Autor przedstawia możliwości wypracowania integracji narodowego systemu medycyny tradycyjnej w systemie opieki zdrowotnej, na przykładzie systemu w Korei Południowej. Stara się przybliżyć czytelnikom zagadnienia Tradycyjnej Medycyny Koreańskiej (TKM), jej współczesne zastosowanie i możliwości terapeutyczne. Przedstawiono też krótko odmienność systemu edukacji personelu medycznego, lekarzy i farmaceutów Tradycyjnej Medycyny Koreańskiej, który jest niezależny od systemu studiów medycznych „zachodnich” w Korei i inny od typowych studiów medycznych w Polsce i Europie. Zaprezentowany system wymagał wielu lat prac legislacyjnych, chociaż doprowadził do wypracowania oryginalnego modelu, który funkcjonuje w społeczeństwie kraju zbliżonego wielkością do Polski. Przybliżono też krótko zakres prac badaw czych i rozwojowych prowadzonych w Korei w dziedzinie medycyny tradycyjnej.

Dostarczenie odpowiedniej ilości witamin i składników mineralnych nie jest łatwe u dzieci. Zdarza się, że ze względu na wykluczenie jednej lub kilku grup produktów spożywczych z codziennej diety dochodzi do rozwoju niedoborów, które mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia. W artykule przedstawiono przegląd istotnych dla rozwoju młodego organizmu substancji: witaminy D, witaminy C oraz innych związków wspomagających odporność. Omówiono także rolę probiotyków w przywracaniu równowagi flory jelitowej w świetle przewodu pokarmowego.

Żelazo i cynk należą do głównych mikroelementów organizmu ludzkiego. Żelazo, wchodząc w skład hemoglobiny i mioglobiny, umożliwia transport tlenu w organizmie. Dzięki występowaniu na dwóch stopniach utlenienia (Fe+2 i Fe+3) bierze udział w wielu reakcjach enzymatycznych, które opierają się na wymianie elektronów (m.in. oddychanie komórkowe, ochrona przed stresem oksydacyjnym). Niedobór żelaza w organizmie objawia się obniżeniem stężenia hemoglobiny we krwi, powodując niedokrwistość. Nadmiar żelaza związany jest na ogół z dziedziczną hemochromatozą lub schorzeniami wątroby. Cynk jest kofaktorem ok. 400 enzymów istotnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, m.in. anhydrazy węglanowej wchodzącej w skład erytrocytów oraz polimerazy DNA i RNA, enzymów biorących udział w transkrypcji i replikacji materiału genetycznego. Deficyt cynku w ustroju powoduje zaburzenia układu immunologicznego, rozrodczego i nerwowego. Nadmiar cynku w organizmie występuje sporadycznie, objawiając się wzrostem poziomu cholesterolu, obniżeniem odporności i zahamowaniem wzrostu oraz problemami dermatologicznymi. Poniższy artykuł prezentuje przegląd literatury naukowej na temat roli biologicznej żelaza i cynku oraz ich metabolizmu.

Płukanie jam nosa oraz zatok przynosowych izotonicznymi lub hipertonicznymi roztworami soli pełni ważną rolę w leczeniu wielu schorzeń górnych dróg oddechowych, m.in. ostrego i przewlekłego zapalenia zatok przynosowych, alergicznego nieżytu nosa, stanów po zabiegach chirurgicznych w obrębie nosa i zatok, a także katarów i przeziębień. W licznych badaniach klinicznych potwierdzono, iż aplikacja roztworów soli fizjologicznej lub wody morskiej wpływa korzystnie na funkcje fizjologiczne nabłonka migawkowego wyściełającego górne drogi oddechowe, poprzez poprawienie efektywności transportu śluzowo-rzęskowego, usunięcie patogenów oraz zmniejszenie obrzęku i miejscowego stanu zapalnego. Poniższy artykuł stanowi przegląd badań klinicznych na temat skuteczności aplikacji roztworów soli w stanach zapalnych i infekcjach górnych dróg oddechowych o różnej etiologii.

