Pandemia trwa już prawie rok, a pomimo lockdownu apteki pozostały otwarte. Stanowią ważny ośrodek ochrony zdrowia publicznego dla społeczeństwa. Na przełomie grudnia i stycznia zostało przeprowadzone badanie dotyczące opinii i praktyki pacjentów związanych ze szczepieniem w aptekach, które ukazało pozytywny stosunek respondentów do propozycji szczepienia przeprowadzonego w aptekach przez farmaceutów. Opinie badanych były zbierane za pomocą ankiet internetowych, a w jej wypełnianiu udział brali zarówno pacjenci, jak i farmaceuci.

Według badań 85% ankietowanych zgadza się z tezą, że apteki są bardziej dostępne dla pacjentów w porównaniu z przychodniami. Badani czują się swobodniej w kontaktach z farmaceutami i chętniej wchodzą z nimi w dialog. Największe zaufanie do pracowników aptek deklaruje województwo mazowieckie, a kolejnymi są województwa śląskie, kujawsko-pomorskie i małopolskie. Respondenci pacjenci chcą szybszego dostępu do szczepionek, ponieważ zdają sobie sprawę z potrzeby zapobiegania chorobom zakaźnym, ponieważ panująca pandemia okazała skutki, które niosą za sobą wirusy.

Raport pokazał znaczne zaufanie pacjentów co do kompetencji farmaceutów, dzięki czemu aż 30% ankietowanych w przeszłości zaszczepiło się z rekomendacji pracownika apteki. Ponad połowa odpowiedzi zgadzała się ze stwierdzeniem, że proces szczepienia w aptekach przebiegałby znacznie szybciej, niż jak do tej pory jest to realizowane – szczególnie teraz, gdy powszechne są teleporady, a nie standardowa wizyta w przychodni. Dodatkowo respondenci zaznaczyli, że zgadzają się z możliwym pozytywnym efektem rozszerzenia kompetencji farmaceutów w poprawie dostępności do szczepień, co w efekcie przyniesie większy wskaźnik poziomu wyszczepialności w społeczeństwie. Ten aspekt można zaobserwować wśród krajów należących do Unii Europejskiej, w których szczepienia przeprowadzane przez farmaceutów w aptekach są od lat wykonywane i przynoszą pozytywne skutki, przyczyniając się do znacznego zwiększenia wyszczepialności.

Jest to istotne szczególnie teraz, przy wydłużonym czasie oczekiwania przez pacjenta na szczepionki przeciw COVID-19, co może oznaczać, iż we wrześniu zbiegną się szczepienia przeciw grypie i COVID-19. Z związku z obciążeniem ochrony zdrowia, możliwe jest znaczne ograniczenie dostępu do usług szczepienia – podkreśla dr n. farm. Piotr Merks, Przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Farmacji.

Blisko 70% farmaceutów uważa, że wprowadzenie nowej usługi do aptek przyczyniłoby się do budowania dobrego wizerunku i zaufania wśród pacjentów, a efektem byłoby podniesienie prestiżu zawodu farmaceuty.

„Podstawowym krokiem niezbędnym do rozpoczęcia szczepień w aptekach jest prawne upoważnienie farmaceutów do wykonywania tych świadczeń. Oczywiście farmaceuci musieliby, tak jak lekarze i pielęgniarki nabyć odpowiednie kwalifikacje np. w programach szkoleniowych, które obejmują m.in. podawanie szczepionek, udzielanie pierwszej pomocy i postępowanie w przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego. Tak jak w przypadku innych zawodów medycznych, niezbędne jest ustalenie przez właściwe podmioty odpowiednich kursów i szkoleń dedykowanych” – komentuje mgr farm. Michał Byliniak, Wiceprezes Naczelnej Izby Aptekarskiej.

W grupie powyżej 60. r.ż. blisko połowa ankietowanych zaufałaby swojemu farmaceucie w kwestii podania szczepionki w aptece. Ponad połowa osób biorących udział w ankiecie uważa, że szczepienia to najbardziej efektywny sposób zapobiegania chorobom mi ewentualnym powikłaniom.