Human Papilloma Virus (HPV), czyli wirus brodawczaka ludzkiego, to jeden z najpowszechniej występujących wirusów przenoszonych nie tylko drogą płciową. Można się nim również zarazić przez bezpośredni kontakt ze śliną lub krwią osoby zarażonej. Ten wirus jest odpowiedzialny za prawie wszystkie przypadki raka szyjki macicy i kłykcin kończystych. Nie ma na niego lekarstwa, a jedyną skuteczną ochroną jest szczepienie. 

–(...) O wirusie HPV dużo się obecnie mówi w kontekście refundacji szczepionek dla 12- i 13-latków. Jednak wciąż świadomość znaczenia tego wirusa dla zdrowia jest w Polsce niewielka i nad tym powinno się pracować. Narażone są nie tylko osoby młode, ale również dorośli. Bo tak naprawdę może dotknąć każdego z nas – na wakacjach, na wyjeździe firmowym czy podczas pobytu w sanatorium. I o ile w większości przypadków zakażenie wirusem nie powoduje poważnych konsekwencji, o tyle jeśli już takie są, to mogą okazać się bolesne w skutkach – podkreśla dr n. med. Katarzyna Skórzewska, Centrum Medyczne ENEL-MED.

Ponad 9,5 tys. kobiet chorych na raka piersi biorących udział w dwóch kohortowych badaniach (Nurses’ Healt Study I i II) wypełniło kwestionariusze dotyczące diety. Oceniono w nich m.in. spożycie produktów odzwierzęcych, roślinnych oraz węglowodanów. W trakcie ponad 12-letniej obserwacji zmarło 3850 kobiet, w tym 1269 z powodu raka piersi.

Spożywanie niskowęglowodanowej diety bogatej w produkty roślinne związane było z mniejszym ryzykiem zgonu, ale nie wpływało na umieralność z powodu raka. Zamiana 5% wartości energetycznej pokarmu z węglowodanów na białko pochodzenia zwierzęcego zmniejszała ryzyko zgonu z powodu raka piersi o 16% i ogólne ryzyko zgonu o 13%, natomiast podobna zamiana na białko pochodzenia roślinnego zmniejszała ogólne ryzyko zgonu aż o 18%. Sugeruje to, że kobiety chore na raka piersi mogą odnieść korzyść z diet niskowęglowodanowych zawierających duże ilości białka i tłuszczów, szczególnie pochodzenia roślinnego.

Kleszcze to organizmy, które coraz częściej przenoszą niebezpieczne dla człowieka patogeny chorobotwórcze. Najczęściej wywołują one boreliozę, ale obecnie rośnie liczba innych schorzeń, które nazywane są koinfekcjami boreliozy. Bylica roczna to roślina, której zastosowanie może wspomóc organizm w profilaktyce tego typu chorób.

Miejscem bytowania kleszczy są przede wszystkim siedliska zalesione, zarośnięte i trawiaste, dlatego też każdy spacer po lesie czy parku powinien kończyć się dokładnym sprawdzeniem całego ciała. Pokarmem kleszczy jest przede wszystkim zwierzęca i ludzka krew, a zatem do życia kleszcze potrzebują żywicieli. Okazuje się jednak, że człowiek nie jest wcale zamierzonym i docelowym żywicielem tych organizmów, jednak ze względu na zmiany klimatu i coraz częstsze przenikanie w środowiska podmiejskie i miejskie dzikich zwierząt ilość kleszczy wokół nas znacząco się zwiększyła. Kleszcze najczęściej spotkać można przeważnie do wysokości 1300 m n.p.m., a zatem im wyżej, tym mniejsze prawdopodobieństwo zetknięcia się z tym osobnikiem.

Na świecie znanych jest prawie 800 gatunków kleszczy, z czego w Polsce spotykanych jest nieco ponad 20.