Zalążki wojskowej służby zdrowia zaczęły się kształtować już w epoce starożytnej. W wyprawach wojennych brali udział lekarze, których zadaniem było niesienie pomocy rannym i chorym żołnierzom. W rzymskich obozach wojskowych znajdowały się szpitale będące odpowiednikiem późniejszego lazaretu. Stworzone przez Rzymian struktury organizacyjne służby zdrowia przestały istnieć po upadku Cesarstwa. Średniowiecze nie wniosło żadnych istotnych zmian w tej dziedzinie. Lekarze towarzyszący w czasie wojen wielkim wodzom z reguły nie troszczyli się o zdrowie zwykłych żołnierzy. Ranni umierali na polu bitwy, czasami spieszyli im z pomocą mnisi z pobliskich klasztorów. Zapowiedzią wielkich przemian w szpitalnictwie wojskowym były liczne fundacje szpitalne z końca XVI w. Powstałe wówczas szpitale dla żołnierzy pełniły raczej funkcje przytułków niż zakładów leczniczych. Przełom nastąpił pod koniec XVIII w., gdy na ziemiach polskich utworzono pierwsze lazarety stałe. Od tego momentu rozpoczyna się również historia Szpitala Ujazdowskiego, który w przeciągu ok. 140 lat przeszedł ewolucję od znajdującego się w koszarach lazaretu do jednego z najważniejszych wojskowych ośrodków naukowo-badawczych i szkoleniowych. W jego murach znaleźli schronienie powstańcy kościuszkowscy i uczestnicy powstania listopadowego. Dwa razy przechodził w ręce zaborców (w 1831 r. – Rosjan, w 1917 r. – Niemców). W latach 1918-1939 działalność Szpitala Ujazdowskiego wiązała się ściśle z funkcjonowaniem placówek kształcących przyszłych lekarzy wojskowych (WSS, OSS, SPS, CWSan.). Wybuch II wojny światowej zatrzymał rozwój nauk, również medycznych. 1945 r. to data oznaczająca kres istnienia Szpitala Ujazdowskiego, kolebki polskiej medycyny wojskowej.

Na podstawie wartości stężenia cholesterolu frakcji lipoprotein o małej gęstości (ang. lowdensity lipoprotein cholesterol, LDL-C) w lipidogramie oraz określonej wcześniej kategorii ryzyka u pacjenta, lekarz podejmuje decyzję o konieczności modyfikacji stylu życia pacjenta oraz leczenia farmakologicznego.

Głównym założeniem leczenia dyslipidemii jest obniżenie stężenia LDL-C do wartości docelowych: u osób z bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym < 1,8 mmol/l (<70 mg/dl; lub obniżenie LDL-C < 50% wartości wyjściowej, gdy realizacja celu < 70 mg/dl jest niemożliwa), u osób z wysokim ryzykiem < 2,5 mmol/l (< 100 mg/dl), u osób z umiarkowanym ryzykiem < 3 mmol/l (< 115 mg/dl; najwyższa klasa zaleceń – klasa zaleceń I, najwyższy poziom dowodu wynikający z wielu randomizowanych, prospektywnych badań klinicznych z oceną śmiertelności i chorobowości – poziom dowodu A, według systemu hierarchizacji wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego). Słuszność takiego postępowania potwierdzono w randomizowanych badaniach klinicznych, w których LDL -C był markerem odpowiedzi na leczenie hipolipemizujące.

Lit to przykład śladowego pierwiastka w ustroju, niezbędnego do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania człowieka. W przeszłości sole litu były stosowane w leczeniu cukrzycy, nowotworów i schorzeń psychiatrycznych. Obecnie sole litu są wykorzystywane głównie w psychiatrii.

Sód to pierwiastek występujący w postaci kationu zewnątrzkomórkowego. Jego stężenie w osoczu krwi jest najwyższe w porównaniu z innymi pierwiastkami. Odpowiada za osmozę i utrzymanie wielkości komórki. Zaburzenia jego stężenia w osoczu pod postacią hiponatremii i hipernatremii są często obserwowane u hospitalizowanych pacjentów, co jest bezpośrednią przyczyną pogarszającą rokowanie i wyniki leczenia chorych.

