Dolegliwości obejmujące przewód pokarmowy to bardzo częsta przypadłość w populacji. W związku ze złożonością organu, jakim jest układ trawienny, niekiedy trudno jest jednoznacznie określić, z jakim typem schorzenia mamy do czynienia. Nie zawsze bowiem ból brzucha oznaczać będzie poważniejsze problemy, jak chociażby zespół jelita nadwrażliwego. Należy jednak zdać sobie sprawę, że w sporej części przypadków tak może być. Jak zatem odróżnić „zwykły” ból brzucha od schorzenia, jakim jest jelito drażliwe?

Żelazo jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego rozwoju dzieci. Ryzyko jego niedoboru w populacji pediatrycznej jest duże z uwagi na intensywny wzrost. Wczesny niedobór żelaza może prowadzić do opóźnienia rozwoju poznawczego, motorycznego, zaburzeń uwagi i pamięci, zaburzeń wzrokowych i słuchowych, obniżenia wyników w nauce i/lub zaburzeń zachowania, które mogą mieć długoterminowe lub nieodwracalne skutki. Obraz kliniczny zależy od wieku, stopnia niedoboru żelaza i chorób współistniejących, ale większość objawów jest niespecyficzna, np.: ogólne osłabienie, zmęczenie, słaba koncentracja, zmniejszona wydolność wysiłkowa, drażliwość, suchość skóry, wypadanie włosów. Zaleca się analizę indywidualnych czynników ryzyka w celu identyfikacji dzieci zagrożonych niedoborem żelaza. Podstawowe znaczenie ma edukacja żywieniowa oraz suplementacja doustna.

Pokrzywka jest częstą dermatozą o złożonej i niejednolitej etiologii. Typowym wykwitem jest bąbel pokrzywkowy, który znika bez pozostawienia śladu. Z punktu widzenia epidemiologicznego pokrzywka jest schorzeniem częstym i uważa się, że ok. 15–20% populacji całego świata przebyło przynajmniej raz wysiew bąbli pokrzywkowych.

Podstawę leczenia pokrzywki przewlekłej stanowią leki przeciwhistaminowe II generacji (bilastyna, desloratydyna, lewocetyryzyna). Leki te cechuje wysoki profil bezpieczeństwa, dlatego są bardzo skuteczne podczas długotrwałego stosowania. Leki przeciwhistaminowe II (generacji osiągają maksymalne stężenie we krwi po 1–2 godzinach. Ich działanie trwa dłużej niż leków I generacji. Leki te nie są podawane pozajelitowo. Przeciwwskazaniem do ich stosowania jest nadwrażliwość.

Zarówno choroba przeziębieniowa, jak i grypa należą do najczęstszych schorzeń układu oddechowego oraz do najczęstszych przyczyn konsultacji lekarskich. Grypa jest chorobą wirusową dróg oddechowych; wzrost zachorowań przypada w miesiącach jesienno-zimowych. W rozpoznaniu grypy wskaźnikiem diagnostycznym o najwyższej trafności są trzy objawy: gorączka > 37,8⁰C, kaszel, ostry początek choroby. W diagnostyce choroby przeziębieniowej i grypy nie należy zapominać o badaniach laboratoryjnych, zwłaszcza o markerach stanu zapalnego. Spośród wszystkich wskaźników tzw. ostrej fazy (CRP, OB, D-dimery, fibrynogen) w diagnostyce w ramach podstawowej opieki zdrowotnej kluczowe znaczenie mają morfologia i CRP. Jako ,,wstępne testy skrinigowe’’ w przypadku rozpoznawania zakażeń wirusem grypy stosuje się szybkie testy diagnostyczne płytkowe i kasetkowe.

Narastające zjawisko oporności na chemioterapeutyki azolowe w leczeniu infekcji grzybiczych, w tym infekcji pochwy, skłania to do poszukiwania innych, bezpiecznych związków chemicznych o udowodnionym działaniu przeciwgrzybiczym, takich jak np. kwas borny czy miedź.

