Ziele tymianku jako surowiec leczniczy, pomocny w schorzeniach dróg oddechowych jest znane i stosowane od wieków. Wyciągi i przetwory z tymianku wykazują m.in. działanie wykrztuśne i sekrolityczne, a bogate w tymol ekstrakty z tymianku mają udowodnione działanie bakteriobójcze i wirusowe. Zewnętrznie wykorzystywane są do płukania jamy ustnej i gardła w stanach zapalnych. Ziele tymianku stanowi również popularną przyprawę dodawaną do dań mięsnych i rybnych, a także zup i likierów ziołowych.

Uszkodzenia skóry przy oparzeniu wymagają odpowiedniej opieki i leczenia, w zależności od stopnia i ciężkości obrażenia. Ważne jest odpowiednie oczyszczenie i ochrona rany przed zakażeniem oraz zapewnienie odpowiednich warunków do gojenia tkanek. Oparzenia pierwszego i drugiego stopnia zazwyczaj można leczyć w warunkach domowych, stosując łagodne metody. Istnieje kilka substancji, które mogą być pomocne w łagodzeniu objawów oparzeń pierwszego stopnia oraz wspieraniu procesu gojenia. W publikacji przedstawione zostały substancje o dużym potencjale wspierającym gojenie ran. Ich połączenie w jednym preparacie działa synergicznie i wpływa na przyspieszenie regeneracji skóry.

Zbyt duże obciążenie zawodowe, stresujące sytuacje związane zarówno z pracą, jak i rodzinnymi relacjami mogą prowadzić do objawów przemęczenia. Obecny dynamiczny tryb życia sprzyja powstawaniu ciągłego napięcia, które może skutkować rozwojem przewlekłego zmęczenia. Powrót do pełni sił może być jednak często utrudniony, ponieważ nie wszystkie czynniki stresujące można wyeliminować. Dlatego oprócz zmiany trybu życia i zadbania o higienę odpoczynku, należy też pamiętać o wspomaganiu regeneracji organizmu, dostarczając mu składniki regulujące czynności fizjologiczne oraz pozwalające zwalczyć skutki stresu i przemęczenia. Poza odpoczynkiem i próbą wyeliminowania czynników stresowych trzeba zadbać o zdrową i zbilansowaną dietę, bogatą przede wszystkim w naturalne antyoksydanty. Wsparciem dla takiej diety mogą być suplementy diety. W artykule zostały omówione wybrane składniki wspomagające walkę ze stresem, zmęczeniem i rekonwalescencję, stosowane w suplementach.

W języku polskim zakorzeniły się i są często używane dwa zwroty łacińskie: sensu stricto i stricte. Niestety często podaje się ich błędne wersje, myląc zakończenia tych dwóch wyrazów typu: sensu stricte lub stricto. Zatem kilka słów wyjaśnienia.

Zwrot sensu stricto składa się z rzeczownika sensus – „znaczenie” i przymiotnika strictus – „ścisły”. Nie wgłębiając się w gramatykę języka łacińskiego, mamy tu do czynienia z rzeczownikiem i przymiotnikiem w formie narzędnika z pominięciem przyimka in – „w” (ablativus modi). Zatem wyrażenie sensu stricto znaczy „w ścisłym znaczeniu”. Zakończenia obu wyrazów wynikają z ich odmiany w odpowiednich deklinacjach i nie można ich dowolnie zmieniać ani mylić.

Choroba refluksowa przełyku i zgaga to częste problemy, z jakimi pacjenci zgłaszają się do lekarzy i farmaceutów. Wszechobecne czynniki ryzyka sprawiają, że częstość występowania tych chorób cały czas rośnie. Leczenie dotyczy przede wszystkim zmniejszenia szkodliwości kwasu solnego w żołądku. Nowe metody terapii obejmują stosowanie produktów osłaniających błonę śluzową żołądka. Całościowo działa chociażby kompleks molekularny polisacharydów.

