Zakażenie układu moczowego dotyczy wszystkich grup wiekowych i stanowi częstą przyczynę wizyt w gabinetach lekarskich, a spowodowane jest w większości przypadków Gram-ujemnymi pałeczkami jelitowymi z rodziny Enterobacteriaceae, szczególnie Escherichia coli. Ze względu na rosnącą oporność bakterii na antybiotyki coraz większą uwagę przywiązuje się do nieantybiotykowych metod leczenia oraz profilaktyki zakażeń układu moczowego, do których zalicza się również stosowanie D-mannozy, organicznego związku chemicznego z grupy aldoheksoz, będącego enancjomerem mannozy.
Tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji genów zostali Victor Ambros i Gary Ruvkun.
Komentarz
dr hab. Magdalena Dziembowska, prof. ucz. – Instytut Biologii Funkcjonalnej i Ekologii, Wydział Biologii Uniwersyetu Warszawskiego, ekspertka centrum informacyjnego Tygodnia Noblowskiego Centrum Współpracy i Dialogu UW:
– Bardzo się cieszę, że kolejny raz Nagroda Nobla przyznawana jest w dziedzinie szeroko pojętej biologii molekularnej. Tutaj mamy do czynienia z odkryciem pewnych bardzo krótkich, jeśli chodzi o sekwencję, maleńkich cząsteczek RNA, które, oddziałując z mRNA, regulują syntezę białka. Dla mnie jest to nagroda, w pewnym sensie, również z fizjologii. Pokazuje nam, jak bardzo mocno możemy regulować proces syntezy białek w komórce, który jest niezwykle ważny, bo od tego, jakie białka powstają, jak one są regulowane, zależą wszystkie procesy komórkowe. Chciałabym dodać, że bardzo ciekawe jest to, że pierwotnie badacze prowadzili swoje prace na bardzo prostym organizmie – Caenorhabditis elegans. Jest to maleńki nicień i rzeczywiście w nim udało się po raz pierwszy zidentyfikować tę krótką cząsteczkę mikroRNA, która wpływała na rozwój nicienia i determinowała jego wygląd.
Wraz z rozwojem antybiotykoodporności na bakterie i grzyby cały czas świat poszukuje potencjalnych związków hamujących niebezpieczne dla zdrowia i życia patogeny. Do szeroko omawianych związków o wysokim potencjale mikrobiologicznym w medycynie zaliczany jest kwas podchlorawy (HOCl). Jeszcze dekadę temu, pomimo wiedzy na ten potencjalnych korzyści jego stosowania w różnych obszarach medycyny, kwas podchlorawy nie był wykorzystywany jako odrębny związek. Było to efektem braku metod stabilizacji tego kwasu, co ograniczało producentom dostęp do produkcji jego stabilnych form w farmacji. Historycznie kwas podchlorawy był wykorzystywany w mieszaninach z podchlorynem sodu dla zachowania stabilności związków i utrzymania neutralnego pH.
Monakolina K występuje jako jeden ze składników obecnych w czerwonym fermentowanym ryżu. Ze względu na identyczną budowę jak lowastatyna wykazuje również takie samo działanie – korzystny wpływ na gospodarkę cholesterolową. Jako składnik zawarty w żywności jest wykorzystywana jednak powszechnie w suplementach diety wspomagających kontrolę poziomu cholesterolu. Działanie to zostało zatwierdzone przez Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w opinii wydanej w 2011 r. Panel EFSA wskazał jednocześnie, że korzystne działanie może być osiągnięte przy stosowaniu 10 mg monakoliny K dziennie. Na podstawie licznych badań naukowych wskazujących na duże wahania zawartości suplementów diety z monakoliną K, możliwość łączenia takich suplementów z lekami z grupy statyn, a tym samym wzrost ryzyka działań niepożądanych, EFSA zweryfikowała swoje stanowisko, wskazując, że dzienna porcja monakoliny K dostarczona z suplementów diety powinna być niższa niż 3 mg. Obecne ustawodawstwo europejskie dostosowane jest do tych zaleceń. Artykuł podsumowuje najważniejsze wnioski wynikające z opinii EFSA i przyczynę zmiany stanowiska.