Nadwaga i otyłość są globalnym problemem, który nieustannie narasta na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci. Otyłych pacjentów przybywa szczególnie w krajach rozwijających się. W Polsce już ponad 54% dorosłych ma nadmierną masę ciała. Kompleksowe podejście do odchudzania powinno obejmować: zmianę nawyków żywieniowych, wzrost aktywności fizycznej oraz stosowanie preparatów na odchudzanie dostępnych w aptekach bez recepty. Są to preparaty pochodzenia naturalnego, głównie zioła i mieszanki ziołowe. Ich przegląd został zaprezentowany w poniższym artykule.

Biegunka to stan, kiedy występuje zwiększenie częstotliwości oddawania wodnistych stolców w stosunku do zwykłego rytmu wypróżnień danej osoby. Biegunka może być wywołana infekcją bakteryjną lub wirusową, a także błędami żywieniowymi oraz działaniami niepożądanymi leków. Zazwyczaj ustępuje samoistnie po 2-4 dniach. Bardzo niebezpiecznym powikłaniem biegunki jest odwodnienie, dlatego należy stosować doustną terapię nawadniającą, wspomaganą lekami z innych grup opisanych w poniższym tekście.

Problem nadmiernej suchości skóry (xerosis) może pojawić się w wyniku oddziaływania niekorzystnych czynników środowiskowych bądź też towarzyszyć innym jednostkom chorobowym. Profilaktyka i leczenie objawów suchości skóry obejmuje unikanie czynników drażniących i uczulających oraz stosowanie preparatów o działaniu nawilżającym, natłuszczającym, złuszczającym, łagodzącym podrażnienia i wspomagającym gojenie oraz regenerację tkanek.

Andrzej Czesław Klimuszko (1905-1981) – kapłan, franciszkanin, jasnowidz, parapsycholog i zielarz. Śluby zakonne złożył w 1926 r. W 1934 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Zasłynął z daru jasnowidzenia. Był prekursorem powrotu do przyrody, wykorzystania jej zasobów leczniczych dla dobra człowieka. Opracowane przez niego recepty ziołowe weszły na stałe do kanonu współczesnej medycyny. Autor książek z zakresu ziołolecznictwa i parapsychologii. Lata 1961-1981 spędził w klasztorze oo. franciszkanów w Elblągu. W 2004 r. otrzymał pośmiertnie tytuł honorowego obywatela miasta Elbląga.

Antagoniści receptora angiotensynowego (ARB) są jednymi z leków pierwszego rzutu w terapii nadciśnienia tętniczego. U większości pacjentów z nadciśnieniem konieczne jest odpowiednio dobrane leczenie skojarzone, które często najlepiej jest prowadzić za pomocą preparatów złożonych. W niniejszej pracy omówiono rolę, jaką w praktyce klinicznej może odgrywać nowoczesny, długo działający lek z grupy ARB – kandesartan, a także preparaty złożone będące połączeniem kandesartanu i hydrochlorotiazydu lub amlodypiny. 

Zarówno w Polsce, jak i na świecie powszechne jest występowanie niedoboru witaminy D w społeczeństwie. Dawniej niewystarczającą podaż witaminy D wiązano jedynie z występowaniem krzywicy u dzieci bądź osteoporozy i osteomalacji u dorosłych. Obecnie wiadomo, iż witamina D wywiera plejotropowe działanie na różne narządy i tkanki, a jej niedobory wpływają na przebieg funkcjonowania całego organizmu. Witamina D ma właściwości antyproliferacyjne, hamujące proces nowotworzenia, działanie przeciwzapalne, kardio-, neuro- i dermoprotekcyjne. Zalecana jest suplementacja witaminy D w postaci preparatów doustnych w dawce zależnej od płci i wieku.

Statyny są najważniejszą i najczęściej stosowaną grupą leków w terapii zaburzeń lipidowych, a dowody na redukcję stężeń lipidów i poprawę rokowania dzięki terapii tą grupą leków są silne i jednoznaczne. Statyny są dobrze tolerowane i bezpieczne, o doskonale udokumentowanej w wielu badaniach klinicznych skuteczności w zakresie prewencji pierwotnej i wtórnej chorób układu sercowo-naczyniowego. W artykule podjęto próbę zdefiniowania docelowych grup pacjentów dla wybranych dwóch najsilniejszych statyn – atorwastatyny i rosuwastatyny.