Palenie tytoniu to jedna z głównych przyczyn zgonów w społeczeństwach krajów rozwiniętych. Zwalczanie uzależnienia od nikotyny wymaga wsparcia psychologicznego oraz farmakologicznego. Postępowanie farmakologiczne obejmuje nikotynową terapię zastępczą oraz leczenie cytyzyną, bupropionem lub warenikliną.

Kwas acetylosalicylowy (ASA) jest powszechnie stosowanym lekiem w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych na świecie. W tym celu podawany jest w dawkach od 80 do 325 mg na dobę u dorosłych osób. Wśród najczęstszych działań niepożądanych ASA w tej dawce można wymienić powikłania krwotoczne. Wyniki ostatnio opublikowanego badania klinicznego ASPREE (Aspirin in Reducing Events in the Elderly) wykazały wzrost śmiertelności w grupie pacjentów w podeszłym wieku po ok. 5 latach przyjmowania ASA w dawce 100 mg w porównaniu z grupą otrzymującą placebo, a najczęstszą przyczyną zgonów były choroby nowotworowe.

Przy wprowadzeniu do obrotu niektórych produktów powstaje pewien problem z ich jednoznaczną klasyfikacją. Zaklasyfikowanie produktów do odpowiedniej grupy wskazuje, jakie prawo należy stosować. Ma to swoiste konsekwencje w zakresie rejestracji danego produktu, wymogów co do jego wytwarzania, transportu czy obrotu, ale także co do jego reklamy. Według prawa, ale też zasad etycznych produkt nie może bowiem wprowadzać pacjenta/konsumenta w błąd. W pierwszej części artykułu przedstawiono porównanie pogranicza oraz problemów klasyfikacji w różnych grupach produktowych pod względem obowiązujących przepisów prawnych. W drugiej części zebrano praktyczne przykłady różnego rodzaju pogranicza.

Wykwity skórne to jednakowego rodzaju zmiany skórne, będące objawem choroby skóry (dermatozy) bądź zaburzenia ogólnoustrojowego. Pojawiają się w wielu schorzeniach, m.in. w ospie wietrznej, półpaścu, trądziku, łojotokowym zapaleniu skóry oraz pieluszkowym zapaleniu skóry. Do dyspozycji farmaceuty pozostaje cała gama produktów OTC, w których znajdują się przede wszystkim składniki osuszające, łagodzące, przeciwzapalne, miejscowo znieczulające, a niekiedy także przeciwbakteryjne.

Kwiat (kwiatostan, koszyczek) nagietka lekarskiego (Calendulae officinalis flos) jest znanym od dawna roślinnym surowcem leczniczym. Znane profile aktywności biologicznej surowca to działanie przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe i antyoksydacyjne, które determinują jego wykorzystanie szczególnie w leczeniu chorób dermatologicznych. Najnowsze badania naukowe dowodzą działania: kardioprotekcyjnego, hepatoregenerującego, spazmolitycznego, przeciwcukrzycowego, hipolipemicznego, a nawet immunostymulującego i przeciwnowotworowego. Za szereg ważnych aktywności biologicznych odpowiada bogaty skład chemiczny, w którym dominują flawonoidy i terpenoidy. Ponadto C. officinalis jest wykorzystywany w kosmetologii i przemyśle spożywczym. Terpenoidy reprezentowane są głównie przez specyficzne dla gatunku pochodne kwasu oleanowego: saponiny triterpenowe – kalendulozydy A-H i glikozydy triterpenoidowe – tzw. kalendulaglikozydy A-B.

Kolagen jest najobficiej występującym białkiem w organizmie człowieka. Jest głównym składnikiem tkanki łącznej, tworzącej ścięgna, więzadła, skórę i mięśnie. Kolagen pełni wiele ważnych funkcji, w tym nadaje skórze strukturę i wzmacnia kości. Pomaga utrzymać integralność chrząstki. W ostatnich latach popularne stały się produkty zawierające kolagen typu II. Badania wykazały, że przyjmowanie preparatów kolagenowych zmniejsza objawy choroby zwyrodnieniowej stawów oraz łagodzi ból stawów. Wykazano, że zmniejszają one stan zapalny i stymulują syntezę kolagenu w organizmie. Pomagają w łagodzeniu bólu u osób ze schorzeniami stawów.

Przy wprowadzeniu do obrotu niektórych produktów powstaje pewien problem z ich jednoznaczną klasyfikacją. Zaklasyfikowanie produktów do odpowiedniej grupy wskazuje, jakie prawo należy stosować. Ma to swoiste konsekwencje w zakresie rejestracji danego produktu, wymogów co do jego wytwarzania, transportu czy obrotu, ale także co do jego reklamy. Według prawa, ale też zasad etycznych produkt nie może bowiem wprowadzać pacjenta/konsumenta w błąd. W pierwszej części artykułu przedstawiono porównanie pogranicza oraz problemów klasyfikacji w różnych grupach produktowych pod względem obowiązujących przepisów prawnych. W drugiej części zebrano praktyczne przykłady różnego rodzaju pogranicza.