Szafran, pochodzący z kwiatów szafranu uprawnego (Crocus sativus), cieszy się ostatnio dużym zainteresowaniem ze względu na swoje potencjalne zastosowania terapeutyczne. Niniejszy przegląd skupia się na wstępnych wynikach badań nad możliwością zastosowania szafranu w leczeniu depresji, zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), astmy i chorób oczu. Metaanalizy licznych podwójnie zaślepionych badań z grupą kontrolną stosującą placebo wykazały, że szafran w leczeniu depresji jest bardziej skuteczny niż placebo i porównywalny do leków przeciwdepresyjnych. Szafran może łagodzić objawy PMS, takie jak wahania nastroju, zmiany zachowania i dolegliwości somatyczne. Stosowany jako terapia wspomagająca może pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego, prowadząc do rzadszych i łagodniejszych ataków astmy. Wczesne badania sugerują również jego potencjalną rolę w spowalnianiu postępu jaskry, retinopatii cukrzycowej i zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem. Dane dotyczące bezpieczeństwa w terapii długoterminowej i optymalnego dawkowania szafranu są nadal ograniczone. Konieczne są dalsze badania prowadzone na szerszym obszarze geograficznym, z udziałem większej liczby pacjentów i dłuższym czasem obserwacji.

Leki przeciw otyłości często charakteryzują się niewystarczającą skutecznością i wątpliwym bezpieczeństwem. Nowe specyfiki pierwotnie opracowane dla cukrzycy typu 2, agoniści receptora GLP-1 są obecnie zalecane i zatwierdzane do leczenia otyłości nawet w przypadku braku cukrzycy. Wykazano, że nowi agoniści receptora GLP-1 spowalniają opróżnianie żołądka, hamują uwalnianie glukagonu, stymulują produkcję insuliny, a także zmniejszają apetyt i sprzyjają utracie wagi. Również połączenie dwóch klas leków GLP-1RA i SGLT-2i (gliflozyny) może zapewnić synergiczne korzyści pacjentom z cukrzycą typu 2 (T2D) i otyłością.

Oczyszczanie organizmu, nazywane często odtruwaniem lub po prostu detoksem, polega na wspomaganiu organizmu w procesach usuwania zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii. Prawidłowo funkcjonujący organizm ma własne mechanizmy wydalania toksycznych związków, jednak w niektórych przypadkach – jak stosowanie używek czy nieprawidłowa dieta – konieczne może się okazać zastosowanie ziół z właściwościami detoksykacyjnymi lub wspomagającymi naturalne mechanizmy działania organizmu. Do surowców zielarskich spełniających to zadanie zalicza m.in. się takie surowce, jak korzeń imbiru, kurkumę, nasiona ostropestu, ziele lub liść karczocha, korzeń mniszka, liść pokrzywy czy ziele skrzypu.

Podrażniona i sucha skóra jest zaczerwieniona, sucha, swędzi. Jest pozbawiona naturalnej bariery ochronnej, łatwo ją uszkodzić i trudno zregenerować. Do najczęstszych przyczyn podrażnienia skóry należą: alergeny, substancje chemiczne w kosmetykach i detergentach, promieniowanie słoneczne, stres, niezdrowa dieta oraz spożywanie zbyt małej ilości wody, źle dobrane kosmetyki. Skóra podrażniona wymaga stosowania odpowiednich składników, które łagodzą podrażnienia (dekspantenol), przyspieszają regenerację (witamina E), chronią przed szkodliwym promieniowaniem UV (filtry) oraz nawilżają przesuszoną skórę (alantoina).

Najbardziej uciążliwym objawem ostrego nieżytu nosa jest jego niedrożność. Aerozole zawierające alfa-sympatykomimetyki, takie jak ksylometazolina, charakteryzują się szybkim działaniem, zwężając naczynia krwionośne, obkurczając błonę śluzową nosa i zwiększając przepływ powietrza przez nos. W efekcie umożliwia to pacjentom z zatkanym nosem łatwiejsze oddychanie. Ksylometazolina w postaci chlorowodorku jest dostępna bez recepty w aerozolach lub kroplach do nosa w celu tymczasowego złagodzenia uczucia zatkanego nosa, spowodowanego przeziębieniem, katarem siennym lub innymi alergiami układu oddechowego. Poprzez zwężenie naczyń krwionośnych, po nałożeniu na błony śluzowe zmniejsza obrzęk i przekrwienie, ograniczając przepływ krwi do obrzękniętej tkanki. Efekty te wspomagają drenaż zatok, łagodząc uczucie zatkanego nosa i poprawiając wentylację nosa. Ksylometazolina skutecznie otwiera kanały nosowe, ułatwiając wydmuchiwanie nosa i oddychanie.

