Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych to akt wdrażający do polskiego porządku prawnego Dyrektywę 2010/32/EU.

Projekt byÅ‚ konsultowany ze stronÄ… spoÅ‚ecznÄ…, w tym ze Å›rodowiskiem pielÄ™gniarskim i lekarskim. Prof. Andrzej GÅ‚adysz z Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych, Chorób WÄ…troby i Nabytych Niedoborów OdpornoÅ›ciowych Uniwersytetu Medycznego im. Piastów ÅšlÄ…skich we WrocÅ‚awiu ocenia, że  zaproponowane w rozporzÄ…dzeniu rozwiÄ…zania idÄ… w dobrym kierunku, ale podtrzymuje swojÄ… opiniÄ™, że peÅ‚nÄ… regulacjÄ™ w tym zakresie należy wprowadzić aktem wyższego rzÄ™du (ustawÄ…): "RozporzÄ…dzenie jest pierwszÄ… próbÄ… kompleksowego uregulowania zagadnienia dotyczÄ…cego ekspozycji zawodowej. To krok w dobrÄ… stronÄ™, lecz najważniejsza bÄ™dzie teraz egzekucja zawartych w nim przepisów. Jednym z najważniejszych postanowieÅ„ rozporzÄ…dzenia  jest konieczność zapewnienia przez pracodawcÄ™ sprzÄ™tu medycznego, który zawiera mechanizmy chroniÄ…ce go przed zranieniem, jak również zakwalifikowanie samego zakÅ‚ucia jako wypadku przy pracy, co wzmacnia pozycjÄ™ pracownika w przypadku dostÄ™pu do dziaÅ‚aÅ„ poekspozycyjnych czy chociażby odszkodowawczych".

Przepisami rozporzÄ…dzenia objÄ™to pracowników, pracujÄ…cych pod kierownictwem lub nadzorem pracodawców w sektorze opieki zdrowotnej. Pracodawcy zostali zobligowani do stosowania wszelkich dostÄ™pnych Å›rodków do eliminacji zranieÅ„ ostrymi narzÄ™dziami wÅ›ród pracowników, w tym do zapewnienia dostÄ™pu do sprzÄ™tu ze specjalnymi zabezpieczeniami. Dodatkowo, pracodawca jest zobowiÄ…zany do przeprowadzania oceny ryzyka nie rzadziej niż raz na dwa lata, w której musi uwzglÄ™dniać ocenÄ™ dostÄ™pnoÅ›ci personelu do rozwiÄ…zaÅ„ chroniÄ…cych przed zranieniem. Jeżeli nastÄ™pujÄ… zmiany na stanowisku pracy, które majÄ… istotne znaczenie dla zdrowia i bezpieczeÅ„stwa pracownika – ocena taka powinna być przeprowadzona wczeÅ›nie. RozporzÄ…dzenie  wprowadza również caÅ‚kowity zakaz ponownego zakÅ‚adania osÅ‚onek na ostre narzÄ™dzie, co czÄ™sto bywaÅ‚o przyczynÄ… zranienia personelu medycznego Wnioski wynikajÄ…ce z przeprowadzonej oceny ryzyka powinny być nastÄ™pnie uwzglÄ™dnione w opracowywanych przez pracodawcÄ™ procedurach bezpiecznego postÄ™powania z ostrymi narzÄ™dziami. Na pracodawcÄ™ zostaÅ‚y także naÅ‚ożone obowiÄ…zki dotyczÄ…ce informowania o sposobach zapobiegania zranieniom, promowania dobrych praktyk oraz wdrożenia procedury poekspozycyjnej. Pracodawca zostaÅ‚ również zobligowany do wprowadzenia systemu szkoleÅ„ w zakresie postÄ™powania i zgÅ‚aszania zranieÅ„.

RozporzÄ…dzenie wprowadza też przepisy (postulowane przez Å›rodowisko pielÄ™gniarskie) dotyczÄ…ce prowadzenia wykazu  zranieÅ„. Tym samym umożliwia standaryzacjÄ™ procesu zgÅ‚aszania pracodawcy takich przypadków we wszystkich placówkach medycznych.  Pracownicy, którzy ulegli zranieniu sÄ… zobowiÄ…zani do zgÅ‚oszenia takiego wydarzenia pracodawcy lub osobie odpowiadajÄ…cej w zakÅ‚adzie pracy za bezpieczeÅ„stwo i higienÄ™ pracy. Wykaz zranieÅ„ prowadzony przez pracodawcÄ™ bÄ™dzie zawieraÅ‚ informacje sÅ‚użące do systematycznego analizowania przyczyn wypadków przy pracy, które posÅ‚użą do wdrożenia wÅ‚aÅ›ciwych Å›rodków zapobiegawczych. Pracodawcy sÄ… zobowiÄ…zani do opracowywania raz na pół roku specjalnego raportu o bezpieczeÅ„stwie i higienie pracy w zakresie zranieÅ„ ostrymi narzÄ™dziami przy udzielaniu Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych.

"Pierwsze takie raporty powinny być sporzÄ…dzone do 28 lutego przyszÅ‚ego roku. Istotne jest to, że pracownicy bÄ™dÄ… mieli możliwość zapoznania siÄ™ z jego treÅ›ciÄ…. BÄ™dzie to swoiste kompendium wiedzy o zabezpieczeniu pracowników przed zranieniami ostrymi narzÄ™dziami. Mam tylko nadziejÄ™, że pracodawcy – szczególnie z sektora publicznego - nie bÄ™dÄ… uchylali siÄ™ od tych obowiÄ…zków. Wciąż otwarta pozostaje kwestia kompleksowego uregulowania postÄ™powania poekspozycyjnego - dodaje prof. A.GÅ‚adysz.

Sankcje z tytuÅ‚u naruszenia przepisów rozporzÄ…dzenia sÄ… regulowane przez Kodeks Pracy. Zgodnie z art. 283 §  1 Kodeksu pracy za nieprzestrzeganie przepisów lub zasad bezpieczeÅ„stwa i higieny pracy osoby odpowiedzialne za to albo kierujÄ…ce pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, podlegajÄ… karze grzywny od 1000 do 30 000 zÅ‚. KarÄ™ takÄ… mogÄ… naÅ‚ożyć organy kontrolne, jakimi sÄ… Inspekcja Pracy lub Inspekcja Sanitarna.