Wątroba jest jednym z najważniejszych organów człowieka, ogromną fabryką pełniącą kilkaset funkcji w metabolizmie węglowodanów, tłuszczów i białek, magazynowaniu witamin i detoksykacji organizmu. Uszkodzenie jej niesie ze sobą bardzo poważne konsekwencje w działaniu całego układu i należy do najczęstszych chorób wewnętrznych. Niezwykle ważne jest zatem zapobieganie tym uszkodzeniom oraz łagodzenie ich skutków. Ważną rolę w terapii wątroby pełnią preparaty roślinne, zawierające wyciągi roślinne o działaniu hepatoprotekcyjnym, żółciotwórczym i żółciopędnym, rozkurczającym, regeneracyjnym na komórki wątroby. Mają one w swoim składzie związki charakteryzujące się wysoką aktywnością przeciwutleniającą i przeciwzapalną. Przykładami takich roślin zielarskich są: karczoch zwyczajny (Cynara scolymus L.), ostryż długi (Curcuma longa L.) czy rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis). Stosowane mogą być w terapii problemów trawiennych, wynikających z zaburzeń i niedostatecznego wydzielenia żółci, takich jak wzdęcia i zaparcia, na skutek stanów zapalnych wątroby, uszkodzeń polekowych i chemicznych oraz innych dolegliwości wątroby.
Skład: olej konopny, masło Shea, witamina E, alantoina, lipopeptyd, hialuronian sodu, prebiotyk.
Działanie: krem nawilża skórę, opóźnia efekty starzenia, poprawia jędrność, elastyczność i sprężystość skóry.
Stosowanie: do każdego rodzaju cery, na dzień i na noc.
Opakowanie: 50 ml.
Podmiot odpowiedzialny: Instytut Dermokosmetyków IDEEPHARM.
Niedożywienie i wyniszczenie organizmu, szczególnie często spotykane u pacjentów w podeszłym wieku, nie sprzyja gojeniu ran, a w szczególności odleżyn. Odżywki podawane dla wspomagania leczenia ran zawierają dużą ilość białka oraz specyficzne dodatki (cynk, witamina C, arginina). Niestety wielu pacjentów mających odleżyny lub zagrożonych ich wystąpieniem ma istotne przeciwwskazania do stosowania diety wysokobiałkowej; wśród nich najczęstszym jest przewlekła niewydolność nerek. W badaniach profilu aminokwasowego pacjentów z odleżynami lub innymi ranami przewlekłymi wykazano obniżone stężenia kilku egzogennych aminokwasów w surowicy krwi: tryptofanu (Trp), histydyny (His) i treoniny (Thr). Aminokwasów niezbędnych dla człowieka jest dziewięć, ale wygląda na to, że przewlekłym ranom takim jak odleżyny towarzyszy obniżenie stężeń tylko trzech z nich. Ich wspólną cechą jest niewielkie zapotrzebowanie dzienne, wynoszące od 4 do 15 mg/kg ciężaru ciała, znacznie mniej niż dla każdego innego niezbędnego aminokwasu.
Infekcje układu oddechowego u dzieci należą do najczęstszych przyczyn porad lekarskich w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej. Główną przyczyną zakażeń górnych dróg oddechowych oraz ostrego zapalenia oskrzeli i oskrzelików są wirusy. Mają one samoograniczający się przebieg i nie wymagają stosowania antybiotyków. Stąd bardzo istotną rolę odgrywa właściwie dobrane leczenie objawowe. Hipertoniczne roztwory soli (fizjologicznej, morskiej) w nebulizacji są istotnym elementem leczenia ostrego zapalenia oskrzeli i oskrzelików u dzieci. W leczeniu ambulatoryjnym ostrego zapalenia oskrzeli optymalne jest stosowanie 2,2% roztworów soli (fizjologicznej, morskiej). Uważa się, że stosowanie hipertonicznych roztworów soli (morskiej, fizjologicznej) skraca czas trwania ostrego zapalenia oskrzelików u dzieci i zmniejsza częstość hospitalizacji. Roztwory wody morskiej i soli fizjologicznej są stosowane także donosowo ze względu na wysoką efektywność w likwidacji objawów ostrego zapalenia zatok przynosowych, grypy, przeziębienia; są zalecane w leczeniu tych schorzeń we wszystkich aktualnych schematach leczenia.