Zwrócił ostatnio moją uwagę fakt, że osoby wypowiadające się publicznie w różnych mediach używają często łacińskiego zwrotu nomen omen. I pewnie nie byłoby w tym nic osobliwego, gdyby nie to, że użycie tego powiedzenia bywa często niepoprawne. Mówcy, kierując się chyba zasadą, że wszystko co mówią po łacinie, brzmi mądrze, wrzucają w swoich wypowiedziach ten zwrot w zupełnie zaskakujących miejscach, myląc go najczęściej z innym łacińskim wyrażeniem – nota bene. Warto zatem poświęcić tym dwóm łacińskim zwrotom kilka słów wyjaśnienia.

Część twarzowa czaszki charakteryzuje się nagromadzeniem różnorodnych struktur tkankowych rozmaitego pochodzenia o wielorakiej funkcji oraz z bogatym unaczynieniem i skrzyżowaniem dróg chłonnych. Daje to doskonałe warunki dla wzrostu i szerzenia się różnych postaci morfologicznych i form nowotworów. W grupie tych nowotworów przeważają raki płaskonabłonkowe. Wśród ogółu złośliwych nowotworów jamy ustnej guzy języka stanowią najliczniejszą grupę (27,8%). Większość złośliwych nowotworów w obrębie języka to raki płaskonabłonkowe nierogowaciejące (> 95%). Do czynników ryzyka rozwoju raka jamy ustnej należy m.in. palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, zakażenie wirusem HPV czy choroba otyłościowa. Bezobjawowy przebieg choroby sprawia, że chorzy często zgłaszają się późno do lekarza.

Oktenidyna to antyseptyk, czyli substancja, która hamuje rozwój lub niszczy drobnoustroje. Może być stosowana na skórę, błony śluzowe oraz rany. Ma szerokie spektrum działania obejmujące bakterie, wirusy, grzyby, a także pierwotniaki. Jest antyseptykiem bezpiecznym i dobrze tolerowanym. Nie zaobserwowano nabytej odporności na oktenidynę. Może być wykorzystywana do leczenia ran przewlekłych, w tym stopy cukrzycowej czy owrzodzeń żylnych. Oktenidyna nadaje się do przemywania ran świeżych. Jest skuteczna także w przypadku blizn pooperacyjnych.

Objawy takie jak uczucie zatkania nosa, trudność w oddychaniu przez nos lub obecność nadmiaru wydzieliny w przewodach nosowych występują w przebiegu różnych chorób dróg oddechowych. Schorzenia te mogą mieć charakter zarówno infekcyjny, jak i nieinfekcyjny.

Do chorób infekcyjnych powodujących wspomniane objawy (określane jako ostry, prosty nieżyt nosa) należą zakażenia wirusowe oraz bakteryjne. Dla infekcji wirusowych, czyli stanów zapalnych nosogardła wywoływanych przez kontakt z jednym z >200 różnych wirusów, typowe są patogeny takie jak: rynowirusy, koronawirusy, wirusy grypy, paragrypy, adenowirusy, enterowirusy lub syncytialny wirus oddechowy (ang. respiratory syncytial virus – RSV). Infekcje bakteryjne nosogardła są wywoływane najczęściej przez drobnoustroje, do których należą: Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Haemophilus influenzae, Haemophilus parainfluenzae lub Moraxella catarrhalis.

Niestrawność (dyspepsja – z języka greckiego dosłownie „złe trawienie”) objawia się uczuciem wzdęcia, bólami oraz kurczami żołądka i/lub jelit, a także przedłużającym się uczuciem pełności po posiłku. Jest zjawiskiem powszechnym; przyjmuje się, że niekorzystnych objawów ze strony układu pokarmowego doświadczył w swoim życiu każdy człowiek W obiegowej ocenie pacjentów każde zaburzenie trawienia (każdy objaw) określane jest potocznie jako niestrawność. Tymczasem w praktyce klinicznej stosowane są określone kryteria rozpoznania dyspepsji. Przykładowo w dyspepsji czynnościowej w okresie przynajmniej 2 miesięcy przed rozpoznaniem, przez co najmniej 4 dni w miesiącu musi wystąpić przynajmniej jeden z następujących objawów:

• ból w podbrzuszu niezwiązany z wypróżnieniem,
• utrzymujące się uczucie sytości po posiłku,
• wczesne osiągnięcie uczucia sytości.