Co roku w okresie jesienno-zimowym liczba pacjentów chorujących na przeziębienie, grypę, stany zapalne dolnych i górnych dróg oddechowych zwiększa się w zastraszającym tempie. Głównym czynnikiem sprawczym, prowadzącym do chorób sezonowych, jest obniżona odporność organizmu. Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą „lepiej zapobiegać niż leczyć”, uzasadnione jest stosowanie preparatów modyfikujących czynność układu immunologicznego. Rynek farmaceutyczny oferuje szeroki wachlarz preparatów zwiększających odporność organizmu. W niniejszym artykule omówiono preparaty pochodzenia naturalnego – z jeżówki, aronii, czosnku, aloesu, β-glukanów,  witaminowe, z kwasami omega-3 oraz preparaty homeopatyczne o właściwościach immunostymulujących i immunokorygujących, jak również leki stosowane z przepisu lekarza.

Goryczka żółta jest rośliną od stuleci znaną i szeroko stosowaną w medycynie ludowej. Substancje gorzkie (sekoirydoidy) w niej zawarte pobudzają wydzielanie śliny, soku żołądkowego, jelitowego, trzustkowego i żółci, a także wykazują działanie przeciwzapalne, immunomodulujące oraz przeciwdrobnoustrojowe. Z tego względu preparaty otrzymywane z korzenia goryczki oraz związki z niego izolowane (gencjopikrozyd i amarogentyna) stosowane są w zaburzeniach trawienia, zaparciach, braku łaknienia, wzdęciach, przewlekłych nieżytach żołądka i jelit, w zespole złego wchłaniania, a także dysfunkcjach pęcherzyka  żółciowego i wątroby o różnej etiologii, schorzeniach układu oddechowego (zapalenie zatok, oskrzeli) i stanach ogólnego osłabienia organizmu.

Przeziębienie to choroba górnych dróg oddechowych, dotykająca wielu ludzi na świecie, powodująca częste absencje w pracy i szkole. Schorzenie to leczy się głównie objawowo, ze względu na brak możliwości szybkiego określenia czynników etiologicznych, którymi mogą być różne wirusy. Leczenie infekcji kataralnej polega na zwalczaniu bólu, gorączki, kataru i kaszlu, natomiast zapobieganie na podnoszeniu odporności. W terapii i profilaktyce choroby przeziębieniowej stosowane są zarówno specyfiki syntetyczne, jak i preparaty pochodzenia naturalnego (mineralne i roślinne), w większości nabywane bez recepty, dlatego niezwykle ważna jest rola farmaceuty, który powinien nie tylko zaoferować pacjentowi właściwy lek, ale również czasem zasugerować wizytę u lekarza.

W ostatnich latach wzrastająca liczba ekspedycji wysokogórskich wywołała zainteresowanie naukowców wpływem obniżonego ciśnienia atmosferycznego na funkcjonowanie człowieka. Lekarze zajmujący się medycyną wysokogórską opracowali farmakologiczną procedurę umożliwiającą ułatwienie i przyspieszenie aklimatyzacji dzięki zastosowaniu takich leków, jak: acetazolamid, nifedypina, deksametazon.

Z drugiej strony antropologowie próbują poznać sposoby adaptacji ludności górskiej do warunków stałej hipoksji. Dotychczas odkryto zmiany metaboliczne w organizmach mieszkańców Tybetu i Andów. Aby przeżyć na wysokościach pierwsi wydychają większą ilość tlenku azotu (NO), podczas gdy drudzy wykazują podwyższony poziom hemoglobiny, co skutkuje poprawą transportu tlenu z krwi do tkanek.

Kolka niemowlęca jest jednym z najczęstszych problemów, z jakimi borykają się rodzice w pierwszych miesiącach życia dziecka. Szacuje się, że kolka niemowlęca występuje nawet u 30% niemowląt. Zaburzenie to charakteryzuje się napadowym płaczem, pojawiającym się najczęściej w godzinach wieczornych, bez uchwytnej przyczyny. Rozpoznanie kolki opiera się przede wszystkim na informacjach z wywiadu lekarskiego. Badanie fizykalne dziecka nie wykazuje poważnych nieprawidłowości. Zazwyczaj nie ma potrzeby wykonywania dodatkowych badań laboratoryjnych czy obrazowych. Leczenie kolki niemowlęcej opiera się przede wszystkim na objaśnieniu rodzicom charakteru objawów oraz zmniejszeniu ich niepokoju o dziecko. Pomocne bywają preparaty zmniejszające objętość gazów jelitowych oraz probiotyki, choć nie udowodniono jednoznacznie ich skuteczności. W wybranych przypadkach rozważa się wyłączenie z diety białka mleka krowiego.

Łuszczyca jest przewlekłą, hiperproliferacyjną chorobą zapalną skóry. W jej leczeniu zaleca się preparaty zewnętrzne, fototerapię i leczenie systemowe. Pierwszym etapem jest zazwyczaj terapia miejscowa, która polega na stosowaniu dziegci, cygnoliny, kwasu salicylowego, kortykosterydów, inhibitorów kalcyneuryny, pochodnych witaminy D₃, retinoidów, emolientów. Metody leczenia różnią się u poszczególnych pacjentów. Zależą od typu łuszczycy, odpowiedzi na poprzednie terapie, intensywności i rozległości zmian, lokalizacji zmian, jak również od wieku, płci, wykonywanego zawodu i stylu życia.

