczym czy przeciwdrobnoustrojowym. Możliwości wykorzystania liposomów w terapii genowej pozwalają na precyzyjne podanie do komórek mniejszych stężeń substancji leczniczych w porównaniu do ich nieliposomalnych odpowiedników. Obecne zastosowania liposomów obejmują immunologię, dermatologię i terapię nowotworów. W kosmetologii stanowią innowacyjne produkty przeciwstarzeniowe, witaminowe oraz regenerujące głębokie warstwy naskórka. W artykule przedstawiono krótką charakterystykę budowy i rodzajów poznanych liposomów, które wykazują duży potencjał zastosowania tych struktur jako nośników substancji aktywnych w produktach leczniczych i kosmetycznych. Omówiono także przykłady zastosowań liposomów w medycynie w terapii przeciwnowotworowej, przeciwłuszczycowej czy anestezjologii oraz w kosmetologii w produktach o działaniu anti-ageing i antyoksydacyjnym.

Standardowe metody podawania leków nie zapewniają w pełni osiągnięcia terapeutycznej skuteczności. Przyczyną jest to, że leki nie trafiają wyłącznie i precyzyjnie do miejsc objętych zmianami chorobowymi, lecz są dystrybuowane po całym organizmie, oddziałując również na tkanki zdrowe. Dlatego coraz częściej stosowane są nośniki leków ukierunkowane na terapię selektywną. Skuteczność działania aktywnego składnika znacząco zależy od nośnika, który powoduje zwiększenie biodostępności, a często zmniejszenie cytotoksyczności. Dobrze zaprojektowany nośnik ma kluczowy wpływ na skuteczność działania produktów farmaceutycznych oraz kosmetycznych. Również wpływa na bezpieczeństwo i efektywność terapii, a także na komfort pacjentów. Nośnik odgrywa ważną rolę w zwiększeniu przyswajalności stosowanego leku. Jego rolą jest dostarczanie substancji leczniczej do miejsca docelowego w optymalnym stężeniu, aby zapewnić efekt farmakologiczny.

Czytaj pełny tekst

Autor: Patrycja Słomczyńska , dr hab. Katarzyna Paradowska

Data publikacji: 2024-05-07

Źródło: "Lek w Polsce" nr 03/2024

Słowa kluczowe: liposom, nośniki substancji leczniczych, terapia genowa, kosmetyki

1. Intagliata S., et al., Strategies to Improve Resveratrol Systemic and Topical Bioavailability: An Update. Antioxidants (Basel), 2019. 8(8).

2. Otto A., J. du Plessis, and J.W. Wiechers, Formulation eﬀects of topical emulsions on transdermal and dermal delivery. Int J Cosmet Sci, 2009. 31(1): p. 1-19.

3. Jankowski, A., R. Dyja, and B. Sarecka-Hujar, Dermal and Transdermal Delivery of Active Substances from Semisolid Bases. Indian Journal of Pharmaceutical Sciences, 2017. 79(4): p. 488-500.

4. Sznitowska M. and R. Kaliszan, Biofarmacja. 2014, Wrocław: Elsevier Urban & Partner.

5. Bangham A.D., M.M. Standish, and J.C. Watkins, Diﬀusion of univalent ions across the lamellae of swollen phospholipids. J Mol Biol, 1965. 13(1): p. 238-52.

6. Torchilin V. and V. Weissig, Liposomes: A Practical Approach. 2003, UK: Oxford University Press: Kettering. 77-101.

7. Goik, U., I. Załęska-Żyłka, and A. Pietrzycka, Liposomy jako nośniki substancji aktywnych przenoszonych w głąb skóry. Engineering of Biomaterials, 2015. 18(130).

8. Markowski A., Zastosowanie nowych nanoformulacji bajkaleiny i kwasu ursolowego w celu zwiększenia ich biodostępności i aktywności wobec gruczolakoraka trzustki w badaniach in vitro, in Zakład Lipidów i Liposomów. 2023, Politechnika Wrocławska. p. 22-34.

9. Sznitowska M., Farmacja stosowana. Technologia postaci leku. 2017, Warszawa: PZWL.

10. Górzyńska M., J. Gościańska, and I. Nowak, Kosmetyki-bioaktywne składniki, Rozdział 2: Liposomy w kosmetyce – otrzymywanie, właściwości ﬁzykochemiczne i zastosowanie. 2012: p. 25-48.

11. Jankowski A., B. Sarecka-Hujar, and J. Wysocka, Liposomy – postać modyﬁ kująca transport substancji aktywnych przez skórę Część 1. Zastosowanie w transporcie leków o działaniu miejscowym. Annales Academiae Medicae Silesiensis, 2011. 65, no. 4.

12. Sarecka-Hujar B., A. Jankowski, and J. Wysocka, Liposomy – postać modyﬁ kująca transport substancji aktywnych przez skórę Część 2. Zastosowanie w transporcie leków o działaniu ogólnoustrojowym. ANNALES ACADEMIAE MEDICAE SILESIENSIS, 2011. 65/4: p. 45-50.

13. Bulbake U., et al., Liposomal Formulations in Clinical Use: An Updated Review. Pharmaceutics, 2017. 9, 12; doi:10.339.

14. Martin G.P. and A.W. Lloyd, Basic Principles of Liposomes for Drug Use. 1992: p. 20–26.

15. Meissner J.M., et al., [Liposomes as non-viral carriers for genetic drugs]. Postepy higieny i medycyny doswiadczalnej (Online), 2016. 70.

16. Guideline for the Development of Liposome Drug Products, J. MHLW, Editor. 2016.

17. Yarosh D., et al., Pyrimidine dimer removal enhanced by DNA repair liposomes reduces the incidence of UV skin cancer in mice. Cancer Res., 1992. 52: p. 4227–4231.

18. Tan B.J., et al., Liposomal M-V-05: formulation development and activity testing of a novel dihydrofolate reductase inhibitor for breast cancer therapy. J. Oncol., 2010. 37: p. 211–218.

19. Ainbinder R. and E. Touitou, Testosterone ethosomes for enhanced transdermal delivery. Drug Deliv., 2005. 12: p. 297-303.

20. Essa E., M. Bonner, and B. Barry, Electrically assisted skin delivery of liposomal estradiol; phospholipid as damage retardant. J. Control. Release, 2004. 95: p. 535-546.

21. Qin X.Q., et al., Preparation of liposomal brucine and its pharmaceutical/pharmacodynamic characterization. Acta Pharmacol. Sin., 2007. 28: p. 1851-1858.

22. Wang J., et al., Preparation and pharmaceutical/pharmacodynamic evaluation of topical brucine-loaded liposomal hydrogel. J. Mater. Sci. Mater. Med., 2009. 20: p. 2075-2084.

23. Sarecka-Hujar B. and R. Balwierz, Zastosowanie nanonośników do miejscowej aplikacji witaminy C. Kosmetologia Estetyczna, 2017. 6: p. 443-447.

POWRÓT

reklama

Info

Najczęściej czytane

Redaktor poleca

Zastosowanie form liposomalnych substancji

Czytaj pełny tekst

Piśmiennictwo:

Polityka Cookie