Stres coraz wyraźniej ujawnia się jako istotny czynnik ryzyka chorób serca. Badania z The Lancet wskazują, że przewlekłe napięcie może znacząco zwiększać ryzyko wystąpienia schorzeń sercowo-naczyniowych. Eksperci kampanii Akcja Kardioprotekcja podkreślają, że długotrwały stres często towarzyszący także osobom po przebytych już incydentach kardiologicznych to duże ryzyko dalszych poważnych konsekwencji zdrowotnych. Pacjenci po przebytym zawale serca często doświadczają złożonych emocji, które mogą wpływać na ich rekonwalescencję zarówno fizyczną, jak i psychiczną. Stres, jeśli nie jest odpowiednio zarządzany, może prowadzić do przewlekłego napięcia, co stanowi dodatkowe ryzyko dla funkcjonowania serca i układu krążenia. 

– Wielu pacjentów po zawale odczuwa ogromny stres związany z lękiem przed nową sytuacją życiową, jaką determinuje przebycie zawału, a także przed  kolejnym atakiem serca. Ta obawa sprawia, że ograniczają swoją aktywność, izolują się społecznie i zawodowo, co negatywnie wpływa na ich  psychikę. Poczucie beznadziejności i braku kontroli nad własnym życiem jest dla wielu z nich przytłaczające, a często wyzwala stany depresyjne. Stany lekowe, depresja są uznanymi czynnikami zwiększonego ryzyka kolejnych incydentów sercowych i błędne koło się zamyka – podkreśla prof. dr hab. n. med. Ryszard Piotrowicz z Narodowego Instytutu Kardiologii, ekspert kampanii Akcja Kardioprotekcja.

Badania opublikowane w Journal of the American College of Cardiology wskazują, że skuteczne zarządzanie stresem może znacząco obniżyć ryzyko ponownych zdarzeń sercowo-naczyniowych. U pacjentów, którzy uczestniczyli w programach redukcji stresu, obserwowano lepsze wyniki w zakresie ciśnienia krwi, profilu lipidowego i ogólnej jakości życia. Świadomość emocjonalnego wpływu zawału serca jest pierwszym krokiem do skutecznej interwencji. Leczenie powinno obejmować nie tylko aspekty fizyczne, ale również wsparcie psychologiczne, które może pomóc pacjentom w radzeniu sobie ze stresem i jego negatywnymi skutkami. Integracja psychoterapii, technik relaksacyjnych oraz wsparcia społecznego w planie leczenia może przyczynić się do znaczącej poprawy stanu zdrowia pacjentów i ich ogólnego samopoczucia.

Od 1 stycznia 2024 r. w przypadku braku aptek chętnych do pracy w nocy i święta taką placówkę wyznaczy starostwo. Koszty pracy apteki w porze nocnej i w święta pokryje Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), ale w ograniczonym zakresie. Jeśli samorząd będzie chciał, by była ona otwarta dla mieszkańców przez całą noc i święta, wówczas koszt dyżuru będzie musiał pokryć powiat. Narodowy Fundusz Zdrowia zapłaci za dwie godziny pracy w porze nocnej – maksymalnie do godz. 23 i za cztery godziny pracy apteki w dzień wolny od pracy, najdłużej do godz. 18. – Powiat ma możliwość zakontraktowania dłuższych dyżurów aptek, ale płaci z własnych pieniędzy – mówi  Marek Tomków, wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, na łamach serwisu Prawo.pl.

Apteka Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie poszukuje magistrów farmacji. Zainteresowane osoby proszone są o przesłanie CV na adres: praca@swk.med.pl lub kontakt telefoniczny tel 943488375.

Nadal nie wiadomo, jaka jest najlepsza metoda wspomagająca zaprzestanie palenia papierosów. Wydaje się, że dobrym momentem do podjęcia interwencji są badanie przesiewowe w kierunku raka płuca, które obejmują osoby obciążone wieloletnim narażeniem na dym tytoniowy. W badaniach QuLIT1 i QuLIT2 przeprowadzonych w grupie osób palących papierosy w wieku 55-75 lat, które poddano przesiewowej tomografii komputerowej klatki piersiowej, sprawdzono, czy taka interwencja jest skuteczna.

W badaniu QuLIT1 osoby w ramieniu interwencyjnym odbywały rozmowę zachęcającą do rzucenie palenia papierosów oraz otrzymywały możliwość otrzymania farmakoterapii wspierającej rzucenie palenia. Osoby w grupie kontrolnej otrzymywały krótką informację na temat szkodliwości palenia oraz polecenie zgłoszenia się do lokalnych ośrodków leczenia uzależnienia od tytoniu. W badaniu QuLIT2 osoby w grupie interwencyjnej odbywały rozmowę telefoniczną zachęcającą do rzucenia palenia papierosów, po której wysyłano do nich farmakologiczne środki wspomagające rzucenie palenia papierosów. Do obu badań włączono łącznie 430 uczestników (QuLIT1 115 osób, QuLIT2 315 osób). W badaniu QuLIT1Po 12-miesięcznej obserwacji zaprzestanie palenia potwierdzone testem biochemicznym stwierdzono u 6,3% osób w grupie interwencyjnej i u 2% w grupie kontrolnej. Skuteczność interwencji antytytoniowej wykazano także w badaniu QuLIT2 (odpowiednio 14,5% i 5,6%).