Właściwa pielęgnacja skóry jest podstawą leczenia i profilaktyki atopowego zapalenia skóry (AZS). U pacjentów konieczne jest codzienne stosowanie specjalistycznych dermokosmetyków o działaniu nawilżającym, zmiękczającym, złuszczającym, przeciwzapalnym i regenerującym. Produkty te powinny jednocześnie być wolne od substancji zapachowych, uczulających i konserwujących.

Poniższe opracowanie stanowi przegląd produktów stosowanych w bólu gardła. Dotyczy to zarówno preparatów znanych i szeroko stosowanych w lecznictwie, jak i też postaci, które nie zawsze kojarzone są z typowymi lekami zwalczającymi dolegliwości bólowe w zależności od ich pochodzenia. Celem artykułu jest przegląd produktów dostępnych obecnie na rynku farmaceutycznym.

Kaszel jest odruchem obronnym organizmu i ma na celu eliminację zanieczyszczeń trafiających do dolnych dróg oddechowych. Niekiedy funkcja ta jest zaburzona lub nieefektywna, wtedy należy zastosować środki, które proporcjonalnie do objawów hamują zbyt silny odruch kaszlowy lub sprawiają, że oczyszczanie dolnych dróg oddechowych jest skuteczniejsze. Poniższe opracowanie przybliża substancje obecnie stosowane w leczeniu i profilaktyce kaszlu w zależności od przyczyny jego powstawania. Warto pamiętać, aby przed doborem preparatu zebrać odpowiedni wywiad, tak by leczenie przynosiło rezultaty.

Preparaty z nasion z czarnuszki siewnej (Nigella sativa) wykazują wielokierunkowe działanie na organizm człowieka. Tradycyjnie są wykorzystywane jako przyprawa. W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie korzystnym wpływem preparatów miejscowych z olejem z czarnuszki siewnej na łagodzenie objawów atopowego zapalenia skóry, za względu na ich nawilżające i przeciwzapalne działanie. Ekstrakty z Nigella sativa wykazują ponadto aktywność antyoksydacyjną, przeciwnowotworową i przeciwdrobnoustrojową.

Z inicjatywy Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych dla uczczenia 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości została opracowana publikacja poświęcona stuleciu rejestracji leków w Polsce. Oparty na niej poniższy artykuł ma na celu przybliżenie tego niezwykle ważnego aspektu historii farmacji w odrodzonym państwie polskim.

Alergiczny nieżyt nosa jest reakcją układu odpornościowego na określone alergeny. Oba typy alergicznego nieżytu nosa są sezonowe i całoroczne. Sezonowe alergie zwykle występują w okresie wiosennym i jesiennym, zazwyczaj są reakcją na alergeny zewnętrzne, takie jak pyłki. Całoroczne alergie mogą występować przez cały rok lub w dowolnym czasie w ciągu roku w reakcji na substancje, takie jak roztocza i sierść zwierząt domowych. W większości przypadków leczenie ma na celu złagodzenie objawów takich jak kichanie i zablokowany lub cieknący nos. Leczenie powinno być dostosowane do wieku pacjenta i występujących objawów. Roztwory soli morskiej rozrzedzają zalegającą w nosie wydzielinę, dzięki czemu może być łatwo usunięta, oraz wypłukują alergeny i zanieczyszczenia z nosa, które powodują podrażnienia. Roztwory soli fizjologicznej mogą być izotoniczne (takie samo stężenie soli w organizmie – 0,9% NaCl) lub hipertoniczne (wyższe ciśnienie osmotyczne niż w organizmie – więcej niż 0,9% NaCl). Regularne stosowanie roztworu wody morskiej umożliwia oczyszczenie nosa z czynników drażniących oraz nawilża śluzówkę.

Kawa jest jednym z najbardziej popularnych napojów na świecie, który zawiera ponad 1500 związków chemicznych. Działanie kawy na ludzkie zdrowie jest niejasne. Wiąże się z osobniczym metabolizmem kofeiny i kawy oraz z wieloma czynnikami środowiskowymi. Naukowe dowody wskazują, że umiarkowana konsumpcja kawy jest związana ze zmniejszeniem śmiertelności z powodu chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, jak również nowotworów. Może ona wywierać działanie ochronne w przypadku stwardnienia rozsianego, pierwotnego stwardnienia dróg żółciowych i wrzodziejącego zapalenia jelit. Jednakże konsumpcja kawy zwiększa wartości niektórych wskaźników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym ciśnienia krwi. Mózg płodu wydaje się być bardziej wrażliwy na kofeinę w pierwszych 15 tygodniach ciąży. Zalecenia różnych organizacji naukowych rekomendują jako bezpieczną dla ciężarnych konsumpcję 200-300 mg kofeiny dziennie. Artykuł przedstawia szerokie spektrum działania kofeiny i kawy na organizm ludzki.