Na przestrzeni lat obserwowany jest stały wzrost występowania infekcji grzybiczych. W 90% czynnikiem etiologicznym są zakażenia drożdżakami (Candida albicans – ponad 200 szczepów), niezależnie od szerokości geograficznej jest to jedno z najczęstszych zakażeń, z którym pacjentki zgłaszają się do ginekologa. O ile w Polsce szacuje się, że infekcje drożdżakami występują znacznie rzadziej niż zakażenia bakteryjne pochwy, to dane dotyczące sprzedaży leków przeciwgrzybiczych w polskich aptekach przeczą tej obiegowej opinii.

Na obowiązującej od września 2023 r. liście bezpłatnych leków znalazły się produkty lecznicze na najpopularniejsze choroby cywilizacyjne, takie jak: cukrzyca, choroby układu sercowo-naczyniowego, choroby nerek, zaburzenia hormonalne, nadciśnienie czy nowotwory. Do otrzymywania bezpłatnych leków uprawnione są dzieci i młodzież poniżej 18 r. ż oraz osoby po 65 r.ż. 

– Lista senioralna to realna szansa na poprawienie jakości życia i zdrowia seniorów. Osoby starsze zwykle mają kilka chorób przewlekłych jednocześnie. Lista odpowiada właśnie na takie sytuacje – tłumaczy Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, prezeska Naczelnej Izby Aptekarskiej. – Są na niej uwzględnione zarówno podstawowe leki na najpopularniejsze choroby przewlekłe, jak również nowoczesne farmakoterapie, np. leki przeciwcukrzycowe najnowszej generacji. Są także leki przyjmowane doraźnie, np. antybiotyki, leki przeciwbólowe, leki przeciwgrzybicze. Tak szeroki dostęp do leczenia pozwoli osobom starszym na podjęcie natychmiastowego leczenia, co z kolei pozwoli w większym zakresie kontrolować stan swojego zdrowia, ułatwiając codziennie funkcjonowanie i poprawiając komfort życia.

Centrum Terapii Dialog postanowiło zapytać lekarzy POZ: Czy Twoim zdaniem w ostatnich kilku latach liczba pacjentów w POZ wymagających leczenia u psychiatry znacznie się zwiększyła? Aż 94,2% badanych podało, że obserwuje znaczny wzrost liczby pacjentów, którzy zgłaszają dolegliwości psychiczne. Tylko 3,9% lekarzy biorących udział w badaniu orzekło, że nie zauważyło wzrostu liczby pacjentów wymagających leczenia u psychiatry. Sondaż przeprowadzono wśród 205 lekarzy POZ z całej Polski,podczas konferencji naukowej "Praktyczna psychiatria dla lekarza POZ”, zorganizowanej przez Centrum Terapii Dialog 23-25 września.

Podczas badania lekarze mogli też wskazać, co ich zdaniem najbardziej wpłynęło na tę sytuację, co wynika z ich rozmów z pacjentami. Najczęściej wskazywano na pandemię – 36% odpowiedzi. Na kolejnych miejscach znalazły się: wojna w Ukrainie – 12,5%, rosnące tempo życia – 10%. Zdaniem ankietowanych lekarzy pacjenci zgłaszali również, że powodem pogorszenia stanu psychicznego bywa: niestabilna sytuacja międzynarodowa, rzeczywistość polityczna w kraju, inflacja i kryzys gospodarczy, obciążenie pracą, stres, podążanie za ideałami narzuconymi przez media społecznościowe, praca zdalna, izolacja, zmniejszenie kontaktów międzyludzkich i brak relacji z innymi, brak wysiłku fizycznego.

Pandemia COVID-19 wpłynęła na zmianę postawy ludzi względem wizyt u lekarzy, samoleczenia i przyjmowania leków. Na potrzeby raportu „State of health in Central and Eastern Europe 2023” specjaliści z Grupy denstu przygotowali segmentację konsumentów ze względu na ich podejście do przyjmowania leków. W tym celu posłużyli się wielorakimi danymi, pochodzącymi ze źródeł takich jak: CCS, Ipsos, Kantar TGI oraz z  autorskich paneli konsumenckich z poszczególnych rynków. Pozwoliło to im na ocenę, jak kryzys związany ze zdrowiem wpłynął na postawy oraz zachowania konsumentów.