Wśród osób, które nie chorowały na półpasiec, wiedza na temat tej choroby jest niewielka. Jak podkreśla prof. Irena Walecka, kierownik Kliniki Dermatologii CMKP Państwowego Instytutu Medycznego MSWiA w Warszawie: Zrobiłam krótką sondę wśród moich pacjentów dermatologicznych. Ci, którzy nigdy nie chorowali na półpasiec, mówili, że to „krostki, pęcherzyki, niewielki problem”. Jednak patrząc na pacjentów, których przyjmujemy do szpitala z powodu powikłań półpaśca, widać, że nie jest to prawdą. Dla wielu osób jest to bardzo ciężka choroba z poważnymi powikłaniami.

Choroba jest spowodowana reaktywacją wirusa Varicella Zoster (wywołującego ospę wietrzną i półpasiec). Do pierwotnego zakażenia wirusem i zachorowania na ospę wietrzną zwykle dochodzi w dzieciństwie. Po przechorowaniu ospy wietrznej wirus nie jest jednak eliminowany z organizmu; pozostaje na długie lata w zwojach czuciowych układu nerwowego. U wielu osób następuje jednak reaktywacja wirusa: czynnikiem wywołującym może być osłabienie organizmu związane np. z infekcją, chorobą nowotworową, leczeniem immunosupresyjnym, chorobą autoimmunologiczną, a także starzeniem się organizmu i gorszym funkcjonowaniem układu immunologicznego. Statystyki pokazują, że ok. 30% osób po 50. r.ż. zachoruje na półpasiec.

Woda morska jest cennym surowcem zawierającym wiele wartościowych składników, takich jak jony magnezu, potasu, wapnia i siarczanowe. Całkowita masa substancji rozpuszczonych wynosi średnio 35 g na kg wody morskiej. Za najbardziej wartościową uważa się wodę głębinową pochodzącą z poziomu poniżej 200 m ze względu na niską zawartość zanieczyszczeń oraz większą ilość potasu i magnezu w porównaniu do wód powierzchniowych. Woda morska stosowana jest w terapii schorzeń górnych dróg oddechowych. Roztwory tzw. hipertoniczne zaaplikowane do jamy nosowej podczas kataru powodują zmniejszenie obrzęku błony śluzowej i ułatwiają usuwanie wydzieliny na zewnątrz. Roztwory izotoniczne zalecane są do oczyszczania jamy nosowej, usuwania ciał obcych i kurzu, wspomagają gojenie się ran na błonie śluzowej nosa.

Woskowina uszna składa się z naturalnej wydzieliny produkowanej przez gruczoły łojowe, wymieszanej z zanieczyszczeniami i komórkami nabłonka. Organizm samoczynnie oczyszcza przewód słuchowy dzięki obecności tej wydzieliny. Jednak w wielu przypadkach oczyszczanie to jest niewystarczające, a powstająca woskowina prowadzi do zatkania przewodu słuchowego lub znacznego ograniczenia jego drożności. Aby temu zapobiegać, stosuje się preparaty do higieny uszu mające za zadanie rozpuszczanie zalegającej wydzieliny. Wśród środków wykorzystywanych w preparatach higienicznych dużą grupę stanowią surfaktanty. Środki powierzchniowo czynne upłynniają woskowinę, przyspieszając proces oczyszczania. W artykule przedstawiono zalety używania środków powierzchniowo czynnych w higienie uszu.

Układ immunologiczny ma za zadanie chronić organizm przed czynnikami zewnętrznymi. Prawidłowa czynność mechanizmów odpornościowych zależy od uwarunkowań genetycznych, wieku, kondycji zdrowotnej, stresu, a także diety. Jednym z ważniejszych dokonań w historii immunologii żywieniowej było poznanie roli witamin w funkcjonowaniu układu odpornościowego organizmu. Do prawidłowego działania układu odpornościowego niezbędna jest podaż witaminy A, C, D i B, a także składników mineralnych takich jak cynk, selen i żelazo. Należy jednak nadmienić, że dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego niezbędna jest właściwa, łączna suplementacja witamin i mikroelementów (cynku, selenu i żelaza), zwłaszcza że wykazują one działanie synergistyczne. Na polskim rynku są dostępne preparaty w postaci suplementów diety, zapewniające właściwą podaż witamin i mikroelementów niezbędnych dla kształtowania odporności.