Zaparcia są powszechne wśród dzieci, a zdecydowana ich większość ma charakter czynnościowy. Sposób leczenia zaparć czynnościowych zależy od wieku dziecka,  obecności nawykowego wstrzymywania stolca, błędów dietetycznych oraz czasu trwania objawów. Leczenie obejmuje edukację, demistyfikację, zmiany stylu życia, korzystania z toalety i stosowanie preparatów farmakologicznych. Glikol polietylenowy jest lekiem z wyboru zarówno w terapii wstępnej, jak i podtrzymującej. Rodzaj środka przeczyszczającego jest mniej ważny niż stosowanie odpowiedniej dawki i zapewnienie przestrzegania zaleceń.

2 sierpnia wchodzą w życie przepisy, które ograniczają zdalne wystawianie recept na środki odurzające i psychotropowe. Nowe zasady przepisywania recept wynikają z podpisanego przez Ministra Zdrowia 12 lipca 2023 r.  rozporządzenia  zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje (Dz.U. poz. 1368).

Wypisaniu recepty na leki psychotropowe i środki odurzające od 2 sierpnia musi towarzyszyć badanie i ocena wpływu leku na pacjenta. Uwaga: mówimy tu o badaniu stacjonarnym, ale też konsultacji przeprowadzonej z pacjentem zdalnie. Pamiętajmy, że konsultacja to obowiązkowa rozmowa z pacjentem na temat jego stanu zdrowia, stanu psychicznego oraz wywiad na temat zażywanych leków. Zasada ta nie dotyczy przepisywania recept w ramach kontynuacji leczenia, jeśli nie upłynęły 3 miesiące od ostatniej wizyty u lekarza i badania pacjenta. Informacja o tym, że wskazany okres nie został przekroczony, będzie zamieszczana  w dokumentacji medycznej pacjenta.

Skóra jest największym organem ludzkiego ciała, jego podstawową barierą ochronną. Jednak wiele czynników zewnętrznych, np. promieniowanie UV, klimatyzacja, suchy i zimny wiatr, jak i wewnętrznych, wynikających np. z naturalnych procesów starzenia się lub zaburzeń immunologicznych, powoduje uszkodzenie bariery skórnej i utratę wody z warstwy rogowej naskórka. Skutkiem jest sucha, łuszcząca się, wiotka i matowa skóra, ze zmniejszoną elastycznością, skłonna do rumienia i pęknięć. Uszkodzenia skóry i związane z tym dolegliwości mogą być spowodowane także zaburzeniami immunologicznymi, np. atopowym zapaleniem skóry. W pielęgnacji skóry suchej, pękającej i podrażnionej najlepsze efekty uzyskuje się przy zastosowaniu połączenia składników o działaniu nawilżającym, lekko natłuszczającym i łagodzącym podrażnienia. Stosowane są witaminy, oleje roślinne, czy inne substancje o działaniu przeciwzapalnym. W artykule omówiono składniki mające ważne zastosowanie w pielęgnacji i łagodzeniu dolegliwości skóry suchej, podrażnionej i atopowej.

W związku z wątpliwościami interpretacyjnymi oraz postulatami środowiska Główny Inspektor Farmaceutyczny  przedstawił w komunkacie wyjaśnienia dotyczące stosowania przepisów odnoszących się do prowadzenia działalności przez apteki. I tak m.in.:

Do najczęściej występujących chorób jelit w Polsce zalicza się nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC) i wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG), jak również zespół jelita nadwrażliwego (IBS) oraz chorobę hemoroidalną. Schorzemiom tym towarzyszy przewlekły stan zapalny w błonie śluzowej jelit. Liczne badania dowodzą, że kurkumina, z uwagi na jej przeciwzapalne właściwości, wykazuje działanie w ogólnym, jak i miejscowym leczeniu chorób jelit.

Olopatadyna jest lekiem przeciwhistaminowym o aktywności selektywnego antagonisty wobec receptorów H₁ oraz substancją stabilizującą komórki tuczne. W badaniach klinicznych zostało wykazane, że olopatadyna jest znacznie skuteczniejsza niż placebo w łagodzeniu objawów alergicznego nieżytu nosa oraz alergicznego zapalenia spojówek. Wykazano również bezpieczeństwo tego leku. Olopatadyna jest najczęściej stosowana jako uzupełnienie farmakoterapii schorzeń alergicznych za pomocą leków pierwszego rzutu (donosowe glikokortykosteroidy oraz doustne leki przeciwhistaminowe). Na polskim rynku farmaceutycznym znajduje się preparat złożony zawierający olopatadynę do stosowania donosowego (połączenie olopatadyny i furoinianu mometazonu) oraz preparaty do podawania dospojówkowego.

Na przestrzeni ostatnich miesięcy Główny Inspektorat Farmaceutyczny brał udział w 129 postępowaniach dotyczących przestępstw farmaceutycznych związanych z nielegalnym obrotem lekami. Spośród kierowanych przez GIF zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz zgłoszeń przekazanych do prokuratury i organów ścigania najczęstsze przypadki dotyczą sprzedaży leków przez internet i wystawiania sfałszowanych e-recept.

Sprawy z ostatnich 9 miesięcy w zakresie nielegalnej sprzedaży leków za pośrednictwem sklepów internetowych i portali społecznościowych najczęściej dotyczyły środków niedopuszczonych do obrotu w Polsce oraz tzw. parafarmaceutyków, czyli produktów, którym bezprawnie przypisywane są właściwości leku. Niechlubne miejsce w czołówce leków oferowanych w internecie nielegalnie zajmują produkty lecznicze zawierające w swoim składzie substancje psychotropowe lub środki odurzające, takie jak oleje CBD, produkty konopne, produkty zawierające THC, HHC, HHC-O.

Z leków recepturowych w Polsce korzysta rocznie ok. 3 mln pacjentów. Lek recepturowy, czyli wykonywany w aptece, stanowi jedną ze ścieżek leczenia chorób dermatologicznych. Metoda ta jest doceniana przez lekarzy dermatologów, ponieważ mogą skomponować recepturę wyjątkowo dopasowaną do choroby ich pacjenta, szczególnie gdy gotowe preparaty do tej pory zawodziły. Na przykład u chorych z trądzikiem lub atopowym zapaleniem skóry takie spersonalizowane podejście zwiększa szansę wyleczenia lub osiągnięcia kontroli nad chorobą. 

Według ekspertów Zakładu Farmaceutycznego AMARA procedowane zmiany w ustawie refundacyjnej mogą dotknąć pacjentów korzystających z leków recepturowych, szczególnie osób z chorobami dermatologicznymi.

Wraz z wygaśnięciem stanu zagrożenia epidemicznego farmaceuci stracili uprawnienia do wykonywania szczepień przeciw COVID-19. Trwają prace nad nowelizacją ustawy refundacyjnej, w której znalazły się zapisy dotyczące szczepień w aptekach m.in. w zakresie wykonywania szczepień przeciw COVID-19, jak i ewentualnej możliwości wprowadzenia innych szczepionek do aptek. W ostatnim tygodniu lipca pracami nad ustawą zajmie się Senat. Przed sezonem wzmożonych infekcji eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych apelują o jak najszybsze wprowadzenie nowych przepisów w życie.

– Realizacja szczepień przeciw COVID-19 w trakcie pandemii była bardzo dobrze zorganizowana. Farmaceuci mogli kwalifikować i wykonywać szczepienia. Pacjenci mieli krótką ścieżkę do szczepienia, wszyscy uprawnieni otrzymali e-skierowania, a szczepionki i usługa szczepienia były sfinansowane przez płatnika. Minusem z pewnością było wprowadzenie tego na pewien czas, w efekcie będziemy mieć 3-miesięczną lukę, oczywiście przy założeniu, że nowelizacja ustawy refundacyjnej wejdzie w życie jeszcze w okresie wakacyjnym. Natomiast na pewno trzeba patrzeć pozytywnie na nadchodzące zmiany, ponieważ umożliwią one realizację szczepień w aptekach już na stałe – podkreśla dr n. farm. Mikołaj Konstanty, Prezes Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej.