Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba zapalna skóry, charakteryzująca się okresami zaostrzeń i remisji. Do jej głównych objawów należą: suchość skóry, uporczywy świąd oraz zmiany wypryskowe o typowej lokalizacji. AZS dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, znacząco obniżając jakość życia. Terapia obejmuje unikanie czynników wyzwalających, codzienną pielęgnację skóry oraz leczenie farmakologiczne, głównie miejscowe. Podstawowymi lekami są glikokortykosteroidy (GKS) i inhibitory kalcyneuryny. Wybór terapii jest indywidualny, uwzględnia nasilenie i czas trwania objawów, lokalizację zmian, wiek pacjenta, jego preferencje, a także koszt i dostępność leku. Podniesienie kwalifikacji farmaceutów w zakresie AZS jest kluczowe, ponieważ wiedza o profilaktyce i prawidłowym stosowaniu leków warunkuje skuteczność i bezpieczeństwo terapii.

Choć AZS może wystąpić w dowolnym wieku, typowo manifestuje się w dzieciństwie, zazwyczaj w pierwszych sześciu miesiącach życia niemowlęcia. W przebiegu choroby obserwuje się okresy zaostrzeń i remisji. U niektórych dzieci objawy ulegają stopniowemu wygaszeniu wraz z wiekiem, podczas gdy u innych utrzymują się i nawracają w okresie dorosłości.

Atopowe zapalenie skóry to złożona choroba o wieloczynnikowej i nie do końca poznanej etiologii. Jej rozwój jest wynikiem interakcji między dysfunkcją bariery naskórkowej, zaburzeniami immunologicznymi (szczególnie z przewagą limfocytów Th2) i zmianami mikrobiomu skóry a oddziaływaniem czynników środowiskowych, które indukują stan zapalny. Trwa debata dotycząca tego, czy pierwotną przyczyną jest dysfunkcja bariery naskórkowej, czy zaburzenia immunologiczne, jednak powszechnie akceptuje się pogląd, że kombinacja tych czynników prowadzi do różnorodnych fenotypów AZS.