Nerandomilast jest doustnym eksperymentalnym inhibitorem fosfodiesterazy 4B (PDE4B). Podstawowe dane z badania FIBRONEER™-IPF pokazują, że nerandomilast zapewnił osiągnięcie pierwszorzędowego punktu końcowego badania, którym było zmniejszenie bezwzględnej zmiany natężonej pojemności życiowej [ml] w tygodniu 52. w stosunku do stanu wyjściowego w porównaniu z placebo. Badanie FIBRONEER™-IPF jest największym dotychczas badaniem dotyczącym idiopatycznego włóknienia płuc (IPF), prowadzonym w około 400 ośrodkach, w ponad 40 krajach. Pełne dane z badania zostaną przedstawione w pierwszej połowie 2025 r. Firma Boehringer Ingelheim złoży wniosek o rejestrację nowego leku nerandomilastu we wskazaniu do leczenia IPF do EMA, FDA i innych organów ds. zdrowia na całym świecie.
FDA nadała lekowi status przełomowej terapii (ang. Breakthrough Therapy Designation) we wskazaniu IPF w 2022 r., przyspieszając jego rozwój kliniczny.
26 września zgodnie z wielowiekową tradycją świętujemy Dzień Aptekarza. Życzymy wszystkim farmaceutom, by wykonywana z takim oddaniem praca przyniosła im jak najwięcej satysfakcji, a pacjenci docenili ten wysiłek i chęć niesienia pomocy. Życzymy również pracownikom aptek wytrwałości w wykonywaniu wszystkich obowiązków, dużo sukcesów i uśmiechu w codziennych kontaktach z klientami. Mamy nadzieję, że ten trudny zawód, związany z odpowiedzialnością za zdrowie i życie ludzi, zostanie właściwie doceniony, a zmiany zachodzące w branży farmaceutycznej przyniosą znaczącą poprawę warunków pracy.
Z tej okazji korzystając z kodu "aptekarz2024" otrzymają Państwo 10% rabatu w naszym sklepie internetowym sklep.medyk.com.pl
Zarząd wydawnictwa Medyk i redakcja miesięcznika "Lek w Polsce"
*Promocja obowiązuje do 30.09.2024 w kategoriach: Czasopisma, Medyczne, Dietetyka, Inne
Tegoroczna odsłona Kongresu Bezpieczeństwa Żywności – największego i najważniejszego w Polsce wydarzenia poświęconego zagadnieniom jakości i bezpieczeństwa żywności – odbędzie się 2 października w warszawskim hotelu Arche Krakowska. W programie kongresu znajdą się następujące specjalistyczne sesje: Certyfikacja; Aktualne wyzwania dla biznesu spożywczego; Wellbeing – innowacje, które zmieniają branże.
Kongres odbywa się co roku w Warszawie i gromadzi ponad 300 uczestników, w tym m.in. przedstawicieli producentów żywności, dostawców surowców i opakowań oraz jednostki certyfikujące. Celem tego wydarzenia jest wymiana wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie zapewniania wysokiego poziomu bezpieczeństwa żywności na każdym etapie łańcucha żywnościowego. Kongres Bezpieczeństwa Żywności jest doskonałą okazję do nawiązania kontaktów, wymiany opinii i nawiązania współpracy z ekspertami i praktykami z różnych sektorów związanych z bezpieczeństwem żywności. Wydawnictwo Medyk jest patronem medialnym tego wydarzenia.
Więcej informacji: foodcongress.org.
Dane z Centrum e-Zdrowia za maj-sierpień tego roku wykazały, że największe zapotrzebowanie na antykoncepcję awaryjną dotyczyło kobiet w przedziale 31-40 lat (3402 recepty), natomiast najmniej recept otrzymały pacjentki w wieku 15-18 lat (729 recept) oraz 50+ lat (406). Kobiety w wieku 19-24 lat po antykoncepcję awaryjną na podstawie recepty sięgały 2241 razy, a w grupie 25-30 lat liczba ta wyniosła 1762. W grupie 41-50 lat zrealizowano 2704 recept. Do tej pory w pilotażu bierze udział 1312 aptek, co stanowi około 10% rynku, a liczba aptek dołączających do programu rośnie. Warto również dodać, że w aptekach, które nie biorą udziału w pilotażu, farmaceuci także mohą wystawić receptę farmaceutyczną na antykoncepcję awaryjną.
Według danych Agencji Badań Medycznych (ABM) ok. 91% złośliwych nowotworów szyjki macicy wiąże się z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Szczepienia mogłyby uchronić ok. 54–68 tys. kobiet przed zachorowaniem na nowotwory z tej grupy. Jak podkreśla ekspert Szpitala Karowa, dr hab. n. med. Ewa Romejko-Wolniewicz: Najlepsze wyniki szczepień przeciwko wirusowi HPV obserwuje się u młodych ludzi, jednak warto je wykonać w każdym wieku.
Wraz z początkiem września Ministerstwo Zdrowia rozszerzyło powszechny program bezpłatnych szczepień na wirusa HPV. Aktualnie mogą z niego skorzystać wszystkie zainteresowane osoby od 9. do 14. r.ż., których opiekun prawny wyrazi na to zgodę. Rejestracji na szczepienie można dokonać przez bezpośredni kontakt z wybraną przychodnią Podstawowej Opieki Zdrowotnej.
Każdy lek ma określone wymagania dotyczące przechowywania, które zostały opracowane na podstawie dokładnych badań nad jego stabilnością. Zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, nadmierna wilgotność, a nawet ekspozycja na światło mogą znacząco wpłynąć na skuteczność danego preparatu. Leki trzymane w nieodpowiednich warunkach mogą zmieniać swoje właściwości fizyczne i chemiczne, co sprawia, że stają się mniej skuteczne lub wręcz niebezpieczne.
– Promieniowanie UV może prowadzić do rozkładu substancji czynnych, co znacząco zmniejsza ich efektywność. Z kolei wilgoć może przyspieszać degradację leków, zwłaszcza tych w formie tabletek i kapsułek – wyjaśnia Maciej Orczykowski, kierownik Działu Temperatur w firmie logistycznej Pharmalink. Aby zapewnić maksymalną trwałość, leki należy przechowywać w suchym, zaciemnionym miejscu, najlepiej w zamkniętych szafkach. Jednym z najważniejszych aspektów bezpiecznego przechowywania leków jest utrzymanie odpowiedniej temperatury. Większość leków należy przechowywać w temperaturze pokojowej, czyli w zakresie 15-25°C. Jednak niektóre preparaty, takie jak insulina, wymagają przechowywania w lodówce w temperaturze od 2 do 8°C.
– Ważne jest, aby unikać przechowywania leków w miejscach, gdzie temperatura może się znacząco zmieniać, takich jak kuchnia czy łazienka, ponieważ wahania temperatur mogą wpłynąć na stabilność leku – dodaje Maciej Orczykowski.
Czwarty i ostatni w tym roku projekt obwieszczenia dotyczącego nowej listy leków refundowanych przedstawił wiceminister Marek Kos. W obwieszczeniu, które będzie obowiązywać od 1 października br., znajdą się 52 nowe terapie, w tym 12 w zakresie chorób rzadkich i 13 onkologicznych. Na liście znalazło się też 21 nowych terapii w programach lekowych. Lista leków refundowanych zostanie rozszerzona o wskazania dla leków stosowanych w psychiatrii oraz dla leków opioidowych stosowanych w aptece. Na liście znajdzie się też pierwsza terapia dla pacjentów z nowotworem dróg żółciowych.
Wiceminister Marek Kos podsumował program refundacyjny w 2024 r.: Mamy rosnący trend w dostępie do nowych terapii. W tym roku objęliśmy terapią 135 nowych wskazań. Wśród nowych terapii znalazło się m. in. 36 terapii onkologicznych oraz 36 stosowanych w chorobach rzadkich. Wśród terapii nieonkologicznych największe zmiany w 2024 r. zaszły w psychiatrii, neurologii i ginekologii, na skutek zmian w refundacji aptecznej.
W tym roku skrócił się czas procedowania wniosków refundacyjnych. – Aż o 136 dni skrócił się średni czas procesu refundacyjnego nowych terapii. W tym roku wynosi on ok. 320 dni oraz ok. 243 dni bez okresów zawieszenia – podkreśił wiceminister Kos. Wpływ na opóźnianie nowych terapii nadal mają podmioty składające wnioski o objęcie refundacją, średnio opóźnienie między rejestracją nowej terapii przez EMA, a złożeniem wniosku do ministerstwa zdrowia to 940 dni.
https://www.gov.pl/web/zdrowie/52-nowe-terapie-na-pazdziernikowej-liscie-lekow-refundowanych
Na skróty
Copyright © Medyk sp. z o.o