W ramach segmentacji analitycy wyróżnili 6 grup konsumentów.

1. PROZDROWOTNI (Im więcej tabletek, tym lepiej) – wierzą w skuteczność wszelkiego rodzaju leków oraz suplementów i biorą je razem.​ Mają w domu zapas leków bez recepty i zawsze noszą przy sobie coś przeciwbólowego lub na zgagę.
2. ZDJĄCY SIĘ NA LEKARZA (Biorę tylko leki przepisane przez lekarza) – przyjmują głównie leki przepisane przez lekarza rodzinnego. Nie wierzą zbytnio w stosowanie leków we własnym zakresie.
3. OSZCZĘDNI (Produkty niemarkowe są równie dobre co te znanej marki) – liczą każdy grosz, także w kwestiach ochrony zdrowia. Wszelkie decyzje zakupowe dotyczące zdrowia podejmują na podstawie ceny i często wybierają produkty sprzedawane pod marką dystrybutora.​
4. TYLKO BEZ RECEPTY (Nie ma potrzeby chodzić do lekarza) – niechętnie chodzą do lekarza. Mogą stosować własne środki przeciwgrypowe, zdarza im się cierpieć z powodu np. przewlekłego bólu, ale nie robią nic, aby temu zaradzić.​
5. ZAPOBIEGAWCZY (Unikam chorób poprzez zdrowy tryb życia​) – wierzą, że przyjmowanie leków uchroni ich przed poważniejszymi chorobami w przyszłości. ​Chętnie zasięgają po porady lekarzy i farmaceutów, a leki zażywają w przepisanych dawkach.
6. NATURALIŚCI (Nie dla klasycznej medycyny) – unikają lekarstw kupionych w aptece. Nie wierzą w leki, nawet w przypadku niegroźnych, łatwych do wyleczenia dolegliwości jak zgaga lub grypa. Chętnie testują wszelkie alternatywne metody leczenia, nim zdecydują się na wizytę u lekarza.

Tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyn zostali Katalin Karikó i Drew Weissman. Przedstawiamy komentarze ekspertek i ekspertów centrum informacyjnego Tygodnia Noblowskiego Centrum Współpracy i Dialogu UW

– Pierwsze szczepionki były oparte o całe mikroorganizmy, potem o białka, a następne wykorzystywały już mechanizm transkrypcji i translacji, czyli były oparte o DNA. W tych szczepionkach komórka musiała zrobić wszystko, żeby wchłonąć białko, aby zaszła reakcja immunologiczna. W metodzie Karikó i Weissmana udało się ten proces skrócić – jako szczepionkę podajemy tylko stosunkowo krótką cząsteczkę mRNA. Cały trick polegał na tym, żeby ta cząsteczka była stabilna. Normalnie cząsteczki mRNA należą do cząsteczek dość niestabilnych i trudno byłoby wyprodukować na ich podstawie taką ilość białka, która zdążyłaby wywołać reakcję immunologiczną w organizmie. Ta Nagroda Nobla jest między innymi właśnie za to, że udało się ustabilizować cząsteczki mRNA, podać je do organizmu i wywołać odpowiedź immunologiczną. Uodporniają one nas na wirusy, a w przyszłości być może na bakterie, mogą mieć zastosowanie w leczeniu nowotworów. Dzięki temu, że mRNA można łatwo zsyntetyzować, możliwe staje się przygotowanie całego wachlarza rozmaitych szczepionek i stosunkowo szybką reakcję na zmienność mikroorganizmu – prof. dr hab. Katarzyna Tońska, Instytut Genetyki i Biotechnologii, Wydział Biologii UW.

Tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii zostali dr Katalin Karikó (biochemiczka) i dr Drew Weissman (immmunlog). Nagroda została przyznana za odkrycia dotyczące modyfikacji zasad nukleozydowych, które umożliwiły opracowanie skutecznych szczepionek mRNA przeciw COVID-19.