Światowy Dzień Walki z Rakiem został ustanowiony w lutym 2000 r. To dzień solidarność z pacjentami onkologicznymi, jak też okazja do przypomnienia o znaczeniu wczesnej diagnostyki chorób nowotworowych. Wiele z pierwszych objawów raka jest niespecyficznych, ale specjaliści opracowali listę tzw. czerwonych flag, czyli niepokojących objawów, które powinny być wskazaniem do niezwłocznej diagnostyki w kierunku wykluczenia lub potwierdzenia nowotworu.

15 objawów wymagających konsultacji z lekarzem:

1. Uporczywy kaszel lub chrypka utrzymujące się dłużej niż 3 tygodnie.

2. Krew w odkrztuszanej plwocinie.

3. Trudności z oddychaniem, duszności.

4. Zmiana w wyglądzie pieprzyków na skórze.

5. Niewyjaśniona zmiana nawyków związanych z wypróżnianiem – biegunka lub zaparcie utrzymujące się dłużej niż 3 tygodnie.

6. Niewyjaśniony ból trwający dłużej niż 3 tygodnie.

7. Utrata masy ciała z nieznanych przyczyn.

8. Utrata apetytu.

9. Utrzymująca się zgaga, niestrawność lub wzdęcia.

10. Trudności z przełykaniem

11. Krew w moczu, spermie lub stolcu.

12. Przewlekłe zmęczenie (trwające przez 3 miesiące)

13. Wyczuwalne guzki lub obrzmienia w piersiach, węzłach chłonnych, jądrach lub innych miejscach ciała, niegojące się owrzodzenia w jamie ustnej.

14. Nasilone pocenie się w nocy.

15. U kobiet – przedłużające się do 10 dni krwawienie miesiączkowe lub nietypowe krwawienia międzymiesiączkowe (w tym również krwawienia po stosunku seksualnym), a także krwawienia z dróg rodnych u kobiet po menopauzie.

W przypadku podejrzenia nowotworu pacjentowi przysługuje tzw. karta DiLO (Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego), która działa jak priorytetowe skierowanie na badania. Zgodnie z założeniami, czas wykonania wstępnej diagnostyki onkologicznej nie powinien przekroczyć u takiego pacjenta 28 dni, a czas wykonania diagnostyki pogłębionej – 21 dni. Łącznie od momentu podejrzenia raka do postawienia ostatecznej diagnozy i rozpoczęcia leczenia nie powinno upłynąć więcej niż 7 tygodni.

Rak pęcherza moczowego

Z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych, organizator kampanii edukacyjnej RAK PĘCHERZA – WYKRYJ i LECZ!, przypomina, że współcześnie wiele z nowotworów jest w pełni wyleczalnych, pod warunkiem ich wczesnego wykrycia. Dotyczy to także raka pęcherza moczowego. To drugi najczęstszy nowotwór urologiczny (po raku prostaty), czwarty co do częstości występowania nowotwór u mężczyzn i dwunasty u kobiet. Rocznie w Polsce diagnozę raka pęcherza słyszy ok. 7500 osób. Częstość zachorowania na raka pęcherza wzrasta wraz z wiekiem – większość zachorowań dotyczy osób po 50. r.ż., a ok. 60% chorych ma ponad 65 lat.

Podstawowym objawem raka pęcherza moczowego, który występuje u zdecydowanej większości pacjentów z tym nowotworem, jest bezbolesny, przemijający krwiomocz, czyli pojawienie się krwi w moczu. Przyczynami krwiomoczu mogą być – oprócz nowotworu – zakażenia, stany zapalne nerek lub dróg moczowych, kamica moczowa oraz łagodny rozrost gruczołu krokowego u mężczyzn. Szacuje się jednak, że prawdopodobieństwo nowotworu u pacjenta, u którego wystąpił krwiomocz, wynosi ok. 13%. Stąd niezwykle ważne jest, żeby nie bagatelizować nawet pojedynczego epizodu krwiomoczu, lecz zgłosić się do lekarza w celu ustalenia przyczyny pojawienia się krwi w moczu! – mówi Aleksandra Rudnicka, rzecznik Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych, koordynatorka kampanii edukacyjnej RAK PĘCHERZA – WYKRYJ I LECZ!.

Drugim objawem mogącym sugerować raka pęcherza jest częste oddawanie moczu oraz ból podczas oddawania moczu. O częstym oddawaniu moczu mówimy wtedy, gdy ma to miejsce więcej niż 8 razy w ciągu dnia i 2 razy w nocy. Przyczyny tej dolegliwości mogą być bardzo różne, jak np.: przyjmowanie niektórych leków, infekcja układu moczowego, pęcherz nadreaktywny, kamica nerkowa, cukrzyca, zaburzenia na tle nerwicowym lub psychicznym, ale także nowotwory – rak prostaty lub rak pęcherza moczowego. W przypadku częstego i/lub bolesnego oddawania moczu, konieczne jest przeprowadzenie podstawowych badań diagnostycznych: badania ogólnego moczu oraz USG jamy brzusznej.

Kolejnymi niespecyficznymi objawami mogącymi świadczyć o rozwijającym się raku pęcherza są bóle brzucha lub okolicy lędźwiowo-krzyżowej, nawracające infekcje układu moczowego, a także niezamierzona utrata masy ciała (o więcej niż 10% w ciągu 6 miesięcy) oraz przewlekłe zmęczenie.

Pierwszym badaniem, które należy wykonać przy pojawieniu się dolegliwości mogących sugerować raka pęcherza jest badanie ogólne moczu. Powinno być wykonywane regularnie, raz w roku, niezależnie od tego, czy występują jakiekolwiek dolegliwości.

Kampania edukacyjna RAK PĘCHERZA – WYKRYJ I LECZ! ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa i wiedzy pacjentów oraz zwrócenie uwagi lekarzy na tę chorobę. Kampania jest prowadzona przez Polską Koalicję Pacjentów Onkologicznych od maja 2021 roku. Działania edukacyjne prowadzone są na stronie kampanii www.rakpecherza-wykryjilecz.pl oraz na profilu na Facebooku www.facebook.com/rak.pecherza.wykryj.i.lecz. Na Facebooku działa też zamknięta grupa wsparcia dla pacjentów z rakiem pęcherza i ich bliskich www.facebook.com/groups/rakpecherzawykryjilecz.