Propolis jest produktem o bardzo złożonym składzie, produkowanym przez pszczoły z kitu pszczelego i balsamu pyłkowego. Głównymi substancjami bioaktywnymi propolisu są polifenole (flawonoidy i fenolokwasy) oraz terpenoidy (mono-, tri - , seskwiterpeny i steroidy). Do głównych właściwości propolisu należy działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz immunostymulujące i antyoksydacyjne. Propolis jest stosowany wewnętrznie w postaci nalewek i wyciągów, m.in. w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych, chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, stanach obniżonej odporności. Zewnętrznie (w postaci maści, kremów, zasypek, globulek) propolis używany jest m.in. na trudno gojące się rany, owrzodzenia, oparzenia, żylaki, czyraki, a także w schorzeniach ginekologicznych.

Otyłość jest przewlekłą chorobą cywilizacyjną i stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzi. Wiemy, że nadmiernej masie ciała towarzyszą liczne powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego, układu oddechowego, a także choroby kostno-stawowe. Co więcej, długotrwała otyłość zwiększa ryzyko przedwczesnego zgonu. Podstawowym celem terapii jest zmiana nawyków żywieniowych i jednoczesne zwiększenie aktywności fizycznej. Praca zawiera przegląd najczęściej stosowanych suplementów wspomagających odchudzanie, leków wykorzystywanych w farmakoterapii otyłości oraz nowych związków, poddanych ocenie klinicznej, obniżających masę ciała.

Odpowiednio zbilansowana dieta dostarcza wszystkich składników odżywczych, witamin i minerałów niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Stres, błędy żywieniowe, zwiększone zapotrzebowanie czy też upośledzone wchłanianie wymagają zastosowania suplementów diety w celu uzupełnienia niedoborów poszczególnych komponentów. Tematem niniejszego artykułu jest propozycja suplementacji diety dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, rozpoczynających edukację, o składniki ułatwiające przejście tego przełomowego okresu w ich życiu.

Kwasy tłuszczowe omega-3 są ważnym składnikiem diety kobiety ciężarnej oraz karmiącej i w tych okresach zalecana jest ich suplementacja. Badania wykazały, że wpływają one m.in. na rozwój mózgowia i siatkówki oka, wspomagają rozwój intelektualny dziecka oraz mogą wywierać korzystny wpływ na przebieg ciąży. Do badania zakwalifikowano 80 kobiet w okresie ciąży lub laktacji. Celem pracy było sprawdzenie wiedzy kobiet na temat kwasów tłuszczowych omega-3. Badanie wykazało, że wiedza kobiet była na niskim poziomie, a 52% badanych nie stosowało suplementacji kwasami tłuszczowymi omega-3.

Promieniowanie słoneczne, poza dobroczynnym działaniem na organizm, może powodować oparzenia słoneczne, przyspieszać proces starzenia skóry i przyczyniać się do powstawania nowotworów. Dlatego bardzo ważne jest odpowiednie zabezpieczenie przed ekspozycją na słońce - przestrzeganie zasad zdrowego opalania i używanie preparatów z filtrami UV. Jeśli już jednak dojdzie do oparzenia słonecznego, to należy zastosować właściwe leczenie, które pozwoli zmniejszyć dolegliwości bólowe i wpłynie korzystnie na proces regeneracji skóry.

Bez czarny (Caprifoliaceae) jest rośliną o szerokim wachlarzu właściwości farmakologicznych. Preparaty otrzymywane z jego kwiatów i owoców stosowane są m.in. do leczenia stanów grypowych, przeziębień i innych chorób przebiegających z gorączką i stanem zapalnym górnych dróg oddechowych. Za działanie lecznicze bzu czarnego odpowiedzialne są zawarte w nim flawonoidy, antocyjany i triterpeny. Poniższy artykuł przedstawia przegląd literatury naukowej na temat właściwości leczniczych owoców i kwiatu bzu czarnego.

Łupież należy do częstych chorób skóry owłosionej głowy; charakteryzuje się złuszczaniem, świądem, czasem nieznacznym rumieniem. Dotyczy 5-10% populacji. Etiologia łupieżu jest wieloczynnikowa

Potas to główny kation wewnątrzkomórkowy. Pierwiastek ten aktywuje wiele procesów enzymatycznych, zapewnia prawidłową pracę komórek nerwowych i mięśniowych, bierze też udział w mechanizmach homeostatycznych, przede wszystkim w utrzymywaniu ciśnienia osmotycznego oraz równowagi kwasowo-zasadowej.

Do rozwoju zespołu suchego oka przyczynia się m.in. długotrwała praca przy monitorze komputera czy przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach. Dlatego też schorzenie dotyka coraz częściej młodych, aktywnych zawodowo osób.