Kwas masłowy jest krótkołańcuchowym kwasem tłuszczowym, wytwarzanym w organizmie ludzkim w wyniku fermentacji mikrobiologicznej w jelicie grubym. Służy nie tylko jako podstawowy składnik odżywczy, który dostarcza energię do kolonocytów, ale także jako mediator komórkowy regulujący wiele funkcji komórek jelitowych, w tym ekspresję genów, różnicowanie komórek, rozwój tkanki jelitowej, redukcję stresu oksydacyjnego i utrzymanie integralności bariery jelitowej. Na produkcję kwasu wpływ ma rodzaj pożywienia oraz zmiany mikroflory jelitowej. Preparaty zawierające sól kwasu (maślan) stosowane są jako środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego do postępowania dietetycznego u pacjentów z chorobami i zaburzeniami funkcji jelit. Podawane są w przypadku schorzeń takich jak zespół jelita drażliwego (IBS), nieswoiste choroby zapalne jelit, zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego, biegunki oraz w stanach po radioterapii i zabiegach chirurgicznych dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

Nadciśnienie tętnicze jest jednym z najczęściej występujących w populacji czynników zwiększającyych ryzyko sercowo-naczyniowe. Podwyższone wartości ciśnienia tętniczego (BP: RR) są związane z występowaniem wielu schorzeń o etiologii miażdżycowej oraz arytmii. W trakcie wykonywania pomiarów BP w aptekach powinny być przestrzegane warunki związane z prawidłowym przeprowadzaniem tego badania. Liczba pomiarów BP powinna wynosić 2–3. Średnia wartość BP ≥ 135/85 mmHg sugeruje występowanie nadciśnienia tętniczego lub nadciśnienie, które jest źle kontrolowane za pomocą stosowanego postępowania. W aktualnych wytycznych podkreślono jednak, że diagnoza i decyzje dotyczące leczenia nie powinny opierać się wyłącznie na pomiarach BP z aptek. Nadciśnienie należy potwierdzić w innych pomiarach. Dzięki pomiarom wykonanym w aptekach można wcześnie wykryć nadciśnienie tętnicze i pokierować pacjenta do lekarza. Pozwala to na wdrożenie w odpowiednim czasie leczenia, co wiąże się z uniknięciem rozwoju powikłań narządowych.

Jest coraz więcej ludzi otyłych, wymagających leczenia. Pacjenci z chorobą otyłościową powinni zmienić styl życia i nawyki żywieniowe, często też konieczna jest też farmakoterapia. O nowych możliwościach leczenia otyłości rozmawiamy z dr hab. n. med. Dorotą Waśko-Czopnik.

Wirusy odpowiadają za większość infekcji gardła, ale pewne ustalenie etiologii zakażenia bez badania mikrobiologicznego jest w praktyce niemożliwe. Obecnie proponuje się nowe podejście do leczenia zapalenia gardła, które opiera się na zasadzie „obserwacji i czujnego oczekiwania”, bez wdrażania antybiotykoterapii, przy jednoczesnym leczeniu objawowym. Takie postępowanie poprawia komfort pacjenta i umożliwia ochronę antybiotyków, czyli ograniczenie ich stosowania do zakażeń o potwierdzonej etiologii bakteryjnej. W leczeniu objawowym stosuje się leki ogólnoustrojowe lub miejscowe. Wybór preparatu zależy od wieku i występowania chorób towarzyszących, a także preferencji chorego dotyczących postaci leku.

Od 1 stycznia 2024 r. jedna z flozyn – dapagliflozyna, która jest stosowana u pacjentów z niewydolnością serca, przewlekłą chorobą nerek i cukrzycą typu 2, ponownie znajdzie się na liście leków refundowanych po dwumiesięcznej przerwie. Wprowadzone w obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 11 grudnia br. modyfikacje uwzględniają też poszerzenie wskazań do jej stosowania u pacjentów kardiologicznych i nefrologicznych, a także ponowne, bezpłatne udostępnienie leku dla chorych od 65. r.ż.

Choć proponowane przez Ministerstwo Zdrowia zmiany kryteriów refundacyjnych w przypadku przewlekłej choroby nerek z pozoru mogą wydawać się kosmetyczne, to w praktyce zmieniają możliwości leczenia nefroprotekcyjnego w bardzo dużym zakresie. Specjaliści od dłuższego czasu alarmowali, że pierwotne zapisy refundacyjne nijak miały się do dostępności koniecznych do przeprowadzenia badań diagnostycznych i znacznie zawężały populację, która mogłaby odnieść korzyść z ich stosowania. Zmiana z uprzednio obowiązującego kryterium „albuminuria ≥ 200 mg/g” na „albuminuria lub białkomocz” realnie wpłynie na praktykę kliniczną i możliwość szerszego stosowania flozyn u osób, u których rozwija się przewlekła choroba nerek.

Nowa lista refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych  będzie obowiązywała od 1 stycznia 2024 r. Zgodnie z projektem listy refundacyjnej, nad którym trwają jeszcze prace, finansowaniem ze środków publicznych zostanie objętych 19 nowych cząsteczkowskazań, w tym:

• 8 cząsteczkowskazań onkologicznych,
• 11 cząsteczkowskazań nieonkologicznych,
• 10 cząsteczkowskazań dedykowanych chorobom rzadkim.