Kaszel może mieć różne przyczyny. Biorąc pod uwagę rodzaj kaszlu, wyróżniamy kaszel suchy i kaszel mokry. Do tej pory wybór terapii uzależniony był od rodzaju kaszlu. Obecnie dostępne są innowacyjne metody dotyczące obu rodzajów kaszlu. Przykładem jest kompleks roślinny poliresin w połączeniu z miodem.

Kaszel jest jednym z najczęstszych objawów, z którymi pacjenci zgłaszają się do lekarzy pierwszego kontaktu. Stanowi naturalny mechanizm obronny organizmu, którego głównym zadaniem jest oczyszczanie dróg oddechowych z wszelkich substancji drażniących, wydzieliny oraz ciał obcych. Mimo że często jest postrzegany jako uciążliwy objaw, pełni istotną funkcję ochronną i obronną w układzie oddechowym. Według badań epidemiologicznych kaszel stanowi przyczynę ok. 30% wszystkich wizyt w gabinetach lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, przy czym nie ma jednej i tej samej przyczyny kaszlu.

Kaszel jest objawem niepatognomonicznym. Oczywiście w zależności od pory roku przyczyny kaszlu mogą być w pewnym stopniu ukierunkowywane. Poniżej opisano najczęstsze znane przyczyny kaszlu.

Wirusowe zakażenia górnych dróg oddechowych stanowią najczęstszą przyczynę ostrego kaszlu. Mechanizm powstawania kaszlu w przebiegu infekcji wirusowych jest złożony i obejmuje przede wszystkim bezpośrednie działanie cząsteczek wirusów na nabłonek dróg oddechowych, czego efektem jest: uszkodzenie nabłonka oddechowego, zwiększenie produkcji śluzu, aktywacja receptorów kaszlowych, indukcja stanu zapalnego.

Wśród najważniejszych czynników sprawczych infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych są: rinowirusy (odpowiedzialne nawet za ok. 50% przypadków przeziębień, w tym kaszlu), koronawirusy (w tym również wirus SARS-CoV-2), adenowirusy, wirusy grypy i paragrypy oraz wirus RSV (zwłaszcza wśród najmłodszych pacjentów). Choć infekcje te zwykle ustępują samoistnie w ciągu 1– 2 tygodni, to mogą wymagać leczenia objawowego. W przypadku powikłań bakteryjnych może być czasami konieczna antybiotykoterapia.