1-dawkowa immunoprofilaktyka zakażeń RSV powinna być dostępna w Polsce dla wszystkich. Podkreślili to jednoznacznie eksperci Koalicji na rzecz profilaktyki zakażeń RSV uczestniczący w spotkaniu V-meeting, zorganizowanym przez Ogólnopolski Program Zwalczania Chorób Infekcyjnych, które odbyło się w Sejmie RP. Prof. Teresa Jackowska, prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i członek Rady Naukowej Koalicji RSV, powiedziała podczas spotkania, że w oddziałach pediatrycznych w sezonie zakażeń hospitalizowane są przede wszystkim dzieci, które nie należą do grup ryzyka. W Polsce od 2008 r. obowiązuje program lekowy, który obejmuje finansowaną z budżetu państwa ochronę przed RSV dla dzieci z grup ryzyka za pomocą jedynego dotąd dostępnego preparatu – paliwizumabu. To jedynie 1,5% całej populacji niemowląt, która może być zabezpieczana w 1. r.ż..Programem objęto: wcześniaki, dzieci z dysplazją oskrzelowo-płucną, dzieci z wrodzonymi wadami serca, a od 1 kwietnia br. również dzieci z SMA i mukowiscydozą.

Spożywanie wysoko przetworzonej żywności zwiększa ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, nowotworów, cukrzycy, otyłości oraz zgonu. Jednak jest ona istotnym składnikiem naszej diety. Według badań populacyjnych we Francji wysoko przetworzona żywność stanowi średnio ok. 30% dziennej wartości energetycznej. Zawarte w niej dodatki wydłużające czas przydatności do spożycia oraz poprawiające teksturę produktu mogą szkodliwie wpływać na zdrowie.

Badania eksperymentalne wykazały, że emulgatory używane w produkcji wysoko przetworzonej żywności zmieniają mikrobiotę jelitową oraz zwiększają ryzyko wystąpienia stanów zapalnych. Wyniki najnowszej analizy francuskiego badania NutriNet-Santé z udziałem 92 000 osób (78,8% kobiet) wykazały wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory wraz ze wzrostem zawartości w diecie powszechnie stosowanych w Europie emulgatorów: karagenów (E407), mono- i diglicerydów kwasów tłuszczowych (E471), pektyn (E440) i węglanu sodu (E500). Wysokie spożycie mono- i diglicerydów kwasów tłuszczowych (E471) wiązało się z 15% wzrostem ryzyka wszystkich rodzajów nowotworów, w tym wzrostem ryzyka raka piersi o 24% i ryzyka raka gruczołu krokowego 46%. Z kolei spożywanie karagenów (E407) wiązało się z 28% wzrostem ryzyka zachorowania na raka piersi. U kobiet przed menopauzą spożywających difosforany (E450), pektyny (E440) i wodorowęglan sodu (E500) wykazano zwiększone ryzyko raka piersi (wzrost odpowiednio o 45%, 55% oraz 48%). Nie stwierdzono związku między spożyciem emulgatorów a ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego.

Europejska Agencja Bezpieczeństwa Żywności analizowała problem stosowania emulgatorów w żywności i nie stwierdziła istotnych zagrożeń ani potrzeby ograniczenia ich dziennego spożycia, w tym E471.

Dzięki nowym lekom i schematom leczenia szpiczak plazmocytowy staje się chorobą przewlekłą dla coraz większej liczby pacjentów. Warunkiem jest jednak wczesne zdiagnozowanie, szybkie podjęcie leczenia oraz możliwość stosowania najbardziej skutecznych opcji terapii na każdym etapie leczenia.

– Szpiczak plazmocytowy wciąż jeszcze pozostaje chorobą nieuleczalną, jednak większość pacjentów może żyć wiele lat, mimo choroby, zachowując funkcje społeczne, rodzinne, a w przypadku młodszych pacjentów także zawodowe. Coraz więcej widzimy takich osób – mówi prof. Krzysztof Giannopolus, prezes Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów.

Na kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) zachorowało w Polsce w 2023 r. 659 osób, czyli ponad dwukrotnie więcej niż cztery lata wcześniej. Na tę sytuację wpływ mają m.in. zmiany klimatyczne, które sprzyjają całorocznej aktywności kleszczy. Co ważne, ponad 90% zakażonych kontakt z tymi pajęczakami miało nie w lesie lub w czasie aktywności na łonie natury, ale w miejscu zamieszkania. Podczas konferencji zorganizowanej w ramach kampanii „Nie igraj z kleszczem. Wygraj z Kleszczowym Zapaleniem Mózgu” podkreślano, że przenoszony przez kleszcze wirus KZM może występować obecnie na terenie całej Polski i to praktycznie przez cały rok. W Europie rocznie rejestruje się już ponad 10 tys. zachorowań na środkowoeuropejski typ KZM, odnotowano też kilkaset hospitalizacji z powodu ciężkiego przebiegu choroby.

Dla aktywności kleszczy wystarczy, aby temperatura podniosła się powyżej zera. Pojawiają się wszędzie tam, gdzie jest zielono: w miastach, na wsi, w lasach i parkach, nawet na pasach zieleni przy drodze, w przydomowych ogródkach, czy na osiedlowych trawnikach.

W Polsce na nowotwór jelita grubego częściej chorują mężczyźni – 15% wszystkich zachorowań na nowotwory, wśród Polek odnotowuje się w 11 proc. przypadków tego raka. Niemal 95% rejestrowanych w Polsce przypadków zachorowań na raka jelita grubego występuje u osób po 50. r.ż. Wyróżnia się dwie grupy zachorowań: sporadyczne, czyli takie, które nie są związane z obciążeniem genetycznym/rodzinnym, a wynikają z otyłości, palenia papierosów, nieprawidłowej diety czy braku aktywności fizycznej, oraz zachorowania rodzinne/genetyczne, będące następstwem mutacji niektórych genów (odpowiadają za 15-30%. wszystkich przypadków tej choroby) – mówi dr n. med. Jan Kabat, Grupa American Heart of Poland, ordynator Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala św. Elżbiety.

2nd Interdisciplinary Conference on Drug Sciences ACCORD 2024 to wydarzenie międzynarodowe, które odbędzie się w Warszawie w Airport Hotel Okęcie, 23–25 maja 2024. Celem tej konferencji jest integracja środowisk naukowych i przemysłowych zaangażowanych na różnych etapach badań i rozwoju leków. Prezentacja dorobku naukowców z różnych dziedzin oraz możliwość spotkań i dyskusji naukowych to krok w stronę przełamywania barier komunikacyjnych, stwarzający możliwość nawiązania współpracy i prowadzenia interdyscyplinarnych badań. Konferencja ACCORD stwarza dogodne warunki do prezentacji osiągnięć doświadczonych i młodych naukowców. Stanowi forum dyskusji i wymiany doświadczeń podczas sesji wykładowych i plakatowych oraz Panelu Dyskusyjnego z udziałem zaproszonych ekspertów ze świata nauki i przemysłu.

Do wygłoszenia wykładów plenerowych zaproszono 14 znakomitych naukowców i ekspertów z całego świata. Dodatkowo planowane są warsztaty “Physiologically based pharmacokinetics (PBPK) modelling and simulation – basic course” oraz “Leveraging the Cambridge Structural  Database for pharmaceutical innovation”. Planowane jest też wręczenie nagrody Binieckiego – zgłoszenia kandydatów możliwe są do 15 kwietnia 2024 r. Wydarzenie posiada certyfikat INFARMA. "Lek w Polsce" jest patronem medialnym konferencji.

Zgłoszenia streszczeń komunikatów można nadsyłać do 31 marca 2024 r. Więcej informacji: https://accord.wum.edu.pl/

Zgodnie z zapowiedzią ministry zdrowia Izabeli Leszczyny, od 1 kwietnia br. pacjenci będą płacić o 10% mniej za leki wyprodukowane w Polsce i o 15% mniej - jeśli dodatkowo wykorzystano do ich produkcji składniki wytworzone w naszym kraju.

Obniżki dopłat pacjentów do polskich leków to jeden z mechanizmów zawartych w nowelizacji ustawy o refundacji leków, który ma budować bezpieczeństwo lekowe Polski i zachęcać do zwiększania produkcji farmaceutycznej w naszym kraju. Obecnie udział krajowych leków stanowi 35% wartości rynku leków refundowanych, natomiast według ilości sprzedaży jest to 48%.

Palenie czynne i bierne wywołuje istotny wpływ na struktury gałki ocznej, upośledza fizjologiczne procesy i stymuluje powstanie procesów patologicznych, które są odpowiedzialne za powstawanie chorób oczu. Dym tytoniowy jako substancja drażniąca może powodować podrażnienie spojówek i objawy zespołu suchego oka. Toksyczne działanie dymu tytoniowego powoduje uszkodzenia oksydacyjne białek i może potencjalnie zwiększać stężenie mniejszych fragmentów białek obecnych w filmie łzowym. Palenie może również uszkodzić lub zmienić przepływ krwi w tym obszarze, powodując przenikanie cząsteczek białka.

– Zmianą stabilności filmu łzowego u palaczy, wynikającą z niedoboru warstwy lipidowej, dodatkowo może nasilać łzawienie i powodować podrażnienie tkanek powierzchni oka. Palenie jest również czynnikiem ryzyka zmętnienia soczewki. Niedobór tlenu poprzez mechanizmy regulacyjne powoduje rozszerzenie naczyń i zwiększenie prędkości przepływu krwi głównie w tętnicy ocznej, tętnicy środkowej, żyle środkowej siatkówki i tętnicy rzęskowej tylnej krótkiej bocznej – wyjaśnia Piotr Toczołowski z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok.

Polskie Towarzystwo Pediatryczne w ścisłej współpracy z ekspertami medycznymi z obszaru medycyny rodzinnej, neonatologii i wakcynologii opracowało Program Polityki Zdrowotnej pt. Jednokrotne uodpornienie bierne przeciwciałem monoklonalnym w zakresie profilaktyki zakażeń dolnych dróg oddechowych spowodowanych wirusem RS na lata 2025–2030. Celem programu jest eliminacja ryzyka hospitalizacji z powodu zakażeń RSV wśród dzieci do 2. roku życia. Program jest wspierany przez Radę Naukową Koalicji na rzecz profilaktyki zakażeń RSV.

– Program został przygotowany w ścisłej współpracy z prof. Ewą Helwich, konsultantem krajowym w dziedzinie neonatologii, prof. Agnieszką Mastalerz-Migas, konsultantem krajowym w dziedzinie medycyny rodzinnej, prof. Jackiem Wysockim, prezesem Polskiego Towarzystwa Wakcynologii i prof. Janem Mazelą, prezesem-elektem Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej. Zakażenia wirusem RS dotyczą wszystkich dzieci, co potwierdza liczba zachorowań w ostatnich latach. Oddziały pediatryczne pękają w szwach. Wspólnie opracowaliśmy program, który obejmie szeroką populację dzieci do 12. miesiąca życia i którego wdrożenie może realnie wpłynąć na spadek liczby zachorowań i hospitalizacji z powodu infekcji RSV w Polsce – powiedziała prof. dr hab. n. med. Teresa Jackowska, prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego.

W chorobach rzadkich problemem jest nie tylko ich diagnostyka, ale też leczenie. Terapie dla konkretnych chorób dostępne są tylko dla ok. 5% pacjentów, a na świecie choruje ok. 300 mln osób, w Polsce nawet 3 mln. A co z pozostałymi pacjentami? Można ich leczyć objawowo, w niektórych przypadkach nawet przy zastosowaniu leków recepturowych, o czym często się zapomina. Jeśli nie ma gotowego, dostępnego leku, można zastosować leki recepturowe. Lekarz określa na recepcie jego skład, dawkę lub stężenie substancji czynnej i dostosowuje je do wieku, wagi czy stanu pacjenta, a farmaceuta przygotowuje go w aptece.

– Pacjenci często mają świadomość istnienia takiego leku. Jednak wielu lekarzy nie wykorzystuje potencjału tego protokołu leczenia i nie przepisuje go – stwierdziła Weronika Jakubowska, dyrektor marketingu komunikacyjnego i PR Zakładu Farmaceutycznego AMARA, podczas konfrerencji w Centrum Prasowym PAP.

W tym kontekście potrzebna jest dodatkowa edukacja już na etapie nauki na wydziałach lekarskich. Zaznaczyła, że warto rozważyć tego typu leczenie (personalizowane) dla chorób rzadkich. To skrócenie czasu w dostępie do terapii dla wielu pacjentów.

Po wielu latach badań, które nie przynosiły istotnego postępu dla leczenia raka szyjki macicy, w końcu pokazały się nowe możliwości: pojawił się lek, który istotnie poprawia wyniki leczenia i znacznie wydłuża czas życia, opracowano także nowe, skuteczniejsze schematy leczenia.

W zaawansowanym raku szyjki macicy podstawę terapii stanowi leczenie skojarzone: przede wszystkim radiochemioterapią w połączeniu z leczeniem systemowym, stosowanymi w różnej kolejności. Pacjentki leczone są również inhibitorem angiogenezy (bewacyzumabem), a od niedawna zarejestrowana jest też immunoterapią z wykorzystaniem pembrolizumabu. Na razie leczenie pembrolizumabem nie jest refundowane, można liczyć tylko na procedurę ratunkowego dostępu do technologii lekowych (RDTL), dzięki uzyskaniu specjalnego pozwolenia.

– To niezwykle świeże informacje – końcowe wyniki badania poznaliśmy na kongresie ESMO 2023, czyli raptem 4 miesiące temu. Ale są rewelacyjne: pokazują, że skończyła się stagnacja, którą od wielu lat mieliśmy w leczeniu raka szyjki. Ostatni większy postęp dokonał się w tej dziedzinie w 2014 r., a więc 9 lat temu – podkreśla prof. Radosław Mądry, kierownik Oddziału Ginekologii Onkologicznej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego UM w Poznaniu, prezes-elekt Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej.

W obliczu wzrostu zachorowań na grypę, COVID-19 czy zakażenia pneumokokowe niezbędne są usprawnienia realizacji szczepień w aptekach. Eksperci Koalicji na rzecz szczepień w aptekach zwracają uwagę na niewykorzystany w pełni potencjał aptek i farmaceutów. Uprawnienie farmaceutów do wystawiania recept na szczepionki refundowane znacząco skróci ścieżkę pacjenta do szczepień ochronnych, bo szczepienie będzie można zrealizować bezpłatnie w czasie jednej wizyty w aptece.

Dotychczasowa ścieżka pacjenta była usprawniana poprzez wprowadzenie możliwości wykonywania szczepień w aptekach oraz możliwości wystawiania przez farmaceutów recept pełnopłatnych na szczepionki przeciw grypie. Niestety to nie jest wystarczające rozwiązanie, zwłaszcza w obliczu decyzji o rozszerzeniu na całą populację osób dorosłych refundacji szczepionek przeciw grypie oraz nową refundację szczepionek przeciw pneumokokom. Na liście bezpłatnych leków dla osób po 65. r.ż. znajduje się 13-walentna skoniugowana szczepionka przeciw pneumokokom (osoby z chorobami współistniejącymi) oraz szczepionki przeciw grypie. Jednak wymagana jest recepta od lekarza z dopiskiem „s”.

Obecna sytuacja geopolityczna zmusza do wytwarzania jak największej liczby leków w Polsce, bo uzależnienie od dostaw z zagranicy zwiększa ryzyko dla zdrowia i życia milionów Polaków – uważa Krzysztof Kopeć, prezes Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego – Krajowych Producentów Leków.

– Pandemia Covid-19, wojna w Ukrainie, konflikt palestyńsko-izraelski, nieprzewidywalna sytuacja w Azji, ryzyko zmniejszenia zaangażowania USA w NATO – to wszystko czyni świat coraz mniej stabilnym i grozi przerwaniem globalnych łańcuchów dostaw. Tymczasem obecnie zaledwie 1/3 leków refundowanych jest wytwarzana w Polsce – podkreśla prezes Kopeć. Jego zdaniem krajowy przemysł farmaceutyczny posiada potencjał pozwalający na zwiększenie udziału krajowych leków w naszym rynku tak, byśmy mogli czuć się bezpieczni.

– Do tej pory barierą było podejście urzędników Ministerstwa Zdrowia, którzy promowali najtańsze leki z Azji, co prowadzi do monopolizacji rynku, a w konsekwencji do braków w aptekach, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych. Polska rocznie na refundację leków przeznacza około 20 mld zł. Każda złotówka z tej kwoty wydana na lek z importu to utracona szansa dla naszej gospodarki i budowy suwerenności lekowej kraju – mówi prezes Kopeć. Jak dodaje, zapowiedzi nowego kierownictwa resortu zdrowia napawają optymizmem i nadzieją, że teraz to